Colombia: Kiezers verwerpen Farc-vredesakkoord

In een schokkende uitslag van het referendum over het historisch vredesakkoord met de Farc-rebellen, hebben kiezers de overeenkomst verworpen. 50,24% van de kiezers heeft tegen het akkoord gestemd.

President Juan Manuel Santos en Farc-leider Timoleon Jimenez hebben de overeenkomst vorige week ondertekend na bijna vier jaren van onderhandelingen. Voordat het in werking kon treden, moest het akkoord worden goedgekeurd door de Colombianen.

Sprekend tot de natie, heeft president Santos gezegd dat hij de uitslag accepteert, maar zou blijven werken om vrede te bewerkstelligen. Hij zegt dat de huidige wapenstilstand blijft gehandhaafd en dat hij onderhandelaars heeft opgedragen om naar Cuba te gaan om de Farc-leiders te raadplegen over de volgende zet. “Ik zal niet opgeven," zegt hij. "Ik zal de zoektocht naar vrede tot het laatste moment van mijn zittingstermijn voortzetten, want dat is de manier om ee beter land voor onze kinderen achter te laten.”

Inmiddels heeft de Farc-leider bekend als Timosjenko – gezegd dat de groep zich zal blijven inzetten om een einde te maken aan de oorlog. Hij heeft ook de “No-campagne” bekritiseerd. “De Farc betreurt de vernietigende kracht van degenen die haat zaaien en wraak willen, die de mening van het Colombiaanse volk hebben beïnvloed.”

De rebellen zijn eerder overeengekomen om hun wapens na 52 jaar conflict neer te leggen en zich aan te sluiten bij het politiek proces. Maar critici zeggen dat het akkoord de Farc –die de Verenigde Staten nog steeds als een terroristische groepering ziet- te soepel behandelt.

Met het akkoord vermijden rebellenleiders een gevangenisstraf als ze hun misdaden bekennen. Tien zetels voor de rebellen in het Congres bij de volgende twee verkiezingen maakt ook deel uit van het akkoord. De overeenkomst is verworpen met 50,2% procent van de kiezers tegenover 49,8% die voor het akkoord hebben gestemd. Het verschil is minder dan 63.000 stemmen van de dertien miljoen kiezers.
Het verrassende resultaat betekent dat het vredesproces nu gehuld is door onzekerheid. Voormalige president Alvaro Uribe, leider van de “No-campagne” zegt dat alle Colombianen vrede willen, maar dat het akkoord “correcties” nodig heeft. "We willen bijdragen aan een nationaal akkoord en gehoord worden," stelt hij.

President Santos had eerder gewaarschuwd dat er geen plan B was voor het beëindigen van de oorlog, waarbij 260.000 mensen zijn gedood. Het resultaat van de stemming is een grote tegenslag voor de president, die vanaf zijn verkiezing in 2010 heeft beloofd om een einde te brengen aan het conflict dat acht miljoen mensen heeft ontheemd.

Minder dan een week geleden, heeft president Santos samen met wereldleiders en Farc-commandanten het einde van het langstlopende gewapend conflict van Latijns-Amerika gevierd tijdens een ceremonie in de historische stad Cartagena. De rebellen maakten plannen om de wapens neer te leggen en binnen zes maanden te transformeren tot een politieke partij. Nu wordt president Santos geconfronteerd met een van de moeilijkste momenten in de recente geschiedenis van Colombia.

Het 297-pagina’s tellend vredesakkoord is een grote splijtzwam in Colombia. De regering is ervan beschuldigd dat zij de overwinning vanzelfsprekend neemt. De campagne voor het referendum is zwaar gepromoot in tv-reclames. Er zijn concerten en vredesmarsen in het hele land georganiseerd in een poging de burgers ertoe te bewegen voor het akkoord te stemmen.