Zimbabwe houdt op 30 juli algemene verkiezingen

Zimbabwe zal op 30 juli algemene verkiezingen houden. Dat heeft president Emmerson Mnangagwa vandaag meegedeeld. Hij heeft beloofd dat de stemming vrij en eerlijk zal zijn met internationale monitoring. Mnangagwa kwam aan de macht na een militaire coup in november waarbij de 94-jarige Robert Mugabe werd afgezet.

Hij rekent op de verkiezingen om zijn legitimiteit te versterken, omdat hij beloofde een eind te maken aan het repressieve beleid van Mugabe. Mnangagwa spoort ook buitenlandse investeerders aan om terug te keren naar Zimbabwe.

Bij de stembusgang in juli zullen voor het eerst in 20 jaar de belangrijkste politieke strijders van Zimbabwe, Mugabe en Morgan Tsvangirai, ontbreken. Tsvangirai, de voormalige leider van de oppositionele Movement for Democratic Change (MDC) is in februari overleden aan kanker.

Mnangagwa heeft het Gemenebest uitgenodigd om toezicht te houden op het stemmen in Zimbabwe. Het zal voor het eerst sinds 2002 zijn toen Harare uit de groep werd geschorst vanwege beschuldigingen van gemanipuleerde verkiezingen. Hij heeft gevraagd om Zimbabwe weer deel te maken van het Gemenebest.

Als de verkiezingen worden goedgekeurd door internationale waarnemers, dan zou dit een belangrijke stap kunnen zijn naar een hervatting van de financiële hulp door buitenlandse geldverstrekkers. Het zal dan voor het eerst in twee decennia zijn.

De stemmen zullen een testcase zijn tussen de oude garde van de onafhankelijkheidsoorlog in Zimbabwe in de jaren zeventig en een jongere generatie. De belangrijkste uitdager van Mnangagwa is de 40-jarige Nelson Chamisa van de MDC, die de partij sterker heeft gemaakt en grote menigten heeft getrokken tijdens bijeenkomsten in een aantal van de landelijke kernen van de regerende ZABU-PF-partij.

Zestig procent van de 5,4 miljoen kiezers in het nieuwe register zijn volgens officiële gegevens jonger dan 50 jaar. Los daarvan verwierp het Grondwettelijk Hof een verzoek van Zimbabwanen in het buitenland om te mogen stemmen. De rechtbank heeft niet meteen een reden opgegeven.

In een korte verklaring in een officieel staatsblad zei Mnangagwa dat hij 30 juli had vastgesteld "als de dag van de verkiezing van de president, de verkiezing van leden van de nationale vergadering en de verkiezing van raadsleden." Kandidaten worden op 14 juni geregistreerd.

Een presidentsverkiezingenstemming is vastgesteld op 8 september als geen enkele kandidaat het vereiste 50-plus-één procent, dat nodig is om te winnen, behaalt. Voor de 75-jarige Mnangagwa zou de overwinning hem democratische legitimiteit verlenen nadat hij de macht heeft overgenomen na de staatsgreep. Hij gaat de verkiezingen in met het voordeel van een gevestigde positie, die hem toegang verschaft tot staatsmiddelen voor zijn campagne.

Cruciaal is dat Mnangagwa de steun geniet van het leger, waarvan analisten beweren dat het tegenstrijdig blijft voor een leider die geen relatie heeft met de onafhankelijkheidsoorlog tegen Groot-Brittannië.

Volgens critici was Mnangagwa de trouwste dienaar van Mugabe en beschuldigde hij hem van het harde regeringsoptreden tegen rebellen die loyaal waren aan de politieke rivaal Joshua Nkomo in het midden van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Volgens rechtengroepen zijn bij die confrontatie 20.000 burgers gedood. Mnangagwa heeft de beschuldigingen ontkend en zegt dat de politieke vrijheden onder zijn korte ambtstermijn zijn verbeterd en dat hij de bevroren betrekkingen met het Westen aan het herstellen is.