Maatschappelijk leven Sital belicht in Memre Boekoe kazerne

Het vuur laait op, het wordt heter. Sneller grijpen de vlammen om de kist waar het lichaam van Badresein Sital in ligt. Zijn weduwe, zonen, familie, vrienden, NDP-toppers en militairen kijken gelaten toe. “Oom Saina, een ware revolutionair, het voorbeeld van die hard, eerlijk en integere man,” zoals zijn familie en vrienden hem omschreven, is met militair eerbetoon naar Weg naar Zee begeleid voor de crematie.


Sital is op 10 februari in het ziekenhuis overleden. Hij werd een dag eerder opgenomen met hartklachten, maar de operatie heeft niet mogen baten. In de Memre Boekoe kazerne is vandaag afscheid van hem genomen. Sital is atheïst geweest. Daarom is er geen dienst gehouden maar een “revue van zijn leven” door zijn naaste vrienden en familie. Over zijn militaire carrière, behalve het voorlezen van zijn curriculum vitae, is niet veel gezegd. Ook niet over zijn tijd en rol bij de Nationale Democratische Partij.

President Desi Bouterse, tevens voorzitter van de NDP en leider van de groep van 16 die op 25 februari 1980 een militaire coup pleegden, is wel afscheid komen nemen van zijn oude strijdmakker. Sital, Ramon Abrahams en Laurens Neede waren in de gevangenis omdat zij een bond hadden opgericht. Abrahams en Neede hebben hem ook de laatste groet gebracht. In 2015 is er definitief een politiek breuk ontstaan tussen Sital en Bouterse. Sital keerde zich tegen het beleid en gaf ongezouten en openlijk zijn mening over Bouterse. De NDP-voorzitter had publiekelijk aangekondigd dat Sital uit de partij weggejaagd zou worden. Bouterse heeft geen toespraak gehouden. Hij is eerder vertrokken uit de Memre Boekoe kazerne. De bijeenkomst is zuiver gehouden op de maatschappelijke, economische en familiare mijlpalen van Sital.

Sital heeft veel betekend voor de landbouw en de export halen verschillende sprekers aan. Hij had plannen klaarliggen om de kleine boeren van Saramacca nog meer stappen vooruit te helpen. Zijn vrienden en collega's hebben beloofd het project af te maken. Hoewel 'oom Saina' atheïst was, had hij als beste vrienden een Rooms Katholiek, iemand van de Arische gemeente, eentje van Sanatan Dharm en een ander die het Hindoeïsme beleed. De gesprekken zijn altijd diepzinnig geweest. Het verschil van inzichten heeft de vriendschap juist hechter gemaakt en werden problemen oplossingsgericht vanuit verschillende hoeken benaderd, delen zij stuk voor stuk mee.

“Oom Saina” is ‘moi boi’ geweest en was erg populair onder de dames, wordt er aangehaald. Maar zijn hart heeft hij aan Agnes Nasibdar verloren. Ze hadden al heel gauw trouwplannen. De uitnodigingen werden op de brommer rondgebracht. Op een dag is de de bromfiets betrokken geraakt bij een aanrijding. Agnes was er zwaar aan toe, maar het huwelijk is toch doorgegaan. “Oom Saina en tante Agnes” trouwden in september 1973 in het ziekenhuis. Echtgenoot Sital heeft zijn vrouw bij de jarenlange revalidatie altijd bijgestaan. Uit het huwelijk zijn er twee zonen geboren, Dansanio en Amilcar. Zij vertonen sprekende gelijkenissen met hun vader. Zij worden emotioneel bij hun spreekbeurt. Zij missen hem heel erg, maar zullen nooit de wijze lessen van hun vader vergeten. “Je hebt ons geleerd nooit te nemen wat niet van ons is, om tevreden te zijn met wat het weinige dat we hebben in dit leven, gelukkig te zijn zonder luxe,” somt Dansanio op. “De leuke momenten die we hadden, blijven we koesteren, de minder mooie zijn levenslessen. We zullen altijd trots zijn dat je onze vader en vriend was.”

Het ‘sterk, principieel en solide’ karakter van Sital is door menige spreker aangehaald. Dit maakte hem “soms gehaat, soms geliefd” geeft men aan. “Hij was geen makkelijke persoon om mee te werken,” merkt Idi Lemmers, een neef van Sital op. “Hij was heel principieel. Waar vriend en vijand het wel over eens waren, is dat hij consequent was. Voor velen was hij ‘zwart wit’. Maar als je hem beter leerde kennen, zag je dat er ook een andere kant was. “Oom Sein” was ook niet iemand die familie ‘regelde’. Voor hem was belangrijk dat jezelf de juiste wegen en instanties afliep om zaken gedaan te krijgen, geeft Lemmers aan. “Er werd vaak geklaagd dat hij niks voor de familie deed. Maar vandaag zijn we blij dat hij dat niet heeft gedaan. Hij heeft bewezen dat het niet nodig was. Voor hem was belangrijk dat je op eigen krachten vooruit komt.”

Vriend en collega Anand Ramkisoensingh stelt dat het land een groot verlies lijdt. “In hem verliest Suriname een intellectueel, een topmanager, een politicus met een duidelijke ideologie, een daadkrachtige vechter tegen kolonialisme en uitbuiting, een waarachtig onwrikbaar revolutionair en vooral een eerlijke en integere man.” Met militaire eer is de kist gedragen naar de brandstapel. Abrahams en Neede zijn tot het eind gebleven. Na de saluutschoten en het trompetsaluut wordt de vlag door een militair overhandigd aan de weduwe.

René Gompers