Japan en China wisselen hatelijkheden uit op VN-top

Een oorlog van woorden over eilanden die door zowel Japan als China worden geclaimd bleef voortduren tijdens de bijeenkomst van de Verenigde Naties. De Verenigde Staten van Amerika riepen op het hoofd koel te houden.

In een toespraak beschuldigde de minister van Buitenlandse Zaken van China, Japan van het stelen van de eilanden, die liggen in de Oost-Chinese Zee. De plaatsvervangend ambassadeur van Japan antwoordde dat de eilanden behoorden tot het Japans grondgebied en dat de vordering van China een recente ontwikkeling betrof.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, had eerder beide landen aangespoord om "in overleg te treden teneinde de gemoederen te kalmeren", zei een diplomaat.

De eilanden, Senkaku genoemd in Japan en Diaoyu in China, worden ook opgeëist door Taiwan. Ten zuiden van Okinawa en ten noorden van Taiwan, worden ze gecontroleerd door Japan. Eerder deze maand kost de Japanse regering de eilanden van hun Japanse eigenaar, wat het territoriaal geschil dat al jaren speelt, deed opleven.

De eilandengroep markeerden ceremonieel de verbroken Sino-Japanse banden en de stopzetting van de productie van een aantal Japanse bedrijven in Chinese steden als gevolg van de protesten. Zowel Chinese en Taiwanese vissersboten en patrouilleschepen varen in en uit van wat Japan claimt als zijn territoriale wateren. Tokio heeft de ‘indringers’ gewaarschuwd.

Historische feit
De reacties kwamen nadat de Chinese minister van Buitenlandse Zaken, Yang Jiechi, zijn toespraak hield voor de VN Algemene Vergadering. "De bewegingen van Japan zijn volledig illegaal en ongeldig," zei hij. "Ze kunnen op geen enkele wijze het historische feit veranderen dat Japan Diaoyu en de met haar verbonden eilanden heeft gestolen van China en het feit dat China de territoriale soevereiniteit over hen bezit," zei hij. Hij zei ook dat de Japanse regering " China's soevereiniteit grof had geschonden".

De plaatsvervangend ambassadeur van Japan, Kazuo Kodama, vroeg om het recht te antwoorden op de opmerkingen van Yang. "Er is geen twijfel over dat de Senkaku eilanden duidelijk een inherent grondgebied van Japan zijn gebaseerd op historische feiten en het internationaal recht", zei hij. Hij voegde eraan toe dat China en Taiwan het gebied pas claimden in de jaren 1970. China's VN-ambassadeur, Li Baodong, koos er dan voor om te antwoorden en haalde uit naar de Japanse 'achterhaalde koloniale mentaliteit".

Politieke veranderingen
De Japanse premier Yoshihiko Noda zei woensdag tegen verslaggevers bij de VN dat er geen territoriale kwesties te bespreken waren. "Daarom kan er geen sprake zijn van compromis dat een terugslag van deze uitgangspositie zou kunnen betekenen."

In een gesprek met Yang op donderdag, heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, opgeroepen tot dialoog en inspanningen om de spanningen te verminderen. De ministers van Buitenlandse Zaken van Japan en China hebben eerder deze week gesprekken gevoerd, die zijn beschreven als "ernstig".

Het geschil komt op een moment dat zowel China als Japan worden geconfronteerd met politieke veranderingen in hun land, waardoor het moeilijk is voor beide partijen om toegeeflijk te zijn.

Japan is ook verwikkeld in een andere territoriale rel met Zuid-Korea - die ook aankijkt tegen een presidentsverkiezing – over een andere eilandengroep die Japan Takeshima noemt en Zuid-Korea Dokdo.

Clinton voert vandaag (vrijdag) gesprekken met zowel de Japanse als Zuid-Koreaanse ministers van Buitenlandse Zaken, hoogstwaarschijnlijk in een poging de gespannen banden te herstellen.