Activisten demonstreren voor klimaatrechtvaardigheid en een staakt-het-vuren in Gaza tijdens de COP29 VN-klimaattop in Bakoe, Azerbeidzjan (Foto: AP)
Landen moeten meer dan $ 6 biljoen per jaar investeren tegen 2030 om de effecten van klimaatverandering aan te pakken of het risico lopen in de toekomst meer te moeten betalen, volgens een rapport van een onafhankelijk panel van experts op een klimaattop van de Verenigde Naties.

"Investeringen in alle gebieden van klimaatactie moeten in alle economieën toenemen", aldus het rapport dat donderdag werd gepubliceerd door de Independent High-Level Expert Group on Climate Finance (IHLEG) op COP29 in Bakoe, Azerbeidzjan.

De experts schatten het bedrag op $ 6,5 biljoen om klimaatdoelen te halen in geavanceerde economieën, evenals China en ontwikkelingslanden, en zeiden dat elk tekort "extra druk zal leggen op de jaren die volgen, waardoor een steiler en mogelijk duurder pad naar klimaatstabiliteit ontstaat".

Klimaatfinanciering is een centraal aandachtspunt van de top, waarvan het succes waarschijnlijk zal worden beoordeeld op de vraag of landen het eens kunnen worden over een nieuwe doelstelling voor hoeveel rijkere landen, ontwikkelingsleners en de particuliere sector elk jaar aan ontwikkelingslanden moeten verstrekken om klimaatactie te financieren.

Een eerdere doelstelling van $ 100 miljard per jaar, die in 2025 afloopt, werd twee jaar te laat in 2022 gehaald, zei de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) eerder dit jaar, hoewel een groot deel ervan in de vorm van leningen in plaats van subsidies was, iets dat ontvangende landen zeggen dat moet veranderen.

"Partijen moeten onthouden dat de tijd tikt," vertelde COP29-hoofdonderhandelaar Yalchin Rafiyev op een persconferentie: "Ze moeten deze kostbare tijd gebruiken om rechtstreeks met elkaar te praten en eigenaarschap te nemen voor het bouwen van overbruggingsoplossingen."

De herverkiezing van Donald Trump heeft twijfels doen rijzen over de toekomstige rol van de Verenigde Staten (VS) in klimaatonderhandelingen. De waarschijnlijke terugtrekking van de VS uit een toekomstige financieringsovereenkomst heeft de discussies overschaduwd, waardoor de druk op afgevaardigden is toegenomen om andere manieren te vinden om de benodigde fondsen veilig te stellen.

Maar de Amerikaanse klimaatgezant John Podesta riep regeringen op om te geloven in de schone energie-economie van Washington, en zei dat Trump de beloften van klimaatverandering kan vertragen, maar niet kan stoppen.

Sommige onderhandelaars zeiden dat de laatste tekst over financiën te lang was om mee te werken, en dat ze wachtten op een afgeslankte versie voordat de gesprekken om een ​​deal te sluiten konden beginnen.

Elke overeenkomst zal waarschijnlijk hard worden bevochten, gezien de terughoudendheid van veel westerse regeringen - die sinds het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 verplicht zijn om bij te dragen - om meer te geven tenzij landen, waaronder China, ermee instemmen zich bij hen aan te sluiten.

Landen zijn diep verdeeld over wie wat en hoeveel moet betalen, wat opgelost moet worden om op 22 november, wanneer de top eindigt, een deal te bereiken.