Boedelprobleem remt economische ontwikkeling
10 Oct 2015, 10:36
foto
Chequita Ramautar is vrijdag gepromoveerd in Nederland. Zij heeft een omvangrijk onderzoek gedaan naar de boedelproblematiek.


Onverdeelde en onbeheerde boedels van onroerende goederen belemmeren de economische vooruitgang van Suriname. Erfgenamen zijn nauwelijks bekend waardoor verkoop of aankoop van gronden niet op de correcte wijze kan plaatsvinden. Ook de slechte administratie van de grondbrieven vormt een sta in de weg bij de verdeling van de boedels.

Dit zegt Chequita Ramautar, die aan de faculteit Cultuur en Rechtswetenschappen van de Open Universiteit in Heerlen (Nederland), gepromoveerd is op onderzoek naar de omvangrijke boedelproblematiek in Suriname. Zij heeft de juridische titels die aan gronden vanaf de 17e eeuw zijn toegekend, in kaart gebracht en legt hiermee de basis voor de oplossing van dit langdurig probleem. Ramautar is docent aan de Universiteit van Suriname en oud lid van de Staatsraad.

Ontstaan boedelproblematiek
Reeds in de koloniale tijd werden plantagegronden onder verschillende titels en verschillende voorwaarden uitgegeven. Kort na de afschaffing van de slavernij kwam het vaak voor dat een plantage door meerdere vrijgekomen slaven werd gekocht (allodiaal eigendom). Vanaf dat moment ontstond dan mede-eigendom. Ook kwam het weleens voor dat één ex-slaaf delen van een plantage kocht.
Na het overlijden van deze eigenaren hebben erfgenamen of gerechtigden gedurende generatie op generatie, nagelaten om deze onverdeelde boedels te doen scheiden en delen. Dit heeft in ruim 150 jaar tijd geleid tot heel veel onverdeelde boedels, waarbij het niet vreemd is als een erfgenaam zelfs in duizendste delen aanspraak maakt op de nalatenschap. In sommige gevallen zijn de erfgenamen niet bekend en zijn deze gronden onbeheerd.

Het is dan ook haast onmogelijk om deze gronden op de correcte wijze te verkopen en over te dragen. Erfgenamen kunnen op deze gronden geen investeringen doen, omdat zij bijvoorbeeld geen hypothecaire leningen kunnen aangaan. Daardoor is de economische ontwikkeling binnen de districten waar de ex-plantages liggen, niet goed mogelijk en dit heeft weer een negatief effect op het hele land. Erfgenamen willen graag weten welk deel hun toebehoort om zodoende te kunnen handelen.

Wettelijke regelgeving verouderd
Ramautar heeft ter oplossing van dit probleem een rechtsvergelijking gemaakt tussen Nederland, Suriname en Curaçao. In Suriname is het (Nederlands) Burgerlijk Wetboek uit 1869 nog van kracht. Hierin staan de toegekende titels van allodiaal eigendom en erfelijk bezit uit de koloniale tijd niet opgenomen. Daarnaast blijkt dat de titel allodiaal eigendom en erfelijk bezit niet wettelijk is geregeld. De voorwaarden verbonden aan deze titel op de grond zijn terug te vinden in de grondbrieven of warrands die niet altijd eensluidend zijn en ook niet altijd meer te vinden zijn. Uit het onderzoek van Ramautar blijkt dat ook het oud Burgerlijk Wetboek van Curaçao de titels uit de koloniale tijd niet had geregeld.

Oplossingsvoorstel voor de toekomst
De overheid in Suriname heeft in de jaren 80 een begin gemaakt met het toekennen van een nieuwe titel op de grond (grondhuur). Hiermee werd onder andere beoogd om boedelvorming op de grond tegen te gaan. In deze nieuwe regeling zijn de aard en omvang van de titel allodiaal eigendom en erfelijk bezit helaas niet geregeld. Ramautar reikt met haar onderzoek de mogelijkheid aan om ook dit probleem te kunnen oplossen. "De overheid moet de titels en de aard en omvang van de gronden, wettelijk vastleggen. Daarnaast moeten deze gronden worden verdeeld, waarbij erfgenamen in de gelegenheid moeten worden gesteld om aan te tonen dat ze erfgenamen zijn. Verder moeten de gerechtigden voldoen aan de uitgiftevoorwaarden. Wanneer er geen erfgenamen meer zijn, moet de overheid de gronden terugnemen. Als er wel wettelijke erfgenamen bekend zijn en de boedelscheiding tot stand kan worden gebracht, zal deze zorgen voor verdere economische ontwikkeling van Suriname en die van de erfgenamen", stelt Chequita Ramautar in haar dissertatie over de boedelproblematiek in Suriname en mogelijke oplossingen van het probleem.

roy.khemradj@gmail.com
Advertenties