Ingezonden: Misbruik leed nabestaanden

Na bijna alle reacties van voor- en tegenstanders van het wijzigen van de amnestiewet van 1992 te hebben beluisterd, besloot ik als jonge Surinaamse professional met hart voor land en volk ook mijn stem te laten horen.

Allereerst wens ik aan te geven mij terug te kunnen vinden in de zienswijze van de nabestaanden over het wijzigen en de aanname van de amnestiewet. Ze zijn namelijk terecht op zoek naar gerechtigheid, waarheid en een respectvolle afsluiting van een traumatische tijd. Dat de aanname van die wet de nabestaanden treft, is eveneens begrijpelijk.

Waarvoor ik echter ongevoelig ben geworden, is de politieke manipulatie van het gevoel van medeleven dat in de samenleving bestaat voor het leed van deze nabestaanden. Decennialang - en ook nu weer tijdens én na de behandeling van de wijziging van de amnestiewet - is gebrek aan duidelijkheid bij het publiek over de gebeurtenissen rond het 8 december 1982 gebruikt om haat en wrok bij opkomende generaties aan te wakkeren en te behouden tegen politiek andersdenkenden. Het geven van politiek gekleurde nuances bij publieke uitingen van sympathie aan de nabestaanden van dit tragisch gebeuren is simpelweg manipulatie. Op onnaspeurbare wijze worden vooral jongeren via ouders, school en media bijna een mening opgedrongen over zaken waar nooit grondig onderzoek naar gedaan is ter ondersteuning van de geuite beschuldigingen.

De aard van het Surinaams volk om mee te leven met nabestaanden van deze tragische gebeurtenis, wordt nu al generaties lang als politieke troef gebruikt om de natie te bespelen. Regeermacht werd verworven door de aanwakkering van vrees en antipathie tegen de gezamenlijke vijand. Samenhorigheid werd gekweekt uit gezamenlijke tegenstand tegen eerst een groep van personen en uiteindelijk slechts tegen één persoon.

Maar nu heb ik ingezien dat het uiten van beschuldigingen en vermoedens, het creëren van deze gezamenlijke vijand, van wie eigenlijk zovelen het profiel passen, slechts een politieke troef is geweest om de aandacht van het eigen politieke falen af te leiden.

Wat ik als jonge rechtsgeleerde, nogmaals publiekelijk duidelijk zou willen stellen, is dat de wijziging van de Amnestiewet geen aangelegenheid van de Surinaamse regering is, maar op grond van artikel 72 lid g van de Grondwet van Suriname een aangelegenheid is van De Nationale Assemblée (DNA), de vertegenwoordigers van het volk!
De amnestiewet van 1992 is een product van DNA. Het wijzigen van die wet of het aanvullen daarvan is een aangelegenheid van dat staatsrechtelijk orgaan. De regering mag in geen enkel opzicht bemoeien daarmee.

Uit al het feitelijke is mijns inziens niet gebleken dat de regering enige bemoeienis gehad heeft bij de tot standkoming van de gewijzigde wet. De wijziging of aanvulling van de oude amnestie wet zal pas een aangelegenheid zijn van de regering wanneer dit wetsproduct, na aanname door de DNA - nogmaals de vertegenwoordigers van het volk! - op het bord van de regering komt ter bekrachtiging en afkondiging.

De president, als hoofd van de regering die mede verantwoordelijk is voor de bescherming van de rechtsstaat, is verplicht het maatschappelijk belang van een dergelijke wetsproduct eerst goed af te wegen alvorens die te bekrachtigen. Merkwaardig is dat de president door de oppositie in het parlement verantwoordelijk wordt gesteld voor het besluit dat door DNA zelf is genomen. Is het dan vreemd dat dit orgaan door delen van de samenleving gezien wordt als een poppenkast?

Veel tegenstanders van het wijzigen van de amnestiewet zijn er stellig van overtuigd dat het werkelijke motief achter de nieuwe wet bedoeld is om het 8 december-strafproces te stuiten. Als ik de raadsman van president Bouterse, Irwin Kanhai, goed heb begrepen, zal hij de voortgang van het proces tegen zijn cliënt (president Bouterse) niet laten beëindigen op basis van de nieuwe amnestiewet. Dit omdat hij van oordeel is dat zijn cliënt (President Bouterse) onschuldig is. Wat wij zeker niet moeten vergeten is dat dit besluit van de raadsman nooit en te nimmer tot stand kan zijn gekomen zonder instemming van de president Bouterse. Een advocaat vertegenwoordigt zijn cliënt en spreekt namens die. Dit maakt voor mij duidelijk dat het 8 december-strafproces in geen geval gestuit zal worden door president Bouterse, op grond van een wet die door vertegenwoordigers van het volk geslagen is.

Dus nabestaanden van het 8 december-gebeuren, ik denk niet dat u hoeft te vrezen dat de nieuwe amnestiewet gerechtigheid in de weg zal staan. Of gerechtigheid daadwerkelijk de genoegdoening biedt om uw verdriet te troosten, laat ik in het midden. Mijn advies aan u is om in ieder geval niet verwikkeld te raken in een onoprechte politieke strijd die vooral door de oude politiek wordt gestreden.

Aan de samenleving en vooral mijn generatiegenoten, wil ik dit zeggen: "Laat je niet langer misbruiken door politici die over lijken gaan alleen maar om hun enge politieke doelen te realiseren of veilig te stellen. Alleen aan kinderen kun je verhalen over de boeman vertellen. Nu, daar deze kinderen van Suriname zijn opgegroeid tot wetenschappers en rechtsgeleerden, is de tijd aangebroken dat hetgeen aan ze verteld wordt, onderbouwd moet zijn met feiten. Niet met ideologie en beschuldigingen. De nieuwe generatie, de toekomst van Suriname, heeft recht op waarheid. Waarom doet men zoveel moeite om te verstoren dat die ruimte om de waarheid te bespreken en aan te horen gecreëerd wordt? En als - na het aanhoren van de waarheid - het volk eensgezind bereid is om te vergeven, is dat dan niet het mooiste bewijs dat het Surinaams volk daadwerkelijk het meest vredelievend volk ter wereld is?

Ebu Jones (jurist)