Nieuw S.B.W. als product van de Nederland-Caribisch-Surinaamse rechtsfamilie
De Nederlands-Caribisch-Surinaamse rechtsfamilie (afgekort NCS) bestaat uit Suriname en het Koninkrijk der Nederlanden met Aruba, Curaçao, Sint-Maarten en de BES-eilanden.
In Nederland is de Hoge Raad (HR) de hoogste rechter en dit geldt ook voor de (Nederlandse) Cariben. Sinds de onafhankelijkheid heeft de HR geen enkele formele status meer in ons land. Maar van een informeel gezag is wel sprake omdat de uitspraken van de HR voor de Surinaamse rechtspleging grote betekenis hebben.
Het burgerlijk recht van Suriname vóór 1 mei 2025
Op 1-5-1869 trad het Surinaams B.W. dat een kopie was van het Nederlands B.W. in werking. Langer dan een eeuw was het Surinaamse recht identiek aan het Nederlandse. In Nederland was men reeds geruime tijd bezig met het invoeren van een nieuw B.W. en het eerste deel daarvan werd in 1992 ingevoerd. Hiermee raakte het Surinaamse recht steeds meer verwijderd van het Nederlandse.
Aangezien Suriname te klein werd geacht voor een eigen rechtsontwikkeling gingen er stemmen op om de aansluiting met Nederland niet te verliezen door de wijzigingen ook voor ons land te doen gelden.
In 2005 werd een commissie ingesteld onder voorzitterschap van mr. S. Gangaram-Panday. De commissie kwam in 2008 met een ontwerp, gebaseerd op het Nederlandse B.W. Niet iedereen in Suriname was gelukkig met deze ontwikkeling. Het meest kritische geluid kwam van de advocaat mr. Fred Kruisland. Volgens hem was de noodzaak van een nieuw B.W. niet aangetoond en viel grote rechtsonzekerheid te vrezen.
Na de indiening van het ontwerp in 2008 bleef het stil. In 2016 werd in opdracht van de toenmalige minister van JusPol een nieuwe commissie ingesteld onder dezelfde leiding teneinde de ontwerpen te actualiseren.
In november 2021 werden deze ingediend. Het eindverslag van de Commissie van Rapporteurs volgde in juli 2023. Op 13-8-2024 nam DNA de wetsontwerpen met algemene stemmen aan.
Structuur en inhoud nieuw S.B.W.
Deze is dezelfde als die van het Nederlandse B.W. De boeken 1 en 2 zijn gewijd aan het personenrecht (natuurlijke en rechtspersonen). Boeken 3 en 8 betreffen het vermogensrecht en boeken 7 en 8 het bijzondere vermogensrecht en het vervoersrecht.
Het Surinaams vennootschapsrecht lijkt erg veel op dat van Curaçao.
Authentieke Surinaamse accenten in het nieuwe wetboek
In ons nieuwe B.W. zijn er enkele authentieke Surinaamse accenten aan te wijzen. In Suriname heeft bijvoorbeeld de gelijkstelling plaatsgevonden van allodiale eigendom met B.W. eigendom. Deze vorm van eigendom bestond noch in Nederland noch in de andere delen van de NCS. Suriname heeft echter het recht van grondhuur - dat in de NCS verder niet voorkomt - behouden. Opgemerkt wordt dat het recht van grondhuur niet geregeld is in ons B.W., maar in de Surinaamse domeinwetgeving.
Ook de legitieme portie (een aandeel in de nalatenschap waarop de kinderen van de erflater recht hebben ook al zijn ze onterfd) is in alle NCS landen met uitzondering van Nederland afgeschaft.
Implementatie van het nieuwe recht
Inmiddels is het nieuw S.B.W. per 1 mei 2025 in werking getreden. Van diverse zijden werd gepleit voor een latere of gefaseerde invoering. Hieraan heeft de regering geen gevolg gegeven.
Uit de vele reacties o.a. in de media, maar ook op andere fora is grote zorg geuit over de te verwachten problemen bij de toepassing van de nieuwe wetgeving.
Valk vindt dat de situatie in Suriname zelf gunstiger is dan destijds in Nederland in die zin dat de Surinaamse rechtspraak de arresten van de HR in de afgelopen decennia veelal heeft toegepast en zo in feite de inhoud van het oude B.W. naar het nieuwe toe gebogen.
Valk beëindigt zijn stuk met de constatering dat het nieuwe Surinaamse B.W. zowel de onafhankelijkheid en zelfstandigheid van Suriname als zijn verbondenheid met de andere landen binnen de Nederland-Caraïbische-Surinaamse rechtsfamilie: Curaçao, Aruba, Sint-Maarten, de BES-eilanden en Nederland, onderstreept.
Een verbondenheid die voor hem en voor vele andere juristen in die landen als vriendschap voelt.
Carlo Jadnanansing
Documenten:
Vandaag
Gisteren
- Column: Borrelpraat no. 879
- Jennifer Simons, eerste vrouwelijke president van Suriname
- Opvallende afwezigheden overschaduwen BRICS-top in Rio de Janeiro
- HVB: Vrouwelijk leiderschap opent nieuwe weg
- Fractieleiders spreken hoge verwachtingen uit bij felicitatie
- President neemt afscheid: 'Leiders dienen, het volk regeert'
- Schietincident beëindigt feest aan de Ephraimzegenweg
- DNA kiest Simons tot president en Rusland tot vp
- Korte Assembleevergadering verwacht; 34 stemmen nodig
- Suriname: Wachten op het busje,… het komt maar niet!
- Delegatie Israël naar Qatar ondanks geschil over staakt-het-vuren
- Champions League of hulpbronnenvloek?
- Onweer dient zich al vroeg aan op deze zondag
- BRICS bereikt akkoord over gezamenlijke verklaring voor top in Rio
- CV Rusland: Man van beleid, integriteit en bruggenbouwer
- Simons schrijft geschiedenis als eerste vrouwelijke Surinaamse president
Eergisteren
- Politiebericht over 67-jarige vrouw omgekomen bij brand
- Caricom boekt vooruitgang met regionale voedselzekerheid
- Structurele steun voor leerstoornissen in onderwijs
- Dalai Lama: 'Ik wil nog 40 jaar leven'
- Vrouwen Magenta tonen kracht via vakopleiding
- De eerste vrouwelijke president van Suriname
- Petronas start morgen boorcampagne in Blok 52
- Bejaardentehuis getroffen door brand: Vrouw komt om het leven
- Newmont: Reductie personeel te Merian deel van kostenbeheersing
- Personeel FVO eist cao-onderhandelingen: Leiding wijst op dienstweigering
- Ook op deze zaterdag dienen zich onweersbuien aan
- Oude handelsstad van 3.500 jaar oud ontdekt in Peru
- 169 bloeddonoren gehuldigd in Congreshal
- Simons eerste vrouwelijke president; symboliek, verwachtingen en werkelijkheid