Column: Politieke Borrelpraat (PBR) deel 268

“Zo, de kogel is door de kerk, de teerling is geworpen, de beslissing is genomen: Benzine en diesel zijn al bijna een week verhoogd; stroom en water volgen over een week.”
“Wat netjes, zo gefaseerd.”
“Drink niet meer als je dit netjes noemt. Zonder voorbereiding van het volk, zonder transparantie, zonder mededeling aan DNA, zonder samenhangend pakket van maatregelen.”
“Iedereen wist al vóór de verkiezingen dat dit sinds 1990 moest gebeuren.”
“Dat is onze manier. Dat’ na unu Sranan fasi. Neks no goud.”
“Wat een excuus. Waarom is de overheid niet eerst met het volk gaan praten?”
“Omdat velen dat praten gebruiken als opschuif; ze zoeken allerlei randgevallen en uitzonderingen en gebruiken die als argumenten en sentimenten om de uitvoering tot het oneindige uit te stellen.”
“Is waar. Of ze maken ophef dat ze gehoord willen worden en dan gaan ze hun eigen belangen regelen.”
“Noem voorbeelden; zeg geen zomaar-dingen.”
“Oké, allereerst maakt de vereniging van pomphouders groot misbaar: ze vinden dat ze onverwachts veel meer geld moeten neertellen om dezelfde hoeveelheid brandstof bij de oliemaatschappijen in te kopen; ze moeten dan een hogere bankgarantie en dat kan alleen als ze meer onroerend goed als borg zetten.”
“Ooow, oow, wat erg, wat ooow zoow erg voor die arme, op de rand van het faillissement pompende pomphouders.”
“Maar ze willen wel meteen praten over de verhoging van hun winstmarge.”
“Oooow, ocharme pomphouders. Ik zou al lang m’n pomp hebben teruggegeven en met m’n bankgarantie een container snoepgoed, bombels of alcohol hebben geïmporteerd. Dan was ik af van dat failliete brandstofpompen.”
“En daarom heb ik als Lanti die maatregel zo pats-boem per dinsdag 1 september afgekondigd. Stel ik had het netjes vóór het weekend aangekondigd. Wat denk je dat zou zijn gebeurd?”
“Er zou een run zijn ontstaan op de pompen, iedereen had volgetankt, de oliemaatschappijen zouden misschien dan niet leveren, wetende dat de prijs over een paar dagen zou worden verhoogd, er zou chaos ontstaan, lange rijen bij de pompstations, boze automobilisten, brandstofhamsteraars enzo.”
“En de pomphouders die wel bevoorraad waren op basis van de oude prijs, zouden sluiten en wachten tot de verhoging zou ingaan om de brandstof tegen de nieuwe prijs te verkopen.”
“Begrijp je nu, jonge vriend, waarom dit zo pats-boem moest gaan?”
“Maar de regering Vene verhoogde aan het begin van haar nieuwe zittingsperiode in 2005 ook de brandstofprijs met maar liefst 100%. Zonder voorbereiding, zonder samenhangend pakket maatregelen, zonder maatschappelijke groepen gehoord te hebben.”
“Dus net zoals nu, bedoel je?”
“Ja, en hebben jullie dat filmpje op YouTube uit die periode gezien? Welke partij heeft toen meteen een fikse betoging georganiseerd en wie stonden daar allemaal te gillen dat de verhoging teruggedraaid moest worden?”
“Willen we niet terugkijken? Laten we vooruitkijken.”
“Ja, opeens! En heeft de regering toen, ondanks die betoging, de verhoging teruggedraaid?”
“Echt niet. Alles bleef zo.”
“Dat was de zoveelste keer dat de bevolking moest opdraaien voor het wanbeleid van de regering daarvoor.”
“Dit moet echt de laatste keer zijn, maar dan moeten wij, de kiezers, constant alert zijn.”
“En wie was vóór 2005 aan de macht? Bosje?”
“Nee mang. Diezelfde Frontgroep met Ronald Stoer aan het stuur.”
“A Frontsani trong Vee-7 en dat bos fadong leki wan djogo, zo wijdenbosssss.”
“Maar zeg wat je wil; het moment van verhoging is strategisch zeer goed gekozen: aan het begin van de vakantie. Een maand later en er was geheid een volksopstand uitgebroken, vooral met het begin van het schooljaar. De pomphouders hadden niet gepompt, de bushouders hadden meteen hun verhoging doorgedrukt, de scholieren waren in optocht al vernielend door de stad getrokken…”
“Geen bus, geen school; geen bus, g…”
“Ja, ja, en de oppositie had dan mooi kans om flink wat herrie te maken en te proberen de regering ten val te brengen…”
“Zoals sommige Yoga’s uit de oppositie nu willen doen.”
“Toch goed, hè, dat DNA haar vakantie heeft onderbroken om de regering te interpelleren over de verhogingen.”
“Zullen de machthebbers dat toestaan?”
“Waarom niet? Dan kunnen oppositie en coalitie flink wat druk van de ketel blazen, maar als het op stemmen aankomt, bijvoorbeeld van een motie om de verhogingen terug te draaien, wat denk je dat het resultaat zal zijn?”
“De coalitie stemt massaal tegen. Met alle overlopers, onderlopers, buitenlopers van Papa Paul Pienter erbij hebben ze toch de meerderheid.”
“Dus die olieprijzen zullen niet teruggedraaid worden?”
“Echt niet. Dat zou echt een chaos veroorzaken, want die economie is zich al aan het instellen op die hogere brandstofprijs.”
“Maar dan gaat alles omhoog, alles.”
“Klopt, maar dan kan de overheid ook zijn schulden betalen, en daar zijn ze al meteen mee begonnen.”
“Ja, net als met het aanzeggen tot stoppen van die Skalians op het stuwmeer die flink betalen aan dignitarissen om hun gang te gaan, het stoppen van de doorvoerhandel waar sommigen multimiljonair van zijn geworden, het stoppen van de ontheffing van brandstofbelasting van schepen die buiten de territoriale wateren vissen en ga zo voort.”
“En allemaal die zich al die jaren zo flink verrijkt hebben, huilen nu dat ze minder gaan verdienen, minder deviezen gaan afdragen en honderden arbeiders zullen ontslaan.”
“Laat ze eerst wijzen hoeveel mensen ze nu in dienst hebben, hoeveel deviezen ze de afgelopen vijf jaren hebben afgedragen en hoeveel ze aan belastingen. Je zal schrikken hoe weinig.”
“Dus geen monetaire financiering, maar geld uit de gemeenschap halen en er weer inpompen.”
“Klopt, want monetair financieren zou betekenen geldontwaarding, devaluatie, alles wordt minder waard en de prijzen gaan sowieso ook omhoog.”
“En nu dan? Waar ligt volgens jou dan het verschil?”
“Nu blijft de waarde van de munt stabiel, geen gesjoemel met zwarte koers en officiële koers, en jij als consument kan bepalen hoe je die klap opvangt.”
“Ik begrijp dat niet. Je moet toch keihard betalen aan de pomp en straks aan EBS en SWM?”
“Jazeker, maar dat kan je beheersen. Als je je drie wagens, vier honden en grasveld en bloementuin elke week met leidingwater wil blijven wassen en besproeien, ga je gang.”
“Dat doe ik al jaren met het water uit m’n regenwater-durotanks. Plus er zit geen zout en chloor in dat regenwater, zoals in leidingwater.”
“We moeten ook meer aan zonnepanelen gaan denken; niet die, die alleen heet water produceren, maar ook die, die stroom opwekken en bij overproductie die stroom in het net pompen, dus dan loopt je meter terug.”
“Maar straks, als de scholen beginnen, gaan de busprijzen zeker omhoog, da hoe dan?”
“Daarom heeft het Onderwijs gesteld dat de kinderen zo veel als mogelijk op de scholen in hun buurt geplaatst moeten worden; dan kunnen ze te voet of met de fiets.”
“Er wordt te weinig gefietst door de jeugd. Ik was laatst in Holland; als je daar fietsen ziet, is om gek te worden.”
“Maar vergeet niet te zeggen dat er zeer veilige voorzieningen daar voor de fietsers zijn. Maar inderdaad, je ziet ze daar vanaf de minister van Financiёn, de professoren aan de universiteit tot de seniore burgers al op de fiets, in de zomer zelfs met het hele gezin.”
“En zo leren ze van kleinsaf de verkeersregels.”
“Wij gaan liever met de auto of de bus, al is het drie haltes verder. Dan gaan we niet ruiken naar transpiratie, niet zwart worden door de zon en nat door de regen en dan zien mensen ons niet, want anders gaan ze ons uitlachen.”
“Beu-beu, loekoe famiri Misma e fietse, loek’a wan fa ai wiebel tapu na zadel, wahaha, ze zijn arm want ze rijden op de fiets, beu, beu, wij rij-den in de auto-machien, en nie-mand kan ons zien, hoog-op-de-weg, we slaan ieder-een uit de weg, te plet-ter te-gen schut-tingen, we ree-cen in de auto-ma-chien.”
“Wat zingt Jules goed vals.”
“En volgens mij was dat liedje met ‘vliegmachien’, en hoog in de lucht, en niemand kan ons zien enzo.”
“Wie wil rijden, moet maar 40 cent extra de liter betalen.”
“Als de trottoirs redelijk beloopbaar waren, was ik elke ochtend met m’n boodschappentrolley naar de supermarkt gelopen om inkopen te doen. Fa mi pensioneer now. Dat is beweging plus besparing.”
“Ja, kennen we. En op de terugweg tank je wat bruin schuimend vocht om de beweging te stimuleren.”
“Luister, uit solidariteit met de kolidraatsheffing drinken we de volgende ronde alleen sap. En daarna rijdt Ron ons naar huis, hij was de nuchtere vandaag.”
“Ja, dat bespaart alvast wat.”

Rappa