China ambassadeur Zhang Jinxiong (L) en SCUA-voorzitter Thomson Cheung tijdens een welkom etentje. (Foto: SCTV)
De Suriname Chinese United Association (SCUA) kijkt samen met de winkeliers, gegeven de huidige financiële crisis, naar overlevingskansen. Enkele opties zijn om de winkel te sluiten en een job te zoeken. Of de winkel te verkopen en de gelden in een andere sector investeren. “Dit is de vrije markt. If yu no man knapu, yu tapu, yu fadon”, zegt voorzitter Thomson Cheung aan Starnieuws.

Het is publieksgeheim. Er zijn teveel winkels die hetzelfde aanbieden, zoals supermarkten en bouwwinkels en ze beconcurreren elkaar. “Als we willen overleven en het land willen helpen opbouwen, dan moeten we diversifiëren.” Cheung denkt aan investeren in de landbouw en fabrieken opzetten. De SCUA heeft de hulp ingeroepen van de Volksrepubliek China. “Het maakt eigenlijk niet uit welk land hulp biedt, maar het gaat in deze om overwegend Chinese ondernemers.” China beschikt al over expertise bij fabrieken opzetten. Tijdens het welkom etentje met de nieuwe ambassadeur Zhang Jinxiong, afgelopen weekend, heeft Cheung al enkele zaken besproken. “De ambassadeur heeft eerder in Suriname gewerkt en kent de omstandigheden.” De crisissituatie en roep om hulp is ook voorgelegd aan de delegatie uit Beijing, belast met Overzeese Chinese zaken. Die was vorige week in Paramaribo en heeft ook Brazilië en Venezuela bezocht om de problemen aan te horen.

De SCUA is tegen de enorme stroomverhoging in één keer. Cheung zegt de zaak realistisch te bekijken. EBS kan met de lage inkomsten zichzelf niet draaiende houden en gebruikers hebben geen geld om de verhoging te betalen. De organisatie wil graag eerst een goede uitleg over de prijsopbouw per kWh. “Wij willen dat de aangehouden verhoogde tarieven worden teruggedraaid. Anders stapsgewijs een kleine verhoging, zodat de ondernemers wat speelruimte krijgen.” De hoge koers en eerste tariefaanpassing hebben al tot enorme prijsverhogingen van de goederen geleid, en zelfs tot sluiting. “Elke dag hoor ik dat een winkel of restaurant sluit. Het zijn nu meer dan 60 ondernemingen.” Cheung verwijst naar de valutaveilingen, SGS pre-shipment en toeristenkaart affaires. “Allemaal gevallen die de president heeft teruggedraaid, toen hij merkte dat ze niet werkten of hevig protest ertegen was. Wij hebben dus hoop.”

Gevolgen merkbaar
Cheung merkt wel op dat sommige pandeigenaren de huurprijzen in valuta hebben verlaagd. De winkelier verhaalt alle verhogingen en extra kosten op de consument. Maar die verdient hetzelfde salaris als voorheen. “We zien dat wie vroeger tien broden kocht, nu zeven koopt.” Indien de stroomverhoging wordt doorgevoerd, staat de winkelier voor de keuze om de koelkasten weg te doen en bepaalde producten niet meer te verkopen. De consument zal geen warme drank kopen en denkt twee keer na over een verhoogd vries/gekoeld product. Sommige winkeliers ontslaan enkele personeelsleden om de salarissen van de rest te betalen of ze behouden iedereen maar betalen dan 10% minder loon. “De winkelier die teveel verlies lijdt, zal op den duur genoodzaakt zijn de deuren te sluiten. We zullen binnenkort veel pandveilingen zien.” Personen trekken naar Guyana waar het beter gaat of reizen terug naar China.

Naast die kopzorgen krijgt de winkelhouder te maken met boze klanten die hen van prijsopdrijvingen beschuldigt. Aan de andere kant maken prijszetters, controleurs of douane/politie die tot in de slaapkamer onderzoeken, hen het leven moeilijk, geeft Cheung aan. “Overdag waakt de winkelier voor hen, in de avond voor rovers en tussendoor breekt hij zijn hoofd over wat de koers morgen zal zijn. Sommige zijn dus echt radeloos.” Individuele winkeliers, al dan niet aangesloten bij één van de 14 SCUA-verenigingen, hebben de afgelopen weken hun misnoegen kenbaar gemaakt. Cheung is op de hoogte hiervan. De winkeliers zitten in een groepsapp en behoren grotendeels tot de nieuwe stroom immigranten. “Ze zijn boos en verhit. Straatactie kan het erger maken. Daarom kiezen wij voor rust en orde en de weg van dialoog met de regering.”

Lenen noodzakelijk
Cheung zegt dat hij persoonlijk een voorstander is van lenen bij het IMF. Hij vergelijkt het land met een gezin. De ouders zijn in nood, bezuinigingen en dubbele banen leveren niet genoeg op, dus zullen zij moeten lenen. “Het gezinsleven kan tenminste doorgaan. Chinese zakenlieden handelen op deze wijze.” Volgens Cheung zetten de zakenlieden de grote betonnen gebouwen op, met leningen afgesloten in China en Paramaribo. “Zij investeren en nemen kapitaal risico’s, omdat zij hoop hebben op een betere toekomst.”

Ambassadeur Zhang, vorige week in Suriname gearriveerd, zal komende vrijdag zijn geloofsbrieven aanbieden aan de president. Hij heeft tijdens het welkomstdiner zijn steun toegezegd om samen aan de uitdagingen te werken. Volgende week gedenken Suriname en China 40 jaar diplomatieke banden. Het heuglijk feit wordt in Paramaribo gevierd met een receptie, uitgifte van een speciale postzegel, Chinese Film Week en foto expositie.