Ahmadali: Van centrale overheid naar districtsoverheid

Het project 'Communicatiepaden Boven Suriname' is een mijlpaal in het decentralisatieproces. Steeds meer districten nemen de verantwoordelijkheid van de centrale overheid over. Dit was het afgelopen weekend ook het geval in het bestuursressort Boven Suriname, zegt Bas Ahmadali, directeur van het projectbureau DLGP, tegenover Starnieuws. Districtscommissaris (dc) Naltus Naana heeft tussen de bomen in het bos contracten getekend met aannemers voor SRD 1.9 miljoen.

Diverse instanties en personen waren getuige van hoe de dc de verantwoordelijkheid in het kader van decentralisatie van bestuur en regelgeving op zich nam. De aanwezige doelgroepen waren: de vertegenwoordigers van de centrale overheid: Minister Stanley Betterson van Regionale Ontwikkeling, directie, assembleeleden, vertegenwoordigers van de lokale overheid, diensthoofden van diverse ministeries, hoofdkapitein, overige leden van het traditioneel gezag, en het volk.

Decentralisatie laat zich ook het beste uitleggen rondom hoogtepunten en bereikte mijlpalen, stelt Ahmadali. Een zo’n hoogtepunt is de vanuit het DLGP voorbereid en door IDB gefinancierd project 'Communicatiepaden'. De belangstelling was groot en dit historisch project van RO werd met groot enthousiasme ontvangen. Het gaat om herstel van de oude uit de slaventijd daterende looppaden en de daarin gelegen bruggen. Deze zijn onbegaanbaar in de droge tijd door slecht onderhoud en in de regentijd, wegens het onderlopen van de paden. Als deze paden onbegaanbaar zijn, moet het transport van personen en goederen via de gevaarlijke soela’s plaatsvinden. Deze paden verbinden verschillende marrondorpen (14.000-20.000 zielen) met elkaar, vanaf de oever aan de overkant van Atjoni tot waar de Gran Rio en Pikin Rio ontspringen, een strekking van 100 km.

'Anders' doen
Ahmadali legt uit dat bij dit project duidelijk te zien is wat er 'anders' gebeurt en waarom RO een decentralisatieprogramma uitvoert. "De centrale overheid (Gran Lanti) en de districten (Pikin Lanti) moeten 'anders' functioneren. De vraag is 'hoe anders'. De president van de republiek Suriname zegt 'dat moet door decentralisatie'. Gran Lanti moet bestuursbevoegdheid, taken, middelen overdragen aan Pikin Lanti en de uitvoering van projecten, waarvoor zij zelf kiezen, overlaten aan Pikin Lanti", legt Ahmadali uit. Voordat het zover is, moest RO via DLGP ervoor zorgen dat er voorzieningen komen, zodat de Pikin Lanti: dc’s, districtsraad, ressortraad en districtsbestuur die verantwoordelijkheden kunnen overnemen en correct als districtsoverheid functioneren.

DLGP zorgt voor:
a) Versterking van het districtscommissariaat door ze te renoveren en voorzien van modern meubilair, modern kantoorapparatuur, ICT-voorzieningen en transport.
b) Uitbreiding met nieuwe instituten/afdelingen als, Districtsmanagement Team, de afdeling Financiën en Planning, Civieltechnische Dienst, afdeling Milieu en gezondheid, Burger Informatie Center, en in het verlengde hiervan One-Stop-Service balies.
In Sipaliwini heeft het DLGP hetzelfde pakket gerealiseerd als in alle andere districten, zelfs vier keer meer, omdat in Sipaliwini niet één maar vijf districtscommissariaten/districtscommissarissen operationeel zijn, respectievelijk te Atjoni, Stoelmanseiland, Snesikondre, Apoera en Nw Jakobkondre, benadrukt de directeur van DLGP.

Evenals de andere districten is ook Sipaliwini Level 1 (financieel) gedecentraliseerd (juli 2010), heeft dus een eigen districtsfonds en zelfstandigheid in begroting en financieel beheer), en Level 2 (capaciteit) gecertificeerd (februari 2014), hetgeen betekent, dat het Districtsmanagement Team in staat wordt geacht om zelfstandig eigen inkomsten te genereren, eigen begrotings- en plandocumenten op te stellen, en in eigen beheer ook bouwwerken, ontwateringswerken, gemeenschapsontwikkelingswerk - en andere werken uit te voeren.

Proefproject
Het Looppadenproject is een proefproject. Als de dc met zijn dienst en structuren erin slaagt het project met succes te realiseren, dan zal daarmede de capaciteit bewezen zijn om dit soort en vele andere werken op eigen kracht te kunnen uitvoeren. Er zijn ook alle nodige trainingen gegeven om het project in eigen beheer uit te kunnen voeren. "Tevens zal bewezen zijn het model van samenwerking tussen de centrale overheid en de lokale overheid, met participatie van de bevolking en het traditioneel gezag. Het gedecentraliseerde en het versterkte districtsapparaat is door het DLGP als een sterke partner van de centrale overheid aantrekkelijk gemaakt om het 'anders' te doen, en dat is door de uitvoering of over te laten aan het district of in medebewind uit te voeren. Ministeries werken met elkaar beter samen en ook met de districten om de regio’s versneld te ontwikkelen", meent Ahmadali.

De beste demonstratie om te laten begrijpen dat bestuursbevoegdheden, taken en verantwoordelijken vanuit het ministerie (centrale overheid) overgaan naar de dc (lokale overheid), was de ondertekening van contracten met vijf aannemers ter plekke van het werk in uitvoering, stelt Ahmadali. Hij noemt het uniek en historisch dat de dc niet op de kamer van de minister of directeur (centrale Overheid), ook niet op kantoor van het DLGP Projectbureau, en ook niet op het commissariaat van de dc de projecten tekende. Dit gebeurde onder de bomen, op de plek waar het werk wordt uitgevoerd, ten overstaan van het volk, de media en onder het toeziend oog van de minister. Dit gebeurde na tekst en uitleg door de DLGP-Task manager, Martin Blenman, en nadat Betterson het projectnaambord had onthuld. Het werk moet voor 20 september al opgeleverd zijn om van het DLGP- Projectbureau het predicaat te krijgen van: 'Gedecentraliseerd en versterkt'.