Strijd Argentinië tegen aasgierfondsen is topje van ijsberg

De schuldencrisis in Argentinië leidt tot een bitse strijd tussen de Argentijnse regering en zogenaamde Amerikaanse ‘aasgierfondsen’. De Argentijnse president Cristina Fernández wil niet toegeven aan de schuldeisers. Wereldwijd groeit ondertussen de druk om dergelijke fondsen aan banden te leggen.

Buenos Aires weigert schulden af te betalen aan 'aasgierfondsen', financiële fondsen van commerciële instellingen die tijdens een crisis of faillissement van een land schuldpapier ver onder de nominale waarde opkopen en vervolgens via de rechter volledige afbetaling eisen. President Fernández noemde deze praktijk eerder al "afpersing".

Op 30 juli mislukte een nieuwe bemiddelingspoging in New York tussen vertegenwoordigers van de Argentijnse regering en deze sterk speculatieve fondsen. "Er is helaas geen regeling getroffen en Argentinië zal nu in een default terechtkomen (een default is betalingsverzuim dat kan leiden tot een faillissement)", zegt Daniel Pollack, die optrad als bemiddelaar voor de betrokken fondsen. "Deze default is niet alleen een technische kwestie. Het is een reële situatie die schade zal toebrengen aan de bevolking."

Bepaalde ratings classificeerden de Argentijnse schuld al als een "selectieve default", terwijl de rechter tijdens een audiëntie op 1 augustus in een tribunaal in New York voorzichtiger was: "het is duidelijk dat er tot nu toe geen betalingen waren", zei hij. "Verhinderen dat iemand een bom geld opstrijkt is geen default. 'Selectieve default' bestaat niet. Ik heb die fondsen gezegd dat ze maar een nieuw woord moeten uitvinden", zei president Fernández ironisch op de nationale televisie, tijdens de nacht van 31 juli.

Ineenstorting reserves
Het probleem, zegt de regering, is niet zozeer het bedrag van 1,5 miljard dollar dat de rechter en de schuldeisers van Argentinië vragen, maar de manier waarop deze schuld zich zou vermenigvuldigen. Het zit er dik in dat de obligatiehouders die eerder al een terugbetaling kregen van de Argentijnse staat voor een totaal bedrag van 539 miljoen dollar, nu ook betere voorwaarden zouden eisen voor de inlossing van hun schuld.

Daardoor dreigt de rekening voor Argentinië tot 500 miljard dollar op te lopen, wat het land zou terugtrekken in de enorme crisis die het failliet van het land in 2001 met zich meebracht. "Een dergelijke ineenstorting van de financiële reserves zou niet alleen een impact hebben op de internationale handel, maar ook de wisselkoers onbeheersbaar maken. Daardoor zou de overige reserves hetzelfde lot beschoren zijn: ze zouden leeglopen in een ijdele poging om de stormloop van de dollar af te remmen", voorspelt politiek analist Alejandro Horowicz.

Ondertussen groeit wereldwijd de consensus onder regeringen en internationale instellingen dat aasgierfondsen sterker gecontroleerd moeten worden, schrijft het persbureau IPS. Alejandro Ducraroff, een advocaat gespecialiseerd in banken en financiën, zegt dat "bijna al deze fondsen betrokken waren bij de internationale financiële crisis die in 2008 uitbarstte, door zeer diverse en vaak regelrecht criminele speculatiemanoeuvres". België en het Verenigd Koninkrijk zijn de enige twee landen waar aasgierfondsen vandaag al bij wet verboden zijn.

"In theorie verwerpt een groot deel van het 'formele' financieel systeem deze fondsen en vindt ze deze niet verzoenbaar met de 'ethiek' van zakendoen", legt Ducraroff uit. "Maar men heeft tot nu toe geen enkele concrete stap ondernomen om hun activiteiten te beperken die, voor een zeer groot deel, via fiscale paradijzen verlopen". Een debat waarin de polemiek rond Argentinië maar het topje van de ijsberg is.