Overwinning Trump is bewonderenswaardig

Ik las met enige verbazing de kop van het artikel in Starnieuws ‘Een clown aan de macht in de VSA?’ De inhoud was gelukkig beter dan de kop, want het past niet dat een belangrijk staflid van ons ministerie van Justitie de president van een bevriende mogendheid een ‘clown’ noemt.

Zelf had ik het artikel van prof. Allan Lichtman, die voorspelde dat Trump zou winnen, ook gelezen, maar was toch niet overtuigd. Aan de andere kant ben ik geen fan van de Clinton-dynastie, die al vele jaren via haar netwerk de macht in de Democratische partij bepaalt en waarvan Obama zich niet heeft kunnen loskoppelen. Hillary Clinton was puur een establishment figuur, die de politieke, business en entertainment elite (Beyonce, Kate Perry, en vele Hollywood sterren) inzette om aan de macht te komen. Ook de media –waaronder CNN- stond voor het grootste deel achter Clinton.

De meeste opiniepeilingen wezen er op dat Hilary Clinton op een duidelijke overwinning afstevende. Hillary heeft twee keer zoveel geld als Trump voor haar campagne ingezameld en uitgegeven namelijk bijna U$ 700 miljoen tegenover ongeveer U$ 300 miljoen door Trump. President Obama en zijn vrouw werden ook actief ingezet bij de campagne van Hillary. Belangrijke demografische groepen zoals vrouwen, creolen en Latino's, waren grotendeels op de hand van Hillary. Economisch gaat het ook niet slecht in de Verenigde Staten, wat meestal in het voordeel is van de regerende partij.

Petje af voor Donald Trump
Waarom ik mijn petje afneem voor Donald Trump, is omdat hij het niet alleen tegen de goed geoliede politieke machine van Hillary moest opnemen, maar ook omdat hij nauwelijks steun kreeg vanuit de Republikeinse partij elite; sommigen keerden zich zelfs van hem af. Tot overmaat van ramp deed Trump soms ondoordachte uitspraken wanneer hij op het podium stond en door tegenstanders werd hij als racistisch, seksist en belediger van minderheidsgroepen afgeschilderd. Als je in zo een context dan toch wint, dan ben je zeker geen clown, maar een briljante strateeg, of er is iets anders aan de hand.

Gebleken is dat er zich achter de schermen een revolutie ontwikkelde onder een grote groep kiezers. Deze kiezers –met name de lagere blanke klasse en middenklasse- hadden een aversie van de politieke machtsspelletjes in Washington, en vonden dat zij nauwelijks meer gehoord werden door het establishment en dat hun belangen niet behartigd werden. Trump heeft deze groep kunnen aanspreken en zijn ze massaal op hem gaan stemmen. Trump profileerde zichzelf hierbij als iemand die niet behoort tot de politieke elite van Washington, wat ook klopt. Het is een revolutie vanuit vooral het rurale deel en de kleine steden van de Verenigde Staten geweest. De Trump-campagne heeft via dit deel van de Amerikaanse samenleving een politieke stunt uitgehaald.

Afrekening politiek establishment
Bij de verkiezingen in de Verenigde Staten ging het niet om de eerste vrouwelijke president, maar om een afrekening met het politieke establishment, waarvan de Democratische Partij en hun kandidaat Hillary Clinton een groter toonbeeld waren. Dat proces was ook al bij de voorverkiezingen van de Republikeinse partij gedemonstreerd, toen Trump alle gevestigde kandidaten versloeg, terwijl niemand hem een kans gaf. Clinton herkende dat proces niet en was overigens politiek te gierig om anderen, die dat wel aanvoelden –zoals Bernie Sanders- de kans te geven om te winnen. De kiezers hebben flink uitgehaald tegen de kandidaat van het establishment en de Democraten hebben de prijs betaald.

Als Donald Trump ondanks vele schijnbaar onoverkomelijke drempels er aan het eind met het presidentschap van door is gegaan, dan is dat een enorme prestatie, die niet onderschat moet worden. Net zo moeten we de invulling van het presidentschap door hem ook niet onderschatten, want ook daar kan hij mogelijk verrassen. Een clown wordt niet zomaar miljardair en een clown wordt niet zomaar president van de Verenigde Staten. Dus laten we in Suriname serieuzer naar de uitslag van de verkiezingen in de Verenigde Staten kijken en op basis van de nieuwe realiteit onze relatie met dit land analyseren.

Marten Schalkwijk