Bigi yari met muziek, zang en lichtjes op RK-begraafplaats

Wie 100 jaar wordt, viert dat! Ook al is de jarige in dit geval een begraafplaats. De serene sfeer op Rooms Katholieke (RK) Begraafplaats werd zaterdag doorbroken met een vreugdevolle lichtjesavond. “Een heuglijk feit, 100 jaar Heilig Verbond, de begraafplaats hier”, begon de bisschop van Paramaribo, Monseigneur Karel Choennie de dankdienst op de bigi yari viering.

Verspreid over het hele terrein waren led lampionnen langs het gangpad, led kaarsjes op de grafstenen en bamboe met echte vuurvlammetjes. Terwijl menig persoon een bloemetje of kaarsje brandde bij het graf van een dierbare, liepen de drie leden van de bazuingroep al spelend door de begraafplaats. Sommige nabestaanden en dragers volgden hen een stukje al zingend en dansend mee. De begrafenis is een ritueel, een moment van afscheid nemen en om de stoffelijke resten in de schoot van moeder aarde brengen. Ook 2 november Allerzielen hoort hierbij.

“Vanaf nu zal deze dag altijd een Lichtjesfeest zijn. Dat wij zullen komen naar de begraafplaats om te vieren dat Christus de dood heeft overwonnen. En dat wij die gedoopt zijn, kinderen van God zijn geworden en dat niets ons kan scheiden van God, zelfs niet de dood. Dat zullen wij elk jaar vieren met het Lichtjesfeest.”

De dankdienst met muziek van het orkest Swit’ Kopro Firi, werd gehouden op het terrein van 'Allerheiligste Verlosser', naast de RK Begraafplaats (voorheen RK Heilig Verbond) aan de Schietbaanweg. Choennie gaf aan dat al enkele weken steeds delen uit de Bergrede van Jezus worden aangehaald. Zoals de zaligsprekingen. Hij verwees naar de rede van pater Esteban Kross afgelopen week, waarin hij vroeg om het zout en licht te zijn in onze tijd. Het evangelie zaterdag was een vervolg hiervan, gaf de monseigneur aan, “het eindigt met ‘jullie moeten net zo goed als God zijn’. Wees zo barmhartig als God”.

Choennie stond in de dienst stil bij het deel hoe de mens net zo goed als God rond de dood voor elkaar kan zijn. “Als wij streven naar de idealen van een welvaartsmaatschappij, laten wij die goedheid die van ons gevraagd wordt rond de dood, steeds in gedachte houden en tot uitvoer brengen.” Wij moeten onze ouderen niet opbergen, benadrukte hij. De mens moet nooit te druk te zijn om hen te bezoeken en nooit zeggen ‘dat wij geen tijd hebben’ om aan iemands sterfbed te zijn.

“Als mens hebben wij het nodig om met elkaar de dood onder ogen te zien.” En het vraagt zowel voor de dood, de begrafenis en na de dood, dat wij met elkaar zijn als familie en kerkgemeenschap. De mens doorloopt verschillende fase bij het horen van ‘een dierbare zal sterven’. Eerst de ontkenning, en dan woede en boos worden op God, vervolgens onderhandelen met God, en als laatste de fase van berusting, een doffe aanvaarding.

“Niemand kan de dood tegenhouden.” In al deze fasen heeft de mens elkaar nodig, om door te gaan tot de fase van aanvaarding, waar de mens kan zeggen ‘ik ben God dankbaar’, en dat de tijd gekomen is om zoals Jezus te zeggen: ‘Vader, in uw handen beveel ik mijn geest’. Dat is de fase vóór de dood, en dan komt dood!
Het Heilig Verbond, de Stichting RK-Begraafplaats helpt hierbij, gaf Choennie aan. Dat u met uw verdriet hier kunt komen en dat u alles in handen kan leggen van professionals, mensen die weten wat u meemaakt.”

Choennie stond ook stil bij het rouwproces. “Tegenwoordig spreekt men van rouwarbeid: je moet er iets voor doen, om de rouw te verwerken.” En dit begint volgens hem met een goede uitvaart.
“Ik wil u aanbevelen dat wij de rite van de kerk volgen bij de uitvaart”, drukte hij de aanwezig op het hart. Veel mensen kiezen voor een eigen ritueel, ‘Papa hield van Lieve Hugo, dus we willen dit zingen in de kerk’. “De kerk verbiedt dit, u kunt de avond van te voren Lieve Hugo of Beyonce zingen. Wij hebben bepaalde rituelen, deze moet u niet onderschatten! De liederen helpen onze rouw en verdriet te verbergen.”

De bisschop ging ook in op het belang van rouwkleding. Sommige vinden ‘iedereen moet vrolijk komen en geen rouwkleding aan’. “Rouwkleding is een signaal, wij hoeven niet zo streng te zijn, als onze voorouders om een jaar lang in rouwkleding. Maar het kan ook niet zo zijn dat je de volgende dag naar de disco gaat of je bloemetje hemd aan hebt.” Het lichaam, de geest en ziel hebben tijd nodig om verdriet te verwerken. Rouwkleding helpt hierbij en helpt je omgeving om rekening met jou te houden.”

Rouwarbeid duurt bij een normaal geval 2 tot 5 jaar, “dat is natuurlijk als je van iemand houdt”. De wereld heeft geen boodschap aan jou verdriet, maar wij dienen daar wel oog en hart voor te hebben, zei Choennie. “Wanneer van ons gevraagd wordt om net zo goed als God te zijn, kunnen wij in deze concrete dingen heel goed voor elkaar zijn. Weten dat mensen 2 tot 5 jaren rouwen, hun feestdagen verdrietig en droevig zijn. Dat wij er zijn voor elkaar en niet doen alsof de andere geen verdriet heeft.” Daarom bestaan rituelen, als de begrafenis, het moment van afscheid nemen en begraven.

Tijdens de dankdienst werden ook oud bestuursleden en dragers gehuldigd. Er werd ook een bord onthuld met daarop de aankondiging van het nieuw kantoor. Hierna liep men in processie naar het graf van Louise Goede (†7 september 1917), een van de oudste graven. De padvinders legde hier een bloemboeket, symbolisch voor alle overledenen die hun eeuwige rustplaats op de begraafplaats hebben. Choennie sprak nog enkele verzachtende woorden voor alle overledenen en besprenkelende in de vier windrichtingen. Er werden ook nog 100 witte ballonnen de lucht in gelaten.