Lies, lies, lies

De uitvoeringscapaciteit van ons politiek-bestuurlijk systeem schiet constitutioneel tekort, wat dit systeem ondeugdelijk maakt: uitvoerende macht met gebrekkig uitvoeringsvermogen. Delen van de publieke sector, politieke partijen, vakbonds- en bedrijfsleven organisaties, en alle andere politiek afhankelijke lichamen vertellen meestal halve waarheden om hun eigen posities en belangen veilig te stellen. Deze posities en belangen hangen immers uiteindelijk af van één persoon en die is elke president van de Republiek Suriname. Dit geldt dus niet voor Bouterse alleen, maar eveneens voor alle voorgaande Surinaamse presidenten.

Aangezien elke Surinaamse president constitutioneel de dictator kan uithangen, streeft hij op de eerste plaats ernaar om zijn politieke machtspositie te consolideren en op de tweede plaats om ruimte hiervoor te bieden aan zijn coalitiepartners, voor zover die er zijn. Een ieder die dit streven ondersteunt wordt gretig beloond, en zij die dit dwarsbomen, merken het wel. Door het gemis aan wettelijke correctiemechanismen en strikt toezicht op de richtige werking van de aanwezige controlemechanismen kan het algemeen belang helaas geen doel zijn, slechts een afgeleide van dit machtsstreven. Zo simpel is dat.

Negatieve Reciprociteit
Onder deze omstandigheden is het uiterst moeilijk voor politiek afhankelijke personen en lichamen om qua taakstelling naar behoren te functioneren en de waarheid te verkondigen. Dit is niet vreemd wanneer één persoon de lakens uitdeelt en niemand zijn beslissingen kan doen terugdraaien of iets tegen hem kan ondernemen. Vandaar steeds het beroep op de president om in te grijpen als er iets scheef gaat, terwijl hij juist als hoofdverantwoordelijke op eigen gezag in elk verkeerd proces zou moeten interveniëren. Bovendien blijkt de maatschappelijke realiteit een reflectie van deze politieke realiteit te zijn geworden, zogenaamde negatieve reciprociteit.

Door de geschiedenis heen werden Surinamers namelijk eerder verleid om zich te gaan toeleggen op hoe zij ‘politieke lijnen’ konden creëren in plaats van hoe zij op eigen kracht konden ondernemen. De president en zijn loyalisten zien hierbij erop toe dat politieke begunstiging en beloning hun aanhang vergroten en tevens het volk in het gareel houden, zoals bij nepotisme, subsidie, voedselpakketten, concessies, en het aantrekken en rijkelijk belonen van (ongeschikte) consultants. En ziedaar het resultaat van belangentegenstellingen, ongelijke kansen en mogelijkheden, incompetentie en corruptie.

Parasitisme
Geen enkele organisatie, m.u.v. de Progressief-Verheffende Partij (PVP), heeft zich ooit over dit systeem uitgelaten, omdat ze allemaal meeprofiteren of dat ambiëren. Dit ondeugdelijke systeem brengt met zich mee dat geen enkel ontwerp, plan of project 100 procent kans van slagen kan hebben en heeft gehad. De geschiedenis liegt er niet om. Een klein deel heeft zich steeds verrijkt ten koste van het overgrote deel, zogenaamd parasitisme. Door deze belangenverstrengeling heeft de showopvoering van coalitie en oppositie meer weg van ‘schijn bedriegt.’ Misschien is er deels ook sprake van naïeve onwetendheid en deels van onbekendheid met de noodzakelijke voorwaarden voor optimale ontplooiing, zowel individueel als collectief. Ik elk geval bereik je dit niet door lies, lies, lies…

Dr. Roy I. Bhikharie, PhD
(Bedrijfsonderzoek en Management)