Column: Politieke Borrelpraat (PBR) deel 216

“Zo heren, wat een week: ontevreden landgenoten roeren zich van West naar Stad.”
“En het betreft groepen waarmee elke regering overhoop ligt en maar niet tot een oplossing kan komen.”
“Omdat onze ‘regeerders’ de lap’lapu-methode toepassen: lap die zovele malen gelapte, belapte, herlapte, verlapte binnenband weer eens en omzeil de stap om een complete nieuwe binnenband fo die fiets te kopen.”
“Ja, want dat kost teveel tijd, geld, werk en expertise. Ik heb meer tijd om politieke quorumspelletjes te spelen, maar ik moet m’n ACP-buitenlandse reis wel veilig stellen.”
“Ik vind dat je overdrijft; die ontevreden groepen van de afgelopen week waren incidentele gevallen, omdat oppositionele machten achter de schermen met de verkiezingen in zicht munt willen slaan uit de situatie.”
“Echt niet! Neem dat gedoe met de padi-opkoopprijs: sinds ik nog haar op m’n nu kale kop had, hoor ik van dit ding. Elk jaar is het weer een hari-trusu: de producenten krijgen naar hun zeggen altijd te weinig voor een baal natte padie, de opkopers kopen altijd op voor een te lage prijs, de verwerkers drogen en pellen en weten niet wat ze met het kaf moeten doen, de silo’s zitten vol en de exporteurs klagen altijd dat de wereldmarktprijs keldert en dat ze geen afzet hebben.”
“Dus dan moet de overheid weer eens subsidiëren: uit belastinggeld herenboeren nog rijker maken, zodat die zich in nog grotere huizen, met nog grotere wagens kunnen wentelen.”
“En vraag me niet hoeveel, of liever hoe weinig zij aan de belastingen afdragen.”
“Maar het zijn deze zelfde magnaten die de grote sponsors zijn van politieke partijen.”
“Wat is daar fout aan als ze liever een politieke partij willen sponsoren dan een schoonmaakactie in hun district?”
“En ik vind het wel eerlijk als die kleine boeren een beetje gesubsidieerd worden, anders gaat de sector nog meer in handen komen van die magnaten.”
“En hoe veel men ook probeert om cassave tot volksvoedsel te maken of andere regio’s zover te krijgen om aan de rijstteelt te doen, het lukt maar niet.”
“Gevolg: my Naickerieman still going strong in de rijstteelt en zij hebben zodoende grib op ons basisvoedsel.”
“Cassave, wat een mislukking is dat weer geworden met die opkoop en verwerking: een hele fabriek met glimmende machines staat daar langs de weg vlakbij Zanderij, maar ze kopen bij mondjesmaat op. Wat scheelt onze samenleving dat we maar niet tot productie van dit soort sectoren kunnen komen?”
“En als er iets van de grond komt, wordt dat door allerlei gedoe en grillige aasgieren bedreigd en belaagd.”
“Dan hoe willen we de voedsel- en groenteschuur van het Caribisch gebied worden? Dan gaan we de boeren garantieprijzen of subsidie moeten geven.”
“En als wanhopige boeren hun ongenoegen spuien, krijgen ze pepperspray te slikken.”
“Ja, gunst, wat wil je als je op de openbare weg gaat zitten en je wilt niet opstaan, dan ga je gepeppersprayed worden.”
“Weet je nog toen wij in 1973 met duizenden de straten in Paramaribo verstopten? Skoowtu soet traangasgranaat tapu unu.”
“En hielp dat?”
“Ten dele, want sommigen onder ons grepen met omwikkelde handen die granaten beet en smeten die terug voor de oproerpolitie. If yu sji den dati lon, wahahaha. Toen begonnen ze met karabijn, met scherp, te schieten. Eerst in de lucht en toen lager. Dat was geen pepperspray, maar blauwe bonenspray. En ze mochten alles: ze hadden Blanco Volmacht van de toenmalige regering.”
“Maar wat is de oplossing voor dit padiegedoe?”
“De overheid renoveert die silo van Wageningen, installeert de drogers daar wederom en koopt de padie op voor een garantieprijs van 60 srd per natte baal. Daar zit dan die subsidie in. Dan keldert dat hele verrijkingsmechanisme via de huidige opkopers. Maar nee, dan gaan weer andere belangen eraan.”
“Dat zeg jij. Ik zeg: de sector draait inefficiënt; onze kostprijs is veel te hoog.”
“Ja, je wil dat men weer met de hand moet gaan planten en met sikkel moet gaan oogsten.”
“En hoe lossen we dat probleem met die marktventers op die niet eens 3 srd per stand willen betalen?”
“Is dat niet 3 srd per meter?”
“Nee mang, maar die slagerijen, kippenverkopers, restaurants, de grootste vervuilers van de markt, willen het minste bijdragen. Uit mijn belastinggeld moet die troep die ze daar maken steeds opgeruimd worden.”
“En wat is daar de oplossing?”
“Zoals de minister zegt: Better you pay, my son; de markt moet kostendekkend gemaakt worden.”
“Gelijk heeft hij. Anders: opdonderen, ga dan maar goedkoper ergens anders een stekkie huren en je rommel maken.”
“Maar ze zijn bij Baas gaan klagen.”
“Alsof dat een garantie is dat je je zin krijgt.”
“Da waarom kon Karel Doe met z’n Anticorruptiewet-petitie maar niet ontvangen worden?”
“Omdat hij middenklasse, bourgeois, is; hoge hak-mensen, die kennen we niet. We kennen alleen makkelijk te manipuleren en zoet te houden simpele massa.”
“Zeg geen nonsens, mang! Ik erger me aan deze eenzijdige antirevolutionaire, pro westerse propaganda van jou. Echt uit de hoek van die stille-marsers.”
“Da wat! Wij zijn toch ook burgers van dit land die keihard werken en belasting betalen en die niet om de haverklap als zogenaamd arme volk en kleine man en poti marktventers gaan bedelen om alles gratis en gesubsidieerd te krijgen ten koste van de keihard belasting betalende middenklasse, de motor van onze economie?”
“Jakkes, wat een mondvol holle praat. Da waarom waren jullie jarenlang dan zo gekant tegen het minimumloon? Om jullie arbeiders en winkelpersoneel langer uit te buiten?”
“Hoor daar een nonsens! Wie dat uurloon niet wil, komt maar niet bij ons werken. Wij zijn geen overheid die met belastinggeld slaapkoppen en spoken salaris geeft.”
“Nee Ron, niet generaliseren. Echt niet alle ambtenaren zijn zo. Velen werken keihard.”
“En als je ziet wat allerlei grootmagnaten en toppolitici aan vermogensbelasting betalen, zo weinig tot niets, dan val je flauw, j’e flaw te je law. En sommigen hebben zelfs een on- en minvermogendkaart.”
“Da ga met je mede-lotgenoten ook bij Baas klagen, maar ga met blote voeten, zodat ze je dure schoenen niet zien.”
“En hoe lossen we dit probleem van de markt op, niet met lap’lapu-stijl?”
“Die hele markt van daar wegdozeren en op het oud-Bruynzeelterrein zetten, voordat een landrover ook dat terrein aan Stichting Pik In toekent. Klari. Aan die kant woont het grootste deel van de stadsbevolking die niet naar malls of supermarkets gaat om groente, kip, zoutvlees enzo te kopen.”
“En hoe los je dat probleem bij Jarikaba op, waar concurrerende vakbonden weer eens bezig zijn een bacovenbedrijf de grond in te boren?”
“Gewoon, laat ze de zaak maar kapot vechten. Dat kunnen we toch o zo goed: ter wille van eigen belangen het algemeen belang desnoods kapotmaken. Dat bedrijf sluit, en dan zullen de ontslagen arbeiders dan uitkiezen welke vakbondsleider ze daarvoor zullen ‘bedanken.”
“Maar gelukkig hebben we een golden boy met de hink-stap-sprong en een bronzen boy op de natuurkunde olympiade. Gelukkig dat beide veelbelovende jongeren goed gewaardeerd worden, in plaats van allerlei wanvoorbeeldfiguren breeduit in het nieuws te brengen, zoals die ene die met een antitankwapen zwaaide bij zijn arrestatie, wat nu na een deal met de Amerikaanse justitie in de aanklacht teruggebracht is tot een vuistvuurwapen.”
“Tja, elk muntstuk heeft een voor- en een achterkant, net als de maan. En al zien we die donkere achterkant nooit vanuit de aarde, die is er. Zo ook in elke samenleving.”
“Die goedrechtelijke Hollanders hebben toch hun Joran van der Sloot, zoon van een procureur-generaal?”
“En wij hebben onze... D... Di... Dimpeler whisky. Een rondje Dimpeler voor jullie.”
“Yeah, yeah...”
“Zie je, mister Gratis-sopi juicht weer.”

Rappa