Voormalig hoofd van de Nederlandse inlichtingendienst Dick Schoof kijkt toe op een persconferentie terwijl hij wordt gepresenteerd als de voorgestelde premier van Nederland, in Den Haag, Nederland. (Foto: Reuters)
Na veertien jaar Mark Rutte als Nederlandse premier is een voormalig hoofd van de binnenlandse inlichtingendienst genomineerd om hem te vervangen. De vier partijen die de nieuwe Nederlandse coalitie zullen vormen, hebben hem gekozen.

De 67-jarige Dick Schoof zei dat hij premier zou worden voor alle Nederlanders, en niet alleen voor de vier partijen die hem kozen.

"Voor mij is dit een heel intens moment. Ik had nooit verwacht dat ik hier zou mogen staan", zei hij tegen verslaggevers.

Anti-islam-populist Geert Wilders won in november vorig jaar de Nederlandse verkiezingen en kwam uiteindelijk tot een coalitieakkoord met drie andere partijen nadat hij ermee had ingestemd niet voor de topbaan te gaan.

Onder de overeenkomst van 25 pagina's kwamen de Vrijheidspartij van Wilders en de drie andere leiders in zijn coalitie overeen dat zij buiten het kabinet in het parlement zouden blijven, terwijl ongeveer de helft van de ministers buiten de politiek zou worden gekozen.

Ze hebben het "strengste asielregime ooit" beloofd, evenals strengere controles op migranten en internationale studenten en strenge beperkingen op gezinshereniging voor vluchtelingen.

Wilders had vóór de verkiezingen al enkele plannen van zijn partij laten varen, zoals het verbieden van de Koran, maar hij bleef vasthouden aan een deel van zijn immigratiebeleid, wat wrijving zal veroorzaken met sommige Nederlandse EU-partners.

De conservatief-liberale VVD, het centristische Nieuw Sociaal Contract en de Boerenburgerbeweging (BBB) ​​hebben ingestemd met de deal.

Dick Schoof heeft zijn hele loopbaan bij de overheid gewerkt en is momenteel de hoogste ambtenaar bij het ministerie van Justitie. Ooit leidde hij de binnenlandse veiligheidsdienst van de AIVD, het bureau voor terrorismebestrijding en de immigratiedienst.

Hij zei dat zijn focus op de rechtsstaat hem zou helpen Nederland te regeren. Zijn ervaring bij het ministerie van Justitie kan hem ook helpen bij het navigeren door enkele van de grootste ambities van de coalitie.

Schoof zei dat hij Geert Wilders "een beetje" kende, maar benadrukte dat hij was benoemd door vier partijen die een grote meerderheid in het parlement hadden. Op de vraag of hij of de extreemrechtse partijleider de baas zou zijn, zei hij: "Er is maar één premier en dat zal ik zijn."

Hij verwierp resoluut elke suggestie dat hij zou doen alsof hij aan de leiband van Geert Wilders zat, maar gaf toe verrast te zijn door zijn nominatie voor de topfunctie.

In een recent interview werd Dick Schoof gevraagd welke gevolgen de verkiezingsuitslag zou kunnen hebben voor zijn rol binnen het ambtelijk apparaat. "Het is een teken dat veel mensen geen vertrouwen hebben in het vermogen van de overheid om problemen op te lossen, en wellicht ook niet in elkaar", zei hij tegen de Groene Amsterdammer. "En het is natuurlijk niet zo dat alleen omdat een kwart van de kiezers de Vrijheidspartij steunt, plotseling een kwart het helemaal verkeerd heeft."

Hoewel hij tot een paar jaar geleden tientallen jaren lid was van de PvdA, zei hij dinsdag tegen verslaggevers dat hij er geen affiniteit meer mee voelde.

Zijn benoeming kwam nadat de eerste keuze voor premier Ronald Plasterk zich moest terugtrekken nadat berichten in de Nederlandse media zijn integriteit in twijfel trokken.

De volgende stap voor de toekomstige premier zal het samenstellen van een ministerieel team zijn, samen met de man die het proces leidt, Richard van Zwol. Eind juni zou er vóór het zomerreces een kabinet kunnen zijn.