Eid al-Adha (Offerfeest): Meer feest dan offers?

Er zijn 49 landen in de wereld waar Moslims de meederheid van de bevolking uitmaken. Volgens de cijfers van het 'Pew Research Centre' van 2009 is Indonesië met 209 miljoen Moslims het grootste Islamitische land ter wereld, gevolgd door Pakistan met 174 miljoen, India met 161 miljoen en Bangladesh met 145 miljoen.

Vanwege mijn werk ben ik in de gelegenheid geweest een aaneengesloten periode van twaalf jaar in India (Nieuw Delhi) en Indonesië (Jakarta) te hebben gewoond. De eer is mij ten deel gevallen om van zeer nabij te mogen meemaken hoe in dit deel van de wereld i.e. Zuid en Zuidoost Azië, één van de belangrijkste religieuze feesten van de Islam wordt gevierd, met name, Eid al-Adha of Id-ul-Adha, de Arabische naam voor wat in het Nederlands het Offerfeest wordt genoemd.

Eid al-Adha
In Hindi en Urdu sprekende landen zoals India, Pakistan maar ook Suriname, wordt dit feest ook wel Bakr Eid of Bakrid genoemd vanwege het Hindi/Urdu woord bakri voor geit, omdat in Zuid Azië de traditie is om een geit te slachten bij dit feest.
In Indonesië en Maleisië wordt het Offerfeest aangeduid als Idul Adha of Idulkurban of Hari Raja Haji. Het laatste is de verwijzing naar het feit dat het Offerfeest valt nadat de jaarlijkse Hajj zijn hoogtepunt heeft bereikt.

In alle Moslim landen en landen met een grote Moslim bevolking is het Offerfeest een nationale vrije dag. Zowel in India als Indonesië worden ook de belangrijkste Christelijke feestdagen zoals Kerst en Pasen geobserveerd als vrije dagen, maar opmerkelijk is dat Eid ul-Fitr en Eid al-Adha in de westerse wereld geen status hebben als officieel erkende feestdagen.

Wijze van viering
Mannen, vrouwen en kinderen gestoken in hun beste, vaak nieuwe kleding bezoeken massaal het Eid gebed in de vroege ochtenduren en reciteren de traditionele verklaring van het Geloof, de Takbir. De gebedsruimte van de in 1650 door de Mogol Keizer Shah Jahan gebouwde Jama Masjid is op deze dag gevuld met 10 tot 25 duizend gelovigen. Na het gebed geven zij elkaar de hand onder het uitspreken van de wens Eid Mubarak.

Welgestelde gelovigen offeren de beste geiten, schapen, buffels, koeien en ook kamelen.
Het offeren van een schaap op deze dag is een re-enscenering van het verhaal van Ibrahim en Ismail. Conform de voorschriften van de Quran moeten grote hoeveelheden van het vlees van de geofferde dieren gegeven worden aan armen en hongerigen zodat ook zij kunnen delen in de vreugde van dit feest. Vele Moslims zien het als hun plicht dat alle Moslims en ook non-Moslims op deze dag kunnen genieten van een op vlees gebaseerde maaltijd. De rest van het vlees wordt op de beste manieren klaargemaakt voor familie, buren en vrienden. In Indonesië zijn op deze dag populaire zeer smakelijke vleesgerechten te krijgen zoals Rendang, Rawon en Sop Daging Sapi.
Een waarneming hier is dat tegen de geest van dit bijzondere festival, zij die in de gelegenheid zijn dieren te laten slachten, het beste deel van het vlees voor zichzelf houden.

Achtergrond
Het Offerfeest is de herdenking van de profeet Ibrahim’s (Abraham) bereidheid een order van God te volgen om zijn jonge, eerstgeboren zoon Ismail (Ishmael) te offeren als een daad van gehoorzaamheid en onderwerping aan een bevel van God en ook de acceptatie van zijn zoon om geofferd te worden. Maar God zorgde voor de interventie waarbij aan Ibrahim een schaap voor het offeren werd verschaft.

Belangrijke boodschappen
Eid al-Adha behelst in het algemeen vele boodschappen waarvan één van de belangrijkste is dat in het leven, wij constant bereid moeten zijn om offers te brengen ten voordele van de mensheid.

Maar de belangrijkste les van het verhaal van Ibrahim en Ismail is dat wij mensen, indien zo verordend, bereid moeten zijn afstand te doen van onze dierbaarste bezittingen. Het is niet waarschijnlijk dat ooit een man in de situatie zal geraken om het leven van zijn zoon te offeren, maar de boodschap is duidelijk:
het brengen van offers dient deel te zijn van ons dagelijks bestaan op deze wereld.
De vragen die wij ons iedere dag moeten stellen en zeer zeker op deze dag zijn: hebben wij genoeg en de juiste offers gebracht ten behoeve van onze familie, onze gemeenschap, ons land en van de gehele mensheid?
Als wij bij velen van onze medeburgers de armoede zien en de harde strijd om dagelijks te overleven terwijl enkelingen hun rijkdom en hebzucht zo pregnant ten toon spreiden, dan wil dat betekenen dat wij als natie onvoldoende offers hebben gebracht.
En het betekent ook dat wij alleen maar goed zijn om te feesten bij religieuze rites, maar schromelijk tekort schieten bij de naleving van wat deze rites voorschrijven.

Niemand wordt gevraagd om het ultieme offer te brengen, maar de morele verantwoordelijkheid nemen en verantwoordelijk zijn voor de eigen daden zijn enkele manieren om persoonlijke offers te brengen ten voordele van het algemeen belang.

Er zijn vele momenten te bedenken waarop onze leiders hadden moeten aftreden, omdat zij gefaald hebben in hun werk. Maar integendeel, zij vechten iedere aantijging aan, geven anderen de schuld en doen er alles aan om hun positie te behouden.
Zij missen volledig de moraal, de integriteit, de mindset en de geest van zelfopoffering.
In dit opzicht kan verwezen worden naar Japanse leiders die een veel beter begrip hebben van het concept van zelfopoffering, want bij falen treden zij onmiddellijk af.

Eid Mubarak!
Vertaald en bewerkt door
Rudie Alihusain

Bronnen: The Jakarta Post van 26 november 2009 en The New Indian Express van 20 december 2007.