Rudi van Kanten, directeur Tropenbos Suriname.
Bosbranden hebben dit jaar al miljoenen hectares bos in Zuid-Amerika in de as gelegd. Van Bolivia tot Brazilië, van Peru tot Argentinië: het continent wordt geteisterd door een van de ergste brandseizoenen in decennia, met ontbossing en droogte die de vlammen aanwakkeren. 

“Wat er in het Amazoneregenwoud gebeurt, heeft ook invloed op Suriname,” zegt de directeur van Tropenbos Suriname Rudi van Kanten over de bosbranden die momenteel de landen in Zuid-Amerika treffen. Hij maakt zich zorgen over de situatie in deze landen en is van mening dat wij ook in Suriname de impact van de branden zullen merken. Daarom is het van belang dat wij als samenleving meer aandacht besteden aan wat er in onze regio gebeurt.

"Na Indonesië is Bolivia het land dat het meest te kampen heeft met bosbranden," zegt Van Kanten. “Langzaam zie je dat de Amazone naar een soort tipping point gaat. Dat is een point of no return, veroorzaakt door diverse activiteiten zoals grootschalige landbouw, ongecontroleerde houtkap en mijnbouw. De druk op het bos is enorm; er verdwijnen bomen, en daardoor verandert ook het klimaat. Je creëert een situatie waarin je makkelijker branden krijgt dan voorheen. Als het bos vochtig is, regelt het zichzelf wel. En als je niet te veel droge biomassa hebt, kan er ook geen grote brand ontstaan.”

Het Amazoneregenwoud, ook wel de Selva genoemd, is het grootste regenwoud op aarde. Het heeft een oppervlakte van 6,7 miljoen km² en is verspreid over negen landen: Brazilië (60%), Peru (13%), Colombia (9%), Venezuela (5%), Bolivia (5%), Guyana (3%), Suriname (2%), Ecuador (1,5%) en Frans-Guyana (1,5%). Het behoud van dit enorme, onaangetaste regenwoud is cruciaal voor ons land, Zuid-Amerika en de wereld.

Volgens Van Kanten heeft Suriname een redelijk gunstige positie. "We hebben geen grootschalige landbouw, maar de droogte die ontstaat, zal ook invloed op ons hebben. Los van het feit dat het bos verandert, verandert ook het klimaat. Die twee zijn met elkaar verbonden. Maar zelfs als we het bos goed in stand houden, zouden we nog steeds te maken hebben met klimaatverandering, al zouden we daar wel beter op kunnen inspelen."

Bosbrand in Bolivia

In het geval van Suriname zijn we niet berekend op grote bosbranden. Zelfs als er een sterke wind komt, hebben we een probleem, zoals we vaker hebben meegemaakt bij windstoten. Maar we hebben het geluk dat we geen last hebben van orkanen. En zo is het ook met de grote bosbranden. We moeten er wel voor zorgen dat we het bos goed behouden. Want als we een grote ophoping van droge biomassa creëren, kan dat in brand vliegen. En dan hebben we een groot probleem. Van Kanten verwijst naar de situatie toen de vuilstortplaats van Ornamibo in brand stond en we problemen hadden in Paramaribo. “Vermenigvuldig dat met honderd, en je krijgt een idee hoe erg het kan worden. Los van de mensen ondervinden ook dieren last van de situatie. Dus we moeten nu al nadenken over hoe we dat gaan aanpakken.”

Tropenbos Suriname is lid van het Tropenbos International-netwerk met partners in Zuid-Amerika, zoals Tropenbos Colombia en het Instituto Boliviano de Investigación Forestal (IBIF). Met hen heeft de organisatie contact over de situatie. "We werken eraan om te voorkomen dat het erger wordt. Het grootste probleem is dat er ook mensen zijn die het niet kan schelen als het bos verdwijnt. Je kunt als niet-gouvernementele organisatie oplossingen aandragen, maar het is een groter geheel: het beleid moet hierop inspelen."