Enkele dagen geleden is er een bericht op Starnieuws verschenen over de export van 20.000 m/3 rondhout in één enkele verscheping naar China. Het spreekwoord ‘knollen voor citroenen verkopen’ was van toepassing op uitspraken die door de ondernemer Yuan Jun van de onderneming CIMS-Tacoba Logs Exporting en door de Chinese ambassadeur in ons land Yang Zigang in het kader van de export van de partij hout, zijn gedaan. Beide heren hebben de export van rondhout toegejuicht met de argumenten dat het goed is voor de meeropbrengsten van de Surinaamse overheid, voor de werkgelegenheid en voor de afname van het handelstekort van China met Suriname. Het vraagstuk om anno 2015 nog boomstammen te exporteren ligt overigens niet bij de Chinese ondernemer(s) of bij de Chinese Ambassadeur, maar bij onszelf!

Anno 2015 vinden wij van Seti NPS het echt een foute boel dat wij in Suriname boomstammen (rondhout) kappen en exporteren. In de eerste plaats staat deze handeling haaks op het beleid van de afgelopen 20 jaar, waar uiteenlopende regeringen constant hebben geroepen dat de economie moet worden gediversifieerd, dat wij gaan voor een duurzame ontwikkeling. Maar ook de gevolgen voor de biodiversiteit moeten in het kader van het kappen van bomen niet worden verwaarloosd. Dan komt nog bij dat onze nog niet al te beste wegen te lijden hebben van het gewicht van de 10 tonners die geen wegenbelasting betalen, omdat dit belastingtype op dit moment niet operationeel is. Bovendien ontloopt Suriname kwalitatief hoge werkgelegenheid in de houtverwerkingsindustrie als wij zo onwijs zijn om boomstammen te exporteren. Voor de goede orde willen wij benadrukken dat de export van boomstammen ons land relatief weinig oplevert. Op de totale begroting van de inkomsten van 2016 van ons land levert de export van hout slechts 0.5% op.

De export van boomstammen moet overigens ook worden gezien vanuit de optiek waar onze economie vandaan is gekomen. Ons land heeft namelijk al in de jaren zestig van de vorige eeuw een vrij gediversifieerde houtverwerkingsindustrie en houtwarenexport gekend, waar er naast gezaagd hout, triplex, spaanplaten, woningbouwcomponenten, parketvloeren, en zelfs prefab woningen werden geproduceerd en geëxporteerd naar de regio. In die periode kon wel worden gesteld dat de overheidsinkomsten middels inkomstenbelasting, dividendbelasting en de werkgelegenheid profiteerden van de ontwikkelingen in de houtverwerkingssector. Nu is dat met het kappen en exporteren van boomstammen nauwelijks het geval.

Maatregelen treffen
De regering zou op korte termijn maatregelen moeten treffen om de export van boomstammen hardhout binnen een tijdvak van vijf jaar volledig te stoppen. De periode van vijf jaar is gekozen om ondernemers, van wie het kappen en exporteren van boomstammen hun corebusiness is in de gelegenheid te stellen om zich voor te bereiden op de exportstop en waar mogelijk de houtverwerkingsindustrie in te gaan. Het faseplan voor de diversificatie zou in hoofdlijnen uit de volgende onderdelen kunnen bestaan.
1. Op korte termijn invoeren van een belasting op de grote transportmiddelen die zorgen voor het transport van de boomstammen. Dit is een kostprijsverhogende belasting;
2. Gelijk invoeren van een stevige belasting op de export op boomstammen. Dit is ook een kostprijsverhogende belasting;
3. Verlagen van de exportbelasting op bewerkt hout. Deze belasting is een belasting die de verwerking van de boomstammen moet helpen bevorderen;
4. Middels incentives bevorderen dat houtverwerkingsondernemers zich in Suriname vestigen en vanuit Suriname halffabrikaten en eindproducten naar de regio en naar andere gebieden exporteren. De incentives moeten uiteraard ook beschikbaar zijn voor lokale ondernemers die waarde wensen toe te voegen aan de boomstammen om zo te komen tot een gediversifieerde houtindustrie in ons land.

De regering moet bovendien ook bereid zijn om lokale ondernemers meer incentives te geven, om hierdoor de ontwikkeling van het lokaal ondernemerschap een duw in de rug te geven.
Kortom Suriname moet na vijf jaar een land worden dat op zijn minst halffabrikaten, maar bij voorkeur eindproducten uit het tropisch hardhout potentieel exporteert. Want met de export van boomstammen komen wij als land geen stap verder, wij gaan juist zonder het te beseffen achteruit!

Armand Zunder,
Seti NPS foe Setie Sranan