Cambio's, casino's en spaarzin in Suriname

Een cambio is in het kort gezegd een lokaliteit waar onder andere de mogelijkheid wordt geboden om vreemde valuta te bekomen tegen betaling van de lokale muntsoort. In een casino kan men terecht voor kansspelen tevens is dit een slaapgelegenheid in Suriname. Vanwege het kleine inwonertal is het de vraag of het noodzakelijk was om vergunning te verlenen aan meer dan twintig casino's in Suriname. Ditzelfde kan gezegd worden van de vele zogenaamde "geldtransactiekantoren" die zeer gevoelig zijn voor witwaspraktijken en waarop door het buitenland al vaker kritiek is geleverd. Het toezicht op deze kantoren geschiedt door de Centrale Bank van Suriname. De vraag is of dit toezicht correct alsmede streng genoeg is, zodat ons land niet op de zwarte lijst van witwaslanden terechtkomt.

Door de recente devaluatie van onze munt is er een run ontstaan op het verkrijgen van vreemd geld zowel door particulieren als het bedrijfsleven. Zoals bekend kan de lokale munt op bijna geen enkele plek op de wereld gewisseld worden tegen een andere gangbare muntsoort. Dit schept verplichtingen voor het bankwezen tevens de overheid. Immers vele landgenoten hebben studerende kinderen in het buitenland die bijvoorbeeld deviezen nodig hebben alsmede de kosten die voor zieken betaald moeten worden. Tegenwoordig eisen zelfs de medici in Suriname soms vreemde valuta! Het zijn slechts enkele voorbeelden, maar er zijn nog legio andere zaken die niet met onze lokale muntsoort bekostigd (kunnen) worden. Voorts worden evenzo plaatselijk vele andere belangrijke zaken terecht betaald in vreemde valuta. Daarvan kan helaas om strikt zakelijke redenen niet van afgeweken worden zoals soms door opportunistische politici wordt betoogd vaak afkomstig van populistische partijen. Het is immers niet zo eenvoudig om een traditioneel opgebouwde markteconomie die gerelateerd is aan het kapitalisme, zomaar om te gooien. Het is nu goed dat de president van Suriname de interventie van de overheid wil beperken, zodat de marktwerking volledig tot haar recht komt en de concurrentie wordt gestimuleerd. Kortzichtige politici kunnen beter gerenommeerde economen aan het woord laten bij dit soort vraagstukken in plaats van onnozele voorstellen te doen die nergens op slaan en eerder belemmerend zullen werken op de economische malaise die door vele nu niet te noemen oorzaken zijn ontstaan.

Casino's en cambio's
Als u onder andere geld wilt wisselen, is het bijna niet mogelijk een eenduidige koers te verkrijgen bij de vele cambio's die ons land rijk is. Overal zijn er verschillen! Bovendien neemt men eveneens niet elke hoeveelheid geld aan. Mijn indruk is dat het een complete ratjetoe is bij de cambio's. En natuurlijk vraag ik mij dan direct af hoe er vergunning is verleend aan zoveel kantoren die geen eenduidig beleid voeren. Dat constant het beleid wordt verdedigd, begrijp ik wel, maar op de naleving van de vergunningsvoorwaarden moet veel strenger worden gelet door de overheid i.c. de Centrale Bank van Suriname. Wellicht worden sommige kantoren dan gesloten om de transparantie te vergroten. Overigens heb ik niet zo goed begrepen waarom Suriname gekozen heeft voor het fenomeen "cambio" terwijl vele van de handelingen die gepleegd worden op deze kantoren veel beter door de bestaande handelsbanken gedaan kunnen worden. Het toezicht op de banken is adequater en frequenter. Bovendien kent Suriname nog een systeem waarbij het publiek graag vanaf een loket (in een filiaal) bediend wil worden. Dit in tegenstelling tot het buitenland waar men in de kantoren slechts voor zeer belangrijke handelingen terecht kan. De rest doet men thuis vanaf de computer. Maar ik begrijp het probleem van het groot aantal digibeten in Suriname heel goed. Kortom een strakkere regie en controle richting de cambio's vanuit de overheid is zeker op zijn plaats. Voorts een klachtenbureau voor het publiek dat eventueel de malversaties die gepleegd worden door de transactiekantoren, kan melden.

Het is voor mij eveneens een raadsel waarom Suriname zoveel casino's heeft. Het toerisme wordt nauwelijks gestimuleerd en vaak worden deze locaties bevolkt door jongeren en of personen die hun verblijf hebben in Suriname. Het was toch de bedoeling dat buitenlanders (toeristen) deze "tenten" zouden bezoeken om een boost te geven aan de economie? Wat wij nu zien, is dat vooral "locals" deze gokhuizen bezoeken - veelal studenten - om hun kansen te beproeven. Vaak zonder succes, zodat miserabele situaties hieruit voortkomen. Wellicht is natuurlijk nu enigszins te verklaren waarom zo vaak de overheid wordt aangesproken voor bijstand. Het eigen initiatief is weg en het verantwoordelijkheidsgevoel is ver te zoeken. Uiteraard is het pedagogisch onverantwoord dat de overheid idem dito op deze locaties geen strenge controles uitoefent naar de bezoekende populatie en zaken maar laat voor wat het is. Ik doe een dringend beroep om zulks onmiddellijk wel te doen. Desnoods worden enkele van deze "paleizen" die de laatste tijd als paddestoelen uit de grond zijn geschoten, dan gesloten.

Educatie is geen paradox
In het onderwijs moet gewezen worden op de gevaren van gokken en het verspillen van deviezen. De hele dag alleen maar naar muziek luisteren en films zien op de diverse radio- en televisiestations, is beslist geen goede educatieve toestand. Het voorlichten van het publiek middels gerichte programma's behoort eveneens tot de taken van de media. Hele gezinnen zijn reeds ontwricht door de gokpraktijken van bepaalde personen uit sommige milieus. Bijna niemand praat erover! Ik ben erg te spreken over het beleid van bepaalde banken die weer het initiatief hebben genomen om de spaarzin bij de jeugd te bevorderen. Deze verantwoordelijkheid hebben immers ook de ouders. Ik herinner mij dat ik als kind een spaarpot kreeg en zelf moest zorgen hoe ik die vulde door positief te handelen. Dat deed ik onder andere door goed mijn best te doen op school. Hierdoor werd ik vaker beloond voor de geleverde prestaties. Uiteraard zijn er vele andere manieren om de spaarzin te bevorderen. De grote schuldenproblematiek die thans bij velen wordt geconstateerd, kan dan een positieve zet krijgen. Het is overigens wel goed om je spaarpot op een veilige plek te bewaren! En de run die reeds is ontstaan om onnodig veel geld op te nemen bij de banken is nergens voor nodig. Bovendien is het zeer onverstandig en onveilig om teveel geld thuis op te potten. Denkt u maar aan inbrekers!

Vooralsnog zijn de vooruitzichten echt niet zo slecht dat dit nodig is. Dergelijk gedrag kan het principe van de self-defeating prophecy mogelijk maken waarbij het teveel weghalen van (vreemde) valuta bij de banken zowel deze instellingen alsmede onze economie in ernstige problemen kan brengen. Vooral de banken verwachten dat u spaart en al uw ander geld gewoon bij de banken laat staan! Dat is onder meer het doel dat de banken nastreven tevens propageren. De angst, onzekerheid en of twijfels die u heeft om de gelden te verwijderen, zijn niet nodig. Een krachtig en vooraanstaand overheidsbeleid zoals ik heb betoogd, is wel noodzakelijk. Ik hoop daarom van ganser harte dat voornoemde voorspelling niet uitkomt. Dat zou zeer funest zijn! In deze penibele situatie doe ik nogmaals een dringend beroep op de media om met gerichte educatieve programma's de bevolking voor te lichten. Het is onjuist deze politiek te kleuren, omdat het hierbij om het strikte landsbelang gaat. Het moet echt lukken om uit dit diepe dal te klimmen. Aan alle mensen mooie kerstdagen en een gezond, gelukkig en gezegend 2016. Tek' a jari (ga voor 2016)!

Robby Roeplall