Georganiseerde misdaad is naar the next level

De gebeurtenissen waarbij de georganiseerde misdaad prominent van zich heeft doen spreken noodzaken tot een in depth analyse: een gedetineerde die de Centrale Penitentiaire Inrichting te Santo Boma gewoon 'uit wandelt' en in een gereedstaande taxi wegrijdt, dood aangetroffen politieman in een terreinwagen voor de LTS aan de Passiebloemstraat, zeepiraterij, entering van vissersboten op volle zee en afslachting van de bemanning, driveby shootings, een duikboot in Saramacca en een Cessna vliegtuig op een airstrip, mega cocaïnevangst in de haven van 2300 kg, liquidatie van drugsverdachten, (vuurwapen) geweld tegen wetsdienaren, criminele infiltratie in overheidsinstituten, criminelen die al schietend een gezellige avond aan de Magentaweg bruut verstoren etc.

Er is geen eensluidende definitie voor georganiseerde misdaad. Dr. H. Abadinsky van de St. Johns University definieert georganiseerde misdaad als een gesloten organisatie met een hiërarchisch model, met meestal een subcultuur van geweld.
De Raad van Europa en de Europese Unie spreken van een organisatie van twee of meer personen met een lange samenwerking om ernstige misdrijven te ontplooien omwille van macht en geldelijk gewin. Verder maakt de EU onderscheid tussen de freelance groep en de criminele organisatie. Freelance groepen zijn kleine maar gewelddadige groepen, terwijl criminele organisaties beter gestructureerd en financieel sterk zijn.

De United Nations Convention on Transnational Organized Crime (UNTOC) spreekt van een organisatie van drie of meer personen met een lange termijn samenwerking, met het doel om minstens 1 strafbaar feit te plegen waarop 4 jaar of meer straf is gesteld, met als doel financieel of materieel voordeel. De wetgeving spreekt van een criminele organisatie en deelneming daaraan is strafbaar.

Samenvattend concludeer ik dat het gaat om een groep personen die een lange termijn verbinding met elkaar aangaan met als doel criminele activiteiten te ontplooien in de meest ruime zin van het woord. Ik onderscheid en analyseer twee groepen georganiseerde misdaad (criminele organisaties): de small scale gang of small skill gang, en de fullhouse groep. De small scale gang is een kleine maar harde groep gangsters die meestal hit and run criminele activiteiten ontplooien. Ze zijn goed bewapend meestal recidivisten, en schuwen geen (vuurwapen)geweld. Denk aan de bende van Sampie, en de criminelen van Magentaweg . De verdachten van de 'Krakaroof' (hinderlaag achter Zanderij) moet ik nog categoriseren.

De pogingen tot drugsuitvoer in vrachtcontainers via Zanderij, overladen van balen drugs op volle zee voor de Surinaamse kust, zeepiraterij van 2018, afslachting van vissers op volle zee, duikboot en de mega drugsvangst op de Jule Sedney Haven eveneens uit 2018 worden de fullhouse groep aangerekend.

Fullhouse georganiseerde misdaad groepen kenmerken zich door hun hoge organisatiegraad, hiërarchische structuur, internationale contacten en netwerken, financieel enorm sterk, contacten binnen overheids instituten en gesloten karakter. Bovendien is bij deze groep sprake van grens overschrijdende criminaliteit. Bij de fullhouse groep komt de leiding niet bij de operationele activiteiten. Dat wordt door handlangers gedaan. Bij de small scale gangsters nemen de leiders wél deel aan de operationele activiteiten. Net als de fullhouse heeft ook de small scale de beschikking over voertuigen, computers, satelliet telefoons, wapens, valse documenten, politie uniformen, en informanten. De informanten zijn voor beide gangstergroepen van essentieel belang bij de voorbereiding van hun actie(s).Iedere criminele actie moet worden voorbereid en zorgvuldig uitgevoerd.

Informanten van de small scale gangsters zijn familieleden die als tuinman of dienstmeid ergens werken, de bewaker, buren, vrienden, of kennissen. Informanten van de fullhouse groep zijn omgekochte opsporingsambtenaren, personeel van de locatie waar de overval gepland wordt, politici, hoge ambtenaren en andere dienstverleners, technocraten zoals ICT deskundigen, financiële deskundigen, lucht- en zeehaven medewerkers, etc etc. Beide misdaadgroepen zijn óók actief op social media en spotten daar potentiële slachtoffers.

Suriname heeft net als de rest van de regio goed georganiseerde misdaadsyndicaten. Het is geen unicum, elk land heeft zijn georganiseerde misdaad bendes. We onderscheiden in Suriname de Nederlandse, Guyanese, Braziliaanse, Venezolaanse, Chinese, Afrikaanse georganiseerde misdaad bendes, terwijl de fullhouse misdaadbendes van eigen bodem ook niet ontbreken. De laatste groep werkt nauw samen met de Nederlandse misdaadbendes.

Surinaamse criminelen die de wijk naar Nederland nemen kunnen rekenen op opvang en bescherming van misdaadbendes aldaar en omgekeerd. De Chinezen zijn vooral actief onder de internationale naam 'Triads' die ruim 20 jaar of langer hier actief zijn. Hun activiteiten zijn mensenhandel, afpersing, illegale gok- en kansspelen, witwassen, prostitutie, mishandeling, bedreiging en ook zijn er enkele gevallen van doodslag en moord bekend.

De Braziliaanse misdaadbendes komen vooral uit Sao Paulo, Rio en Belem, zijn goed bewapend, en goed geïnfiltreerd binnen de gewone Braziliaanse gemeenschap en daardoor moeilijk te traceren. Deze groep is vooral actief in ons binnenland. Tussen 2011 en 2015 was er controle en greep op deze groep mede vanwege een strakke controle op Luchthaven Zorg en Hoop. Op Trinidad heeft de georganiseerde misdaad deze week een prijs gezet op het hoofd van Gary Griffith, de lokale politiechef, hij moet dood. Een unicum in de regionale misdaad.

Onze opsporings- en veiligheidsdiensten hebben zich in de afgelopen periode enorm ingezet om de steeds verder uitlopende georganiseerde misdaad bij te benen. Helaas moet ik constateren dat zij door omstandigheden buiten hun invloedssfeer, stationair zijn gebleven en dat de georganiseerde misdaad naar de next level is. De situatie is zorgwekkend maar gelukkig niet uitzichtloos : Met goed en strak beleid, een nationaal urgentieplan tegen criminaliteit waarin verwerkt zijn een criminaliteits beheersingsplan en een criminaliteits bestrijdingsplan kunnen onze opsporings- en veiligheidsdiensten nog vóór het einde van het jaar een inhaalslag plegen en de georganiseerde misdaad voorbijstreven.

Safe City is een goed begin en een enorme boost in de strijd tegen de misdaad, maar het mag niet hierbij blijven. Safe City moet als aansturingspunt gezien worden, een centrum dat monitorend, detecterend en evaluerend functioneert. De échte aanpak moet komen vanuit een criminaliteits (urgentie) actieplan. Er zal evenwel eerst reorganisatie bij de opsporings- en veiligheidsdiensten moeten plaatsvinden en leiderschap moeten komen met cognitieve vaardigheden om de strijd tegen de georganiseerde misdaad succesvol aan te gaan.

Mark Karg
Former National Focal Point U.N.O.D.C.
(United Nations Office On Drugs and Crime)