Fernald: Anticiperen op grotere toeloop naar IMEAO

“Wij moeten er ernstig rekening mee houden dat voor het komende schooljaar meer studenten zich zullen aandienen op de IMEAO scholen. Niet omdat het een bewuste keuze is, maar het is dan voor menige leerling de enige mogelijkheid voor vervolgstudie.” Dit voorspelt Ivan Fernald, die directeur is geweest van het Instituut voor Middelbaar Economisch Administratief Onderwijs (IMEAO).

Het toelatingspercentage voor VWO is 17.3% terwijl dat voor HAVO ligt op 9.1%. In de afgelopen vijf jaren is het aantal leerlingen dat geslaagd is voor het toelatingsexamen niet zo laag geweest. Van de 11.336 leerlingen die meegedaan hebben aan het toelatingsexamen zijn er 1956 geslaagd voor VWO. Dat komt overeen met een percentage van 17.3 % terwijl het in 2015 nog 23.6% bedroeg. In 2015 slaagden 2.687 leerlingen voor VWO en dat is nu 731 minder. Voor de HAVO hebben amper 1035 leerlingen voldaan aan de normen voor toelating. Het toelatingspercentage HAVO is onbevredigend en verschilt niet veel van het vorig jaar. Het aantal leerlingen dat deelgenomen heeft aan de toelatingstoets in vergelijking met 2015 is met 59 leerlingen afgenomen. Het aantal is ten opzichte van het totaal van 11336 te verwaarlozen.

Consequenties voor IMEAO
Het valt te verwachten dat er een grotere toeloop zal zijn naar andere onderwijsinstituten op VOS (Voortgezet Onderwijs voor Senioren) niveau. Het IMEAO onderwijs kent geen extra drempels voor instroom. Het bezit van het mulo diploma is voldoende om toegelaten te worden tot het basisjaar IMEAO, zegt Fernald. Voor het schooljaar 2016-2017 moet er ook rekening gehouden worden met de aanmelding van leerlingen die geslaagd zijn van het Schakel Middelbaar Onderwijs (SMO). Deze leerlingen moeten ook geplaatst worden.
De pedagogische instituten hebben geen toelatingstoets, maar stellen wel extra voorwaarden. Voor de vakken Biologie, Aardrijkskunde en Geschiedenis moet de som der cijfer 16 of meer bedragen. De belangrijkste norm is dat er voor het vak Nederlands geen cijfer lager dan 6 gescoord mag worden. Dit is voor menige scholier een struikelblok.

Fernald stelt indringende vragen die beleidsmaatregelen op korte termijn vereisen.

1. Opvangcapaciteit
Is de opvangcapaciteit voldoende om de toegenomen stroom van leerlingen naar de IMEAO scholen te verwerken.
De inschatting van Fernald is dat vooral in de regionale gebieden Paramaribo, Zuid/Latour en Wanica er een toeloop zal zijn naar de IMEAO scholen en de opnamecapaciteit van IMEAO-2 en IMEAO-3 onvoldoende zal blijken te zijn. Doorverwijzing van deze leerlingen naar IMEAO 1, Geyersvlijt (Noord) zal extra transportkosten tot gevolg hebben en leerlingen zullen langer onderweg zijn. Het ministerie van Onderwijs doet er verstandig aan de voorgenomen ontmanteling/afbouw van IMEAO-5 te Magenta vooralsnog aan te houden. Elke leerling die geslaagd is voor Mulo heeft recht op doorstroming naar het VOS niveau. Wat gebeurt er met de leerlingen die niet doorstromen? Voortijdige uitval geeft weinig perspectief op de arbeidsmarkt.

2. Explosieve groei IMEAO
Het IMEAO groeit uit zijn voegen. Is het gewenst om steeds meer leerlingen toe te laten tot dit onderwijstype? Welke arbeidsmarkt overwegingen liggen hieraan ten grondslag? Wij moeten voorkomen dat IMEAO een vergaarbak wordt van leerlingen die nergens anders aan de slag kunnen. De explosieve groei van IMEAO kan leiden tot een aanbod dat de vraag in ruime mate overstijgt. Het ministerie moet voorkomen dat leerlingen bij voorbaat kansarm zijn op de arbeidsmarkt. IMEAO mag geen onderwijsinstelling zijn die bijdraagt aan ‘het leger van werklozen’. De nieuwe structuur voorziet wel in de optie voor verdere studie op het hoger onderwijs en de universiteit, maar in eerste instantie moet het VWO daarvoor zorgdragen.

“Groei van IMEAO moet voornamelijk gezocht worden in sectoren die het ondernemerschap bevorderen en de verdiencapaciteit vergroten “, vindt Fernald. "Wij mogen ons in dit kader gelukkig prijzen dat het IMEAO vanaf 2005 een afstudeerrichting Toerisme op middelbaar niveau verzorgt. Toerisme kan, naast de bestaande industrieën een substantiële bijdrage leveren ter vergroting van het Bruto Binnenlandsproduct. Maar dan zal de overheid de gehele Toerisme-keten in beschouwing moeten nemen en de noodzakelijke investeringen moeten plegen.
Het is jammer dat de richting Toerisme niet de volle ondersteuning krijgt van de overheid noch het bedrijfsleven.

3. Alarmerend
Het is alarmerend dat een heel laag percentage slaagt voor toelating VWO/HAVO, meent Fernald. Uitgaande van het feit dat de toelatingstoets valide is, mag geconcludeerd worden dat minder leerlingen beantwoorden aan de norm om succesvol de studie aan te vangen op VWO en HAVO. Er is iets loos met de kwaliteit van ons onderwijs. Structurele maatregelen voor kwaliteitsverbetering zie ik vooralsnog niet," zegt Fernald.