Sjak Shie ambivalent in kwestie Mariënburg

“...ik merk dat de polemiek in deze kwestie steeds verder wegzakt naar een soort straatgevecht tussen de projectdrager en diegenen (archeologen) die de opgravingen namens u wensen uit te voeren”, schrijft Michel Shak Shie aan de minister van Binnenlandse Zaken, Soewarto Moestadja.

Sjak Shie die projectdrager is van Surinaamse Cultuurmaatschappij NV Mariënburg heeft eerder geweigerd toestemming te geven om opgravingen te doen naar het massagraf van 1902 op het terrein van de voormalige suikerplantage. In een brief van 23 september schreef Sjak Shie aan de bewindsman: “Helaas niet kan worden ingegaan op het verzoek van de heer drs. B.S. Mitrasingh om opgravingen te doen op zoek naar resten in het massagraf te Mariënburg. In gesprekken met bewoners van Mariënburg is duidelijk gebleken dat zij liever zien dat deze zaak met rust gelaten wordt.”

Een maand later schrijft hij (zijn brief is overigens gedateerd 21 september) “voor de goede orde wijs ik u er nogmaals op dat ik in principe geen bezwaar heb tegen dit soort historische onderzoekingen ware het niet dat de kampongbewoners en ook ik als projectdrager andere prioriteiten hebben inzake de ontwikkeling van Mariënburg.”

Onbetrouwbaar
Archeoloog Benjamin Mitrasingh die het onderzoek wil plegen namens minister Moestadja, vindt Sjak Shie volstrekt onbetrouwbaar. “Sjak Shie kan geen goede afspraken maken met minister Moestadja en na enkele dagen doodleuk in de media alles tegenspreken. Voor het onderzoeksteam heeft Sjak Shie zich gemaakt tot een onbetrouwbare man, die blijkbaar een hoop te verbergen heeft,” zegt hij aan Starnieuws.

“Om verdere openbare discussie te vermijden, deel ik u mede dat ik akkoord ga met de opgravingen zoals door u en uw archeologen zijn gepland,” besluit Sjak Shie zijn brief aan minister Moestadja. Begin oktober had Shabir Ishaak van de Stichting Hindostaanse Immigratie ook schriftelijk de hulp van president Desi Bouterse ingeroepen om toestemming voor de opgravingen te krijgen.

Hulp Nederlandse ambassade
Intussen heeft de Nederlandse ambassade haar hulp toegezegd om met deskundigen in te komen voor het onderzoek. Minister Moestadja had zich al in de beginfase bereid verklaard het onderzoek ambtelijk te willen coördineren. Het onderzoek zou volgens de bewindsman goed passen in het kader van de herdenking van 140 jaar Hindostaanse immigratie op 5 juni volgend jaar.

Op 29 juli, 110 jaar geleden, werd James Mavor toen directeur van Mariënburg, doodgekapt door de Hindostaanse arbeiders. Hij wilde de rietprijs niet verhogen en viel de vrouwen van de arbeiders lastig. Daags daarna, op 30 juli, kwamen de militairen vanuit Frederiksdorp naar Mariënburg, waardoor de gemoederen nog meer in beroering kwamen. De militairen schoten gericht op de arbeiders, die wilden voorkomen dat de daders werden meegenomen. Bij de beschieting zijn 17 arbeiders direct overleden. Daarna kwamen nog enkelen om. De 17 arbeiders zijn in een massagraf begraven op het terrein van Mariënburg. Volgens verslagen is er ongebluste kalk op de lichamen gegooid, waardoor deze niet meer te vinden zouden zijn.