Gemengde huwelijken, jaloezie en overspel in Suriname

Hindoestanen beheersen nog steeds de mate van partnerkeuze van hun kinderen. Ook Marron en Creoolse ouders hebben graag een zegje in met wie hun kind zou moeten trouwen. Terwijl Javanen en personen van gemengde afkomst, meer voorstander zijn van een vrijwillige partnerkeuze. Zo luidt één van de conclusies van universiteitsdocent Glenn Leckie en professor Bram Buunk.

De wetenschappers deden een onderzoek naar Parental control of mate choice and resistance against out-group mating in Suriname. Centraal hierin stond de partnerkeuze en de relationele problemen als jaloezie en overspel, zegt Leckie aan Starnieuws. “Wij hebben gekeken naar in hoeverre ouders zich verzetten tegen relaties van individuen (hun kinderen) met een andere etnische groep; Is er sprake van verzet tegen partners en trouwen buiten de etnische groep?”.

Het onderzoek wijst uit dat “Hindoestanen het minst voorstander van zijn, dat hun kinderen partners aannemen en/of trouwen met leden van een andere etnische groep.” De onderzoeksresultaten tonen ook aan dat over het algemeen Surinaamse vrouwen meer voorstander zijn van ouderlijke controle over de partnerkeuze dan mannen. De Hindoestaanse vrouwen zijn hierin in de voorhoede!

Dat de Surinaamse Hindoestanen eruit springen als het gaat om ouderschapsbeheersing, was volgens Leckie verwachtbaar. In India beheersen de ouders in belangrijke mate nog steeds de mate van partnerkeuze van hun nakomelingen. In veel samenlevingen waren/zijn de ouders, degenen die uiteindelijk beslissen met wie hun kind zou moeten trouwen.

In vrijwel alle samenlevingen kunnen ouders proberen de mate van keuze van hun kinderen te beïnvloeden, legt Leckie uit. Universele criteria die ouders gebruiken, zijn dat de toekomstige partner uit dezelfde etnische groep, dezelfde religie en dezelfde of hogere sociale klasse moet komen. “Op deze manier kan de homogeniteit en status van de groep worden behouden. Tegelijkertijd kan de fragmentatie van deze groep worden voorkomen.”

Seks met andere is erger
Het onderzoek richtte zich ook op welke type overspel Surinamers erger vinden. Seksuele handelingen/gedragingen of een intieme emotionele band met iemand anders dan de vaste partner? “Het overgrote deel van de respondenten in het onderzoek vindt seksueel overspel erger, namelijk 72% van de mannen en 61% van de vrouwen.” Het hoogste percentage is gevonden onder de Hindoestanen, namelijk 80%.

“Een vergelijking tussen mannen laat zien dat de Hindoestaanse (77%) en Marron (78%) mannen seksueel overspel in grotere mate erger vinden, dan de mannen van gemengde, Javaanse en Creoolse afkomst. Ook is gebleken dat meer Hindoestaanse vrouwen (80%) seksueel overspel erger vinden.” De overige percentages van vrouwen die seksueel overspel erger vinden zijn als volgt: Creolen en de gemengde groep 61%, Javanen 52%, Marron 51%. Het gemiddelde was 61%.
Als gekeken wordt naar het emotioneel overspel, dan blijkt dat de Javaanse en Marron vrouwen emotioneel overspel boven het gemiddelde erg vinden. Het gemiddelde is 33% en van de Javanen en de Marron komt neer op 42%.

Jaloezie in soorten
Over jaloezie in Suriname, maakten de wetenschappers eerst een onderscheid in drie soorten jaloezie. Bezitterige/possessieve (partner mag niet met een ander geslacht bemoeien), angstige (beeldvorming dat partner ontrouw is) en reactieve (emoties komen los, omdat partner ontrouw is geweest of flirt/kust met een andere). In Suriname komt de reactieve jaloezie het meest voor!

Leckie geeft aan dat men 25 punten kon scoren voor elke vorm van jaloezie. De gemiddelde score voor reactieve jaloezie was 22, possessieve of bezitterige jaloezie was 11.75 en angstige jaloezie was 11.55. “Opvallend is dat Javanen en Marrons relatief een hoge mate van angstige en possessieve jaloezie hebben. Verklaringen voor deze bevindingen zijn nog niet gevonden.”

Het onderzoek en de onderzoekers
Het onderzoek is tussen oktober en december 2015 gehouden. Er zijn 500 personen geïnterviewd in Paramaribo, Wanica, Para, Marowijne, Saramacca en Commewijne. Hiertussen zaten er 243 mannen en 257 vrouwen, in de leeftijd variërend tussen de 25 en 50 jaar. Een getrainde interviewer ging de vragenlijst per respondent af. Volgens Leckie viel de medewerking reuze mee, “hier en daar waren er wel wat weigeringen, vooral waar de huiselijke omstandigheden geen privacy garandeerden”.

Leckie is als psychologie docent verbonden aan de Anton de Kon Universiteit. Buunk werkt voor de Universiteit van Groningen (Nederland). Beide doceren evolutie psychologie. Leckie’s studenten Dascha Dipokarto en Dahira Pollack werkten ook mee aan het onderzoek en verkregen hiermee in 2016 hun bachelors graad in de Psychologie.

Het Surinaamse rapport ‘Parental control of mate choice and resistance against out-group mating in Suriname’ is afgelopen maart gepresenteerd tijdens de International Convention of Psychological Science in Oostenrijk. Leckie geeft aan dat de Surinaamse resultaten worden meegenomen in een groter onderzoek. De informatie wordt naast die van andere landen geplaatst, zoals onderzoeken in Mexico en Nederland.