Een man zit in een ondergelopen park, veroorzaakt door hevige regenval in Peshawar, Pakistan
De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) zegt dat overstromingen en stormen de belangrijkste oorzaak zijn van slachtoffers en economische verliezen in 2023, omdat de impact van hittegolven ernstiger wordt. Azië was vorig jaar wereldwijd de regio die het zwaarst werd getroffen door de klimaatverandering, het weer en watergerelateerde gevaren, aldus het weeragentschap van de Verenigde Naties.

In een dinsdag gepubliceerd rapport stelt de WMO dat Azië sneller opwarmt dan het mondiale gemiddelde, waarbij de temperatuurstijging in 2023 gemiddeld bijna 2 graden Celsius boven het gemiddelde van 1961-1990 ligt.

"Veel landen in de regio beleefden in 2023 hun warmste jaar ooit, samen met een spervuur van extreme omstandigheden, van droogtes en hittegolven tot overstromingen en stormen", zei WMO-chef Celeste Saulo in een verklaring. Ze voegde eraan toe dat de klimaatverandering "de frequentie en ernst van dergelijke gebeurtenissen verergerde" en noemde de conclusies van het rapport "ontnuchterend".

Het agentschap zei dat er vorig jaar in Azië 79 rampen zijn gemeld die verband houden met watergerelateerde weersgevaren. Daarvan bestond ongeveer 80 procent uit overstromingen en stormen, waarbij meer dan 2.000 doden vielen en negen miljoen mensen rechtstreeks werden getroffen.

Uit het State of the Climate in Asia 2023-rapport blijkt ook dat overstromingen "met een aanzienlijke marge" de belangrijkste doodsoorzaak waren bij de gerapporteerde gebeurtenissen in 2023.

Hong Kong registreerde op 7 september 158,1 mm neerslag in één uur – het hoogste aantal sinds het begin van de metingen in 1884 – als gevolg van een tyfoon.

Het rapport benadrukte ook dat de meeste gletsjers in het hooggebergte in Azië aanzienlijke massa hadden verloren als gevolg van recordbrekende hoge temperaturen en droge omstandigheden.

De neerslag was in 2023 beneden normaal in de Himalaya en in de Hindu Kush-bergketens in Pakistan en Afghanistan, terwijl Zuidwest-China te kampen had met droogte, met beneden-normale neerslagniveaus in bijna elke maand van het jaar.

Bijzonder hoge gemiddelde temperaturen werden geregistreerd van West-Siberië tot Centraal-Azië, en van Oost-China tot Japan, aldus het rapport, waarbij Japan de heetste zomer ooit beleefde.

'Urgentie' voor actie
Het rapport komt op het moment dat een aantal Aziatische landen de afgelopen weken zijn getroffen door ernstige overstromingen.

In het zuiden van China zijn dinsdag ruim 100.000 mensen geëvacueerd vanwege zware regenval en overstromingen, waarbij zeker vier mensen zijn omgekomen. Ondertussen hebben de autoriteiten in Afghanistan en Pakistan vorige week in sommige regio's de noodtoestand uitgeroepen nadat hevige regenval en plotselinge overstromingen minstens honderd mensen het leven hadden gekost.

De WMO zei dat er dringend behoefte is aan nationale weerdiensten in heel Azië om de informatie op maat te verbeteren voor functionarissen die werken aan het verminderen van rampenrisico's.

"Het is absoluut noodzakelijk dat onze acties en strategieën de urgentie van deze tijd weerspiegelen", aldus Saulo. "Het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen en het aanpassen aan het veranderende klimaat is niet slechts een optie, maar een fundamentele noodzaak."

Peter Newman, hoogleraar duurzaamheid aan de Curtin University, vertelde Al Jazeera dat klimaatverandering een 'oorlog is die we onszelf aandoen', en voegde eraan toe dat de wereld zich midden in een klimaatcrisis bevindt die naar verwachting nog erger zal worden totdat de netto nuluitstoot grondig zijn geïmplementeerd.

"Als we dat bijvoorbeeld in 2040 kunnen doen, dan zouden we er meteen bovenop moeten komen, maar tot die tijd zullen we meer schade moeten verwachten door overstromingen, branden en allerlei weersveranderingen," hij zei.

Hij noemde de recente overstromingen in Azië een "geweldige wake-up call", en voegde eraan toe dat het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering, waarvan hij de coördinerende hoofdauteur is, al een tijdje veranderingen voorspelt, maar dat ze "komt sneller dan we dachten".