Suriname mag niet achterblijven in stappen reparaties

De vorige maand hebben de Staatshoofden van de Caricom weer een plenaire vergadering gehouden. De vergadering heeft op het eiland Grenada plaatsgevonden en de minister van Buitenlandse Zaken heeft de president en uiteraard ons land op deze vergadering vertegenwoordigd. Naast talrijke andere belangrijke punten stond ook het vraagstuk ter zake Reparaties/Herstelbetalingen weer eens op de agenda.

Professor Hilary Beckles, voorzitter van de Caricom Reparations Commission, heeft een presentatie over de stand van zaken van de Reparatie beweging in het Caribisch gebied voor de staatshoofden verzorgd. In het bestuur van de Caricom Reparations Commission zitten naast Professor Beckles als ondervoorzitters Professor Verene Sheperd uit Jamaica, de Senator Yomo Thomas uit St. Vincent en Armand Zunder uit ons land.

De Caricom staatshoofden hebben in hun recente besluitvorming ter zake de voortgang van de Reparatiebeweging in het Caribisch Gebied de volgende besluiten genomen:
• Doorgaan met het reparatieproces wat neerkomt op excuses eisen van de ex-koloniale landen voor de genocide onder de Inheemsen en reparaties aan de nazaten van de Afrikanen voor slavenhandel en slavernij;
• Doorgaan met diplomatieke inspanningen om de leiders van de ex-koloniale landen aan tafel te krijgen teneinde over het reparatievraagstuk van gedachten te wisselen;
• Verhevigen van het proces van informatieverstrekking over vraagstukken van Reparaties aan de bevolking van de respectievelijke landen;
• Doorgaan met de ontwikkeling van activiteiten in het kader van het VN decennium voor mensen van Afrikaanse origine (2015-2014).

De Caricom staatshoofden hadden overigens al in 2014, tijdens een vergadering die in St. Vincent is gehouden, bepaald dat omdat in de landen Suriname, Guyana en Trinidad & Tobago in de koloniale tijd sprake is geweest van uitbuiting en onderdrukking van contractarbeiders ook de misdaden die in de koloniale tijd tegen contractarbeiders door de ex-kolonisatoren zijn verricht onder de paraplu van Reparaties zouden worden meegenomen.

Herdenking gevallen helden van 29 juli 1902 te Mariënburg
Het bestuur van de stichting Nagedachtenis Gevallen Helden van de Opstand van 30 juli 1902 te plantage Mariënburg, onder leiding van Dharm Mungra, heeft onlangs samen met twee andere stichtingen plechtig en succesvol herdacht dat koloniale troepen 115 jaar geleden 23 contractarbeiders die opkwamen voor hun loonrechten zonder vorm van proces hebben vermoord. Dit was een gezamenlijke actie van het koloniaal bestuur, het koloniale leger en de Nederlandsche Handel Maatschappij (nu ABN-AMRO) tegen de contractarbeiders op de toenmalige suikerplantage Mariënburg.

De opinie van de Nationale Reparatie Commissie Suriname is dat de hiervoor genoemde stichting en de samenwerkende stichtingen al goed bezig zijn met self-reparaties door op, of nabij de vermoedelijke plek van de gewelddadige mensenrechtenschendingen een monument te hebben neergezet en jaarlijks de gevallen helden herdenken. Proficiat hiervoor. Maar nu is de tijd aangebroken dat er genoegdoening voor deze gevallen contractarbeiders, hun nabestaanden en de nazaten van Mariënburg moet komen.

Het één en ander zal samenwerking met anderen op nationaal niveau vereisen. Dit betekent dat uiteindelijk een Nederlandse regering excuses aan de nabestaanden voor zover zij bekend zijn, anders aan de bewoners van Mariënburg en de bevolking van Suriname voor wat er in het verleden is gebeurd (namens de daders) moet aanbieden. Verder moeten er reparaties/herstelbetalingen worden geëist voor de restauratie en onderhoud van de suikerfabriek, de beheerderswoning en alle belangrijke gebouwen in de omgeving. De fabriek, de beheerderswoning en de directe omgeving moeten vanuit de huidige krottenpositie worden omgebouwd in een permanent museum en wandelpark, dat de geschiedenis van Mariënburg, inclusief het verzet voor het nageslacht, voor de binnenlandse bezoekers en toeristen vastlegt. Dit robuuste reparatieproject zou door de samenwerkende stichtingen die de helden van Mariënburg memoreren, met ondersteuning van de regering kunnen worden uitgewerkt en worden meegenomen in de reparatiegesprekken die de staatshoofden van de Caricom wensen te voeren met de leiders van de ex-koloniale landen.

De Nationale Reparatie Commissie Suriname
Armand Zunder,
Voorzitter