Yang: meerdere opties samenwerking Suriname-China

De samenwerking tussen Suriname en de Volksrepubliek China rust op een solide fundering. En er is ruimte voor verbreding en diepgang. “Er zijn meerdere mogelijkheden voor de samenwerking tussen onze beiden landen. Niet alleen via projecten geschonken door de Chinese regering, maar op elk gebied,” zegt de vertrekkende Chinese ambassadeur Yang Zigang aan Starnieuws. “Suriname heeft veel getalenteerde mensen en is rijk aan natuurlijke hulpbronnen.”

De zittende presidenten van Suriname en China hebben elkaar sinds 2013 al drie keer ontmoet. Het wederzijds politiek vertrouwen tussen onze landen is toegenomen. Samenwerking op verschillende gebieden wordt steeds hechter en volgens Yang groeit de interesse in China. De lijst met pluspunten over de afgelopen drie jaren is lang en Yang blikt tevreden terug. Afhankelijk van de strategische planning voor Suriname en de behoefte van de regering voor Chinese overheidssubsidie, zal de ambassade de plannen eerst bestuderen. “De communicatiestructuur ligt daar en we kunnen gebruikmaken van de verschillende subsidies. Maar op dit moment moeten we proberen een goede job te doen om de huidige schenkingen eerst uit voeren, zoals het Wanica Hospitaal en Sophialust buurtcentrum, 1.000 woningen en camera beveiligingssysteem.”

De focus is nu op het Wanica Hospitaal. De schenking loopt vanaf 2011. Locatiewijzingen leidden steeds tot ontwerpaanpassingen, die samen met nog andere redenen voor vertraging zorgen. De ambassadeur heeft de precieze cijfers niet bij zich om te weten hoeveel geld al is besteed. Hij weet wel dat zijn regering al rond de US$ 10 miljoen aan Suriname heeft gegeven. Het voorlopig nieuw ontwerp ligt nu bij het Ministerie van Openbare Werken (OW). Binnenkort reist een OW-delegatie naar China af om het finaal ontwerp te bespreken. Hierna volgt de ‘bidding round’ in China, om het project uit te voeren. China voorziet, conform de schenkingsvoorwaarden in een groot deel van de medische apparatuur gefabriceerd in eigen land. Yang hoopt dat zijn opvolger Zhang Jinxiong de opening van dit gebouw mag verrichten.

Te Oldenburg worden morgen 127 woningen opgeleverd. Deze maken deel uit van 550 woningen die zijn gebouwd vanuit de 2011-leningsovereenkomst van US$ 47 miljoen. Aanvankelijk zouden er 1.000 woningen hieruit worden opgezet. Maar de gestegen bouwkosten maken de bouw van de overige 450 onuitvoerbaar. Het is de laatste formele activiteit van Yang, die eind van de week vertrekt omdat zijn termijn erop zit. Over het 2015-schenkingsproject (US$ 60 miljoen) van 1.000 woningen, zegt de diplomaat, dat er nog wat formaliteiten openstaan rond de toewijzing van de grond en het bouwrijp maken daarvan. Hierna volgt de ontwerpfase van de huizen, gevolgd door het houden van tender in China voor de bouwwerkzaamheden. Intussen is het ontwerp van het Sophialust buurtcentrum goedgekeurd en volgt binnenkort een tender hiervoor.

Over het verrijzen van een industrieel park in district Para, geeft Yang aan dat beide partijen ideeën hierover hebben. In juli houdt de Hunan provincie een commercieel forum in Paramaribo. Chinese ondernemers uit verschillende steden zullen meereizen om deel te nemen. De trend in China is dat ondernemers naar het buitenland trekken om hun fabrieken op te zetten. De ambassadeur ziet graag dat Suriname en China samen klein of middelgrote fabrieken opzetten, de producten exporteren en zo deviezen verdienen. “Dit kan de bestaande situatie waarin Suriname enorm afhankelijk is van de export van natuurlijke hulpbronnen wijzigen.”

In maart 2015 is Suriname een valutaswap aangegaan met China, die één miljard RMB uitzette, ongeveer gelijk aan US$160 miljoen. Volgens de driejarige overeenkomst kan Suriname het quotum – toen gelijk aan SRD 520 miljoen, gebruiken voor handelsbetalingen vanuit China. Volgens Yang heeft Suriname nog niet alle middelen uit de swap deal gebruikt.

De ambassadeur kijkt terug naar een goede samenwerking met de verschillende ministeries. In reactie op justitieminister Jennifer Van Dijk-Silos, al zou China 1.000 fietsen schenken voor de politie, zegt Yang dat het verzoek tijdens een kennismakingsgesprek is gedaan. “Wij hebben nog geen formeel verzoek ontvangen. Als die brief binnen is, zal het wat tijd nemen om dit verzoek te verwerken.” Het camera-surveillancesysteem voor Paramaribo – ook een schenking van China- wordt nu uitgewerkt door partijen.

In de particuliere sfeer werken tal van Chinese ondernemingen en staatsbedrijven op de Surinaamse markt. Zo loopt de samenwerking tussen de Chinese telecom/ICT-reus Huawei en Telesur. Huawei is al enige jaren leverancier. Beide partijen onderhandelen nu over een project voor een communicatienetwerk voor de Surinaamse overheid en een nieuw commercieel breedband netwerk, “maar zij hebben nog geen overeenkomst bereikt”.

“Ik ben blij dat China heeft mogen bijdragen aan de ontwikkeling van Suriname en de bevolking.” Vooral de groeiende ‘people-to-people’ en culturele relatie stemt hem goed. Steeds meer Surinamers, vooral jongeren tonen belangstelling voor studieopties in China. “Wij bieden nu meer dan 100 korte trainingen en hebben vanaf 2016 het quotum voor studiebeurzen opgetrokken naar tien per jaar.” De culturele betrekkingen zullen in september verbreden, wanneer het Confucius Instituut, ondergebracht op de Anton de Kom Universiteit, de eerste lessen start.

Yang vertrekt eind deze week en ambassadeur Zhang wordt begin mei in Paramaribo verwacht. Hij heeft beginjaren 2000 al op de Chinese ambassade in Suriname gewerkt als de Political Counselor. Zhang, die Nederlands spreekt, heeft zijn land de afgelopen jaren in Nederland en Thailand gediend.