Frankrijk heft noodtoestand na twee jaar op

Twee jaar nadat militanten 130 mensen in gecoördineerde aanvallen in Parijs hebben gedood, heeft Frankrijk zijn noodtoestand officieel beëindigd. De noodtoestand wordt vervangen door de invoering van een nieuwe veiligheidswet. Critici zeggen dat de nieuwe wet de burgerrechten ondermijnd.

De nieuwe anti-terrorismewet, die vanaf vandaag – woensdag - van kracht is, geeft de politie uitgebreide bevoegdheden om bezittingen te doorzoeken, elektronisch af te luisteren en moskeeën of andere locaties die worden verdacht van het prediken van haat, te sluiten. 'Sommigen vrezen dat nu we buiten de noodtoestand zijn, de waakzaamheid kan verslappen, maar het is tegengesteld,' zei de Franse premier Edouard Philippe aan journalisten tijdens een kort bezoek aan politieagenten die de Eiffeltoren in Parijs bewaken. "Het niveau van de bedreiging is overal in de wereld hoog," zei hij, verwijzend naar de aanval in New York op dinsdag, waar een chauffeur met een pick-up acht mensen heeft vermoord.

De nieuwe wetgeving zet enkele van de maatregelen die in de noodtoestandsregeling zijn opgenomen, met enkele wijzigingen om in wet. Eén maatregel geeft het ministerie van Binnenlandse Zaken, de bevoegdheid om zonder toestemming van een rechter, grote veiligheidsmaatregelen te treffen in geval van een geïdentificeerde bedreiging. Tegelijkertijd kan het de bewegingsvrijheid van personen en voertuigen inperken en met kracht zoekacties in het gebied uitvoeren.

Conservatieve politici waarschuwen dat de verordeningen niet ver genoeg gaan, terwijl mensenrechtengroepen en leden van de Linkse beweging wangedrag van de politie vrezen. “Frankrijk is zo gewend geraakt aan de noodtoestand dat het nu meerdere van deze misplaatste maatregelen in de gewone wet injecteert”, zei Human Rights Watch, voordat het parlement de wetgeving vorige maand zijn zegen gaf.

De Franse mensenrechtenwaakhond, een onafhankelijk lichaam, zegt dat hij bezorgd is over de inbreuk op de rechten van moslims. De Franse Raad van het Moslim Geloof, de officiële gesprekspartner met de Staat in de regulering van moslim religieuze activiteiten, zegt dat hij waakzaam blijft over de uitvoering van de wet. De bezorgdheid van dergelijke rechtengroepen heeft echter tot op heden weinig weerklank gehad bij het publiek. Begin oktober wees een peiling uit dat meer dan 80 procent van de bevolking de verscherpte wetgeving ondersteunt.

De overheid zegt dat de noodtoestand inlichtingendiensten heeft geholpen om meer dan 30 aanvallen te voorkomen. President Emmanuel Macron zei op dinsdag dat de islamistische militanten de grootste veiligheidsbedreiging voor Frankrijk blijven.