Politieke Borrelpraat (PBR) deel 33

“Jongens, jongens, wat een gezegend land, mi lob’a kondre dies.”
“Wat scheelt’em? Is hij dronken of zo?”
“Nog erger, volgens mij is hij nog nuchter.”
“Geef’em dan snel wat sterks te drinken, want hij zegt echt vreemde dingen.”
“Ai, ik hou van dit land. Okay, om de tien jaar zwepen we elkaar met een aanpassingsprogramma...”
“Omdat we maar niet leren dat we meer moeten produceren dan we consumeren.”
“Makkelijk gezegd, produceer maar meer en exporteer maar raak, alsof de wereld staat te wachten op die dure producten van ons.”
“Maar die ondernemer van je, waar je laatst zo lovend over sprak, dat hij als echte ondernemer denkt, viel me tegen: hij wil niet opgeven waar hij z’n dollars vandaan haalt als hij bijvoorbeeld 50 US$ op z’n rekening wil storten.”
“Weer zo een regel van deze regering, je gaat zien, ze gaan net als Chavis al onze dollars houden en ons in Surinaams uitbetalen.”
“Praat geen onzin nò? De bank waarschuwt voor roddel en geruchten. Gilt-meer wordt knettergek van deze destabilisatie. Want mensen die oppositie zijn vertellen dit soort praatjes.”
“Saaaang, je neemt het op voor ze.”
“Hij krijgt zeker ook een kabinettoelage.”
“Jullie zeuren. Laat je geld rustig waar het is. Dat ding van dat formulier invullen als je dollars stort, is een oude regel van de Centrale Bank; de vorige bankpresident had de regel, volgens mij in opdracht of met goedkeuring van bovenaf, laten verwateren.”
“En toch vertrouw ik deze lieden niet. Kijk hoe ze toentertijd dat geld van Roep hebben geklemd, weet je hoeveel mensen daaraan ten gronde zijn gegaan?”
“Daar had men al maanden van tevoren voor gewaarschuwd, maar we wilden niet luisteren; tot uit Holland kwamen mensen hier geld bij Roep en Johwin beleggen tegen 10% rente per maand, dat zou toch eens in elkaar donderen?”
“Maar deze regering heeft haar credit verspeeld: ons uitknijpen en zichzelf zegenen met luxueuze ministerkamers annex toilet, gepimpte dienstwagens, luxueuze toelagen en salarissen voor leden van de inner-circle...”
“Ja, je hebt mooi stof gevonden om op deze hardwerkende regering te fitten en te flitten...”
“Ik vind dat ook, maar toch heeft deze regering hem en vele anderen redenen voor dit wantrouwen gegeven. Kijk wat voor desastreuze prijsverhogingen die devaluatie met zich meebrengt.”
“De boel zou net als het piramidespel van Roep in elkaar zakken als Gilt-meer deze maatregel niet had genomen.”
“Hoezo, meneer sabi-so, leg dat uit.”
“Het gaat zo: ik koop heel legaal via mijn vergunning en connecties zeg maar 10.000 US$ bij de Centrale Bank tegen koers 2,8. Ik ga daarmee naar mijn cambio en verkoop het daar tegen 3,2. Winst: 4.000,- srd.”
“Tjeezis-nog-aan-toe.”
“Dit is nog niet alles. De cambio verkoopt deze 10.000 US$ tegen opgeschroefde koers van 3,4 voor een handelaar die dankzij importheffingsontduiking, SAS en OB-belastingsontduiking en armzielige winkelmeisjessalarissen een enorme winst in srd maakt op z’n artikelen. Winst voor de cambio: 2.000,- srd. De handelaar gaat met deze dollars naar de bank en stort die legaal op z’n rekening, terwijl al z’n prijzen in srd zijn.”
“Dat mag toch, het is toch zijn geld?”
“Ja, ja, volg je niet hoe hij aan die dollars komt? Mooi, nu is het op z’n valuta-rekening en kan hij dat geld legaal overmaken naar wie of wat dan ook in het buitenland. Weet je hoeveel miljoenen aan dollars er zo maandelijks weggesluisd worden naar banken in Miami, Amsterdam, Londen, Hong Kong, Singapore, de Bahama’s, de Kaaiman-eilanden enzovoorts?”
“Ja, maar nu de Centrale Bank dit controleert, gaat men niet meer storten, maar die dollars illegaal wegdragen. Want winsten mogen hier niet blijven, nee!”
“Dat gebeurde altijd al, maar dat is zeer riskant. Ding kan roof’ie plus als ze je op Zanderij of elders snappen, ie las ala moni.”
“Oh, daarom die chagrijnige reacties uit bepaalde ondernemershoek en dat opjutten en verdacht maken van de monetaire autoriteiten.”
“En nu moeten de cambio’s rapporteren aan de CB en een deel van hun winst bij de CB parkeren. Als ze opeens extra dollars nodig hebben, krijgen ze uit hun eigen potje en niet uit staatskas, zoals voorheen. Toen kregen ze op bankkoers en verkochten tegen zwarte koers.”
“Maar waarom liet wijlen Telly dit toe?”
“G.W.S.”
“Wat voor idiote afkorting heb je nu?”
“Gado Wan Sabi.”
“Maar waarom ben je zo blij, zo happy met dit land van stijgende prijzen?”
“Omdat we weer een long weekend hebben, revodag valt op een vrijdag.”
“Boi, we gaan kapot aan vrije dagen in dit land.”
“If a porie, da mik a pori, mik ai bos, mik ai panja, pori tori, bos los, leve de revo.”
“Laat Sjaak z’n snater houden, nò. Hij denkt zeker dat hij te Redi Doti is.”
“Maar weet je wat ik zo frappant vind, allerlei mensen bellen bij elke nieuwe of oude nationale vrije dag naar de radio en klagen dat we zoveel vrije dagen hebben, en ze komen steeds weer met de meest onuitvoerbare oplossingen.”
“Zoals?”
“Men stelt voor: één dag voor alle etnische groepen.”
“Dat wordt leuk! Dan gaan alle Creooltjes, Hindostaantjes, Javaantjes, Marrontjes, Indiaantjes, Chineesjes en Doglaatjes gezellig op het Onafhankelijkheidsplein Keti Koti, Divali, Immigratie, Nieuwjaar, Pasen, Offerfeest, Onafhankelijkheid, Suikerfeest enzo vieren.”
“Ja, en in de ene hoek van het Plein geeft een wintipriester een ieder die het wil een wasi uit een koba.”
“A san kies wan barst, net onder de wasi-lijn.”
“En aan de andere kant van het Plein staat onze pastor iedereen te waarschuwen dat erkenning van de Wintigodsdienst Suriname net als Haïti in de ellende zal storten.”
“En in het midden staat AzizToemaar z’n grote dya aan te steken.”
“En een stel oude mannetjes staat kransen te leggen bij die klein-grote beelden, uitroepend: Paraat-paraat-paraat, wij willen op straat.”
“En bij de vlag staat een ander stel ouderen in allerlei uniformen stijf en stram in de houding te scanderen: Tide, tamara, we pina moro fara.”
“Nee, oh gunst, geef ieder dan maar z’n feestdag, laat alle winkels op die dagen wijd open zijn, laten we naast 52 zondagen nog 16 extra dagen onze dingen doen, slapen, schoolwerk afmaken...”
“Hé, maar je blijft lachen in dit land, weet je dat iemand exotische dieren importeert?”
“Ja, die man gaat een zebra importeren.”
“Laat hij liever muilezels importeren om straks onze wagens te trekken.”
“Dát is de oplossing om die verhoogde benzinebelasting te ontlopen.”
“Tante Wonnie voert meteen de muilezel-take in. Dat n’e sribi.”
“Die vorige sliep en zweeg, zo te zien.”
“Als je nu de commentaren hoort, zelfs van de IDB-baas, dan geloof je dat wel.”
“Als die IDB-man een regering zoekt die leningen, hoe groot dan ook, kan opmaken, dan is hij nu op het juiste adres.”
“Dat mik’a kong, tok? Ie graboe!”
“En m’n Ronald dan?”
“Die wilde liever dieselgeneratoren aanschaffen dan een complete stuwdam kopen.”
“Wat, kan niet!”
“Dan lees je geen krant.”
“Veel mist hij niet.”
“Maar dit artikel wel: Suralco bood die stuwdam aan, en wij zouden dan aflossen met de stroom die ze voor Paranam zouden afnemen. Alleen moesten wij dan de revisie van die turbines bekostigen, maar daar zouden zij een lening voor fiksen die we zouden aflossen met de stroom die we hun leveren. Plus de Suralco zou alle onderhoud op zich blijven nemen.”
“Jouw Ronald schreeuwde direct:’Neeeh!!!!’, voordat Suralco met een bedrag op tafel kon komen.”
“Fa din mang dat jere ‘lening’ of ‘pai-mang’, beginnen ze meteen te stuiptrekken en te braken.”
“Dan Suralco hoor’a stuwdam, reviseer de boel en ze draaien rustig door en nu hebben wij een schuld van 100 miljoen U$ bij hen omdat we sinds toen niet betalen voor geleverde stroom.”
“Maar die goudmijn mag nog steeds heel goedkoop trekken van die Afobakastroom.”
“En de EBS gaat maar door met in steeds duurder producerende dieselgeneratoren investeren.”
“Waarom adviseerde wie van de EBS dat?”
“Denk toch na, Jules, een dam kopen levert geen royalties en dienst- en bedrijfsreizen naar het buitenland op, tok?”
“Mi Gado, weer een gemiste kans, weer door die, die.., die..., mi jedo, mi Masra, wahahahaha, anders hadden we nu een eigen stuwdam, intussen misschien bijna schuldvrij, ooohalalala, woela-woela-woela.”
“Wat gebeurt met hem?”
“N’a gek ai trong dja djie sma.”
“Maar dat van die stuwdam is toch echt om dol te worden. Leg zo een zaak toch voor aan de assemblee, ga niet als een enkeling beslissen voor een heel volk!!!”
“Maar nee, we willen zelf beslissen, alsof dat hele land van ons is, oenoe wani bepaal, niemand moet ons wat komen zeggen, alle eer voor ons.”
“Nu is het alle schande voor jou.”
“Dan wil dit morrie-lorrie lasie-basie groepje terugkomen?”
“Maar de huidigen hebben diezelfde neiging, dus zeg maar niets.”
“Dat schijnt ons lot als volk te zijn: steeds worden we opgescheept met een leiding die niet wil luisteren naar eerlijk denkenden.”
“La we daarom maar doordrinken, dat beslissen wij ook zonder wie dan ook te raadplegen.”

Rappa