Cotino benadrukt dat uitdrukkelijk moet worden opgenomen dat de personen die voor de notaris verschijnen de inhoud van de akte volledig dienen te begrijpen alvorens deze te tekenen. Daarvoor moet de notaris zorgen. Bij onbegrip zijn de rechtsgevolgen enorm. “Het zijn belangrijke wijzigingen. We hebben te maken met praktijksituaties waarvan je niet in mensen hun hersenen kan zien of ze het hebben begrepen. Mensen verschijnen voor een notaris onder verschillende omstandigheden, de notaris kan niet weten wat de gemoedstoestand is van degene die voor hem staat. Ik wil dat we dit goed formuleren”, stelt de commissievoorzitter.

In de ontwerpwet wordt het aantal actief dienende notarissen verruimd van 20 naar 50. Cotino uit haar bezorgdheid hierover. “We moeten niet ervoor zorgen dat we met de aanname van deze wet wij een leegloop krijgen bij de professionele ondersteuning bij de notarissen”, merkt het lid op. De notarissen worden allemaal op een professionele wijze ondersteund door een kandidaat-notaris, die ook mag waarnemen bij afwezigheid van de notaris. “Als we in één keer de vele kandidaat-notarissen die beschikbaar zijn, zouden benoemen tot notaris, dan zouden we een gap krijgen in de praktijk en dat is precies wat we niet willen”, vindt Cotino. Zij gaat voor het geleidelijk verruimen van het aantal en stelt voor om dit specifieker te formuleren in de wet. 

Het is ook de bedoeling dat met de nieuwe wet een tuchtcollege in het leven wordt geroepen voor de notarissen. Cotino merkt op dat voor de behandeling van de klacht is de indiener een vergoeding verschuldigd is, die door de minister is vastgesteld. Zij wil weten waarom dit is. “Meestal is de aangever van de klacht een cliënt die vaak genoeg al een financiële schade heeft geleden. Als deze een klacht wil indienen, leggen we ook een vergoeding op waarvan we niet eens weten wat deze vergoeding is. Als het aan mij afhangt, kunnen wij dit eruit laten. Mensen moeten niets betalen om hun klacht in te dienen”, zegt Cotino. Zij wordt hierin ondersteund door Krishna Mathoera (VHP). “Je zou moeten stimuleren dat mensen misstanden kenbaar maken. Het komt niet zo makkelijk voor dat de gewone man van de straat het opneemt tegen de notaris. De drempels moeten we weghalen in de wet”, benadrukt het commissielid.

Mathoera geeft aan dat de nieuwe wet is bedoeld om de leegte en leemte die de afgelopen jaren zijn geconstateerd aan te pakken. Het ambt van notaris is belangrijk. “Enerzijds is de notaris ambtsdrager, een publieke functionaris in ons rechtssysteem en anderzijds is hij een ondernemer. Wettelijke borging van de publieke belangen moeten vooraf staan dan het ondernemerschap van de notaris. Winstbejag mag nooit en te nimmer ten koste gaan van de kwaliteit van het ambt”, laat Mathoera optekenen. Zij vertelt over goede en minder goede ervaringen met notarissen en benadrukt dat de taak van de notaris niet alleen is het opmaken van de aktes en het uitvoeren van de daarbij horende controles, maar de notaris heeft een zorgplicht. “De notaris heeft ook de plicht om de burgers te wijzen op de risico’s die verbonden zijn aan de koop en verkoop van onroerende goederen. De notaris mag nooit op basis van winstbejag meewerken aan de ondergraving van deze wettelijke regelingen”. 

“Het is belangrijk dat de notaris rechtszekerheid en rechtsbescherming bevordert en een goed functionerend rechtsverkeer waarborgt door het vastleggen van rechtsverhoudingen en authentieke akten”, meent Carl Breeveld (DOE). Hij haalt daarbij aan dat volgens de Anti-corruptiewet politici bij de notaris moeten om aan het begin van hun loopbaan hun bezittingen aan te geven. Breeveld kan niet wachten op deze maatregel. “Deze maatregel draagt bij aan transparantie en behoorlijk bestuur en kan voorkomen dat sommige burgers alle politici onder een kam scheren en scheef aankijken. Het zal ook een preventieve werking hebben op politici”, merkt Breeveld op. 

De initiatienemers van de ontwerpwet 'Notarisambt' zijn Jennifer Geerlings-Simons, Amzad Abdoel en Silvana Afonsoewa. Simons en Afonsoewa zijn uitlandig. Abdoel doet namens de initiatiefnemers het voorstel om al de leden uit de oude wet van 1963 mee te nemen als amendement, zodat alles behandeld wordt in DNA, voordat de nieuwe wet wordt aangenomen. Waarnemend DNA-voorzitter Melvin Bouva gaat mee met het voorstel. De commissievergadering wordt vrijdag voortgezet.

Yvanka Ozir-Awailame