Column: Trump en Clinton

De voorverkiezingen voor de Amerikaanse president zijn in volle gang. Wat moeten we verwachten van deze verkiezingen? De kandidaat bij de Democraten is Hillary Clinton (68) en bij de Republikeinen Donald Trump (69).

Hoe groot is de kans dat Trump gaat winnen? Dat hangt af van verschillende factoren.
Ten eerste, de demografische factor.
Amerika telde in 2014 318 miljoen inwoners. Het aandeel van witte Amerikanen was 62%. In 1980 was dat 83%. Die daling komt niet door een groei van de zwarte bevolking (die steeg van 12% naar 13%), maar van Hispanics (van 6% naar 15%) en Aziaten (van 2% naar 5%). In 2060 zal de Amerikaanse bevolking met 100 miljoen groeien. De trend blijft hetzelfde: een aanzienlijk daling van de witte bevolking (naar 44%), een stabiel zwart aandeel (14%) een doorgaande snelle groei van Hispanics (25%) en Aziaten (9%).
Trump spreekt de witte oude conservatieve Amerikaan aan. Tegen deze demografische achtergrond acht ik zijn kansen een stuk kleiner om de volgende president van Amerika te worden.

Ten tweede, het strategisch inzicht van Trump. Hij heeft het nadeel dat hij door zijn extremistische retoriek een deel van het Republikeins establishment tegen zich in het harnas heeft gejaagd. Nu hij de nominatie praktisch op zak heeft, is het de vraag of hij in staat is om de Republikeinse partij weer te verenigen. Die kans acht ik heel groot, omdat hij volgens mij het vermogen heeft om strategisch te handelen en lange termijn doelen in de gaten houdt. Als hij de Republikeinse partij kan verenigen, dan zijn z’n kansen om te winnen een stuk groter.

Ten derde, de politiek van Clinton. Clinton is een rechtse democraat. De verschillen bij de presidentsverkiezingen tussen Democraten en Republikeinen zijn niet groot. Obama won in 2008 met 54% van McCain (46%). In 2012 was het 52% tegen 48% (Romney). Bij zulke kleine verschillen kan de balans alle kanten uitslaan. Als Trump uit strategische overwegingen zijn extreem-rechtse retoriek bijstelt, dan heb je kans dat Trump het gevoel vertegenwoordigt van 'change'. Als mensen balen tijdens een economische crisis, dan zijn protestkandidaten altijd in het voordeel.

Voor het buitenland zijn de Amerikaanse verkiezingen vooral belangrijk vanwege de vraag wat het buitenlands beleid van de kandidaten zal zijn. En gek genoeg zou Trump wel eens de meest gematigde kracht kunnen zijn. De Republikein Ronald Reagan blies hoog van de toren tijdens de verkiezingen over hoe hij de Sovjet-Unie zou aanvallen met nucleaire wapens. Uiteindelijk heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de beëindiging van de Koude Oorlog in zijn tweede termijn, nadat hij in zijn eerste termijn die oorlog juist escaleerde.
Van Clinton weten we dat we dat zij het buitenlandse beleid van de afgelopen decennia zal voortzetten: oorlog voeren om de Amerikaanse hegemonie te herstellen.

Trump lijkt pragmatischer in zijn buitenlands beleid. Over Oekraïne zei hij dat de Duitsers dichterbij wonen en zij de klus maar moeten klaren. Hij steunt de Russische interventie in Syrië en zegt dat hij de beste maatjes met Putin kan worden. Hij wil zich liever concentreren op economische groei dan op economisch verlies met oorlogen.

Uiteindelijk is de president van Amerika een belangrijke, maar niet de enige schakel, in de bepaling van het buitenlandse beleid. Er is een militair industrieel complex dat belang heeft bij oorlogen en niet accepteert dat de macht van Amerika aan het dalen is. We moeten nog zien hoe die zal reageren bij de verkiezing van een president die tegen hun beleid zal ingaan.

Sandew Hira