Mensenrechten nog steeds een 'schrijnende luxe'
10 Dec 2022, 16:38
foto


Te midden van systematische schendingen

10 december 1948, dit was de dag toen de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) resolutie (217A) aannam, wat uiteindelijk voor de internationale gemeenschap bekend is geworden als de Universele Verklaring voor de Rechten van de mens (UVRM) oftwel - op zijn Engels- de Universal Declaration of Human Rights (UDHR). Deze Verklaring is het basisdocument voor de mensenrechtenbescherming van alle burgers, welke de internationale gemeenschap  in navolging van de wreedheden van de Tweede Wereldoorlog, vastlegde.  Nooit meer de tirannie van een despoot, nooit meer onderdrukking van een volk, dictatuur en nooit meer wreedheden op de mens, zo dachten de samenstellers van deze Universele Verklaring. 

Met de Universele Verklaring werd dus de bescherming van het individu tegen schendingen van mensenrechten, en voorkoming van herhalingen van de wreedheden uit de Tweede Wereld Oorlog,  als een primaire doelen beoogd. De deelnemers aan deze vergadering beloofden dan ook en legden plechtig vast dat mensenrechten onvervreemdbare rechten zijn, ondeelbaar, en onlosmakelijke verbonden zijn aan de ontwikkeling van de mens. Heden ten dage en over de jaren heen heeft deze  30 artikelen tellende Universele Verklaring  aan enorm gezag en respect gewonnen. In de Surinaamse Grondwet van 1987, (gewijzigd in 1992), wordt er reeds in de Preambule, een referentie gemaakt:
“overtuigd van onze plicht de principes van vrijheid, gelijkheid en democratie alsmede de fundamentele rechten en vrijheden van de mens te eerbiedigen en te waarborgen”. 

In artikel 1, van dezelfde Grondwet wordt dit nog eens herhaald, waarmee het belang, respect en waarborg,  van de fundamentele mensenrechten extra en ten overvloede wordt benadrukt. De Universele Verklaring  heeft als basis gediend voor de ontwikkeling van het hele internationale mensenrechtensysteem, dat wij thans binnen het VN systeem kennen.  Alle  mensenrechtenverdragen, zowel internationaal als in regionaal verband,  kunnen bogen en zijn gestoeld op de concepten en beginselen die voortvloeien uit deze Universele Verklaring. Hoewel geen verdrag,   heeft deze Verklaring als een onmisbaar referentiedocument gediend en dient nog steeds- voor de verdere ontwikkeling van het mensenrechtensysteem.

Internationale dag van mensenrechten, is niet alleen een dag voor burgers, voor slachtoffers of overlevenden. Het is vooral ook een dag voor politieke gezagsdragers, zij die verantwoordelijk zijn voor de normhandhaving en rechtswaarborgen aan burgers.  Mensenrechten in een  rechtsstaat is een collectief- en gemeengoed, een ieder heeft recht op bescherming.  Mechanismen voor klachten, voor rechtsingangen en controles voor een juiste naleving van zulke burgerrechten, zijn in een democratische maatschappij cruciaal en onmisbaar. Ambtsdragers behoren hiertoe het juiste voorbeeld te geven en dragen de verantwoordelijkheid dat burgers toegang hebben tot instituten voor rechtsbescherming en -waarborg. 

De Universele Verklaring biedt garanties voor belangrijke rechten. Zo heeft een ieder  recht op gezondheidszorg, huisvesting, voedsel, veiligheid en schoon milieu. Maar ook bescherming tegen willekeurige arrestaties, politieke rancune, ethnische of religieuze vervolgingen, en vrijheid van mening.  De bescherming van burgers tegen schendingen van hun rechten  in de samenleving is dus een allerhoogst goed en ambtsdragers en instituten zijn er verantwoordelijk voor.  Ambtsdragers en overheid behoren het juiste voorbeeld te geven!

Discussies in de samenleving
Mensenrechten in Suriname komen de laatste tijd steeds onder druk te staan. Burgers voelen uitgesloten in belangrijke (besluitvormings) processen en worden zichtbaar het doelwit van represailles, intimidatie, rancune en machtsmisbruik. Fundamentele rechten zoals vrijheid van meningsuiting, van politieke keuzes en -meningen, komen onder druk te staan.  Andersdenkenden, worden in hun rechten en vrijheden  beperkt of beknot, al dan niet via politiek geraffineerde methodes, intimidaties  of rancunes. De democratie is aan erosie toe!     

Zoals in veel andere landen, het is zaak dat de regering in Suriname deze dag der mensenrechten aangrijpt om brede maatschappelijke discussies te voeren  over de kwaliteit en effectiviteit van mensenrechten. Zulke evaluaties zijn belangrijke triggers om het mensenrechtenbeleid verder te ontwikkelen en aan te scherpen.  Binnen de democratie hebben burgers recht op  rechtsgaranties, zoals voorzien in de Grondwet en internationale en regionale verdragen,  welke de regering behoort te garanderen onder alle omstandigheden.

Het is te hopen dat de dag der mensenrechten, inderdaad een aangrijpingspunt vormt om de mensenrechtensituatie in Suriname aan een grondige evaluatie te onderwerpen, dit, in het belang van de rechtsstaat,  democratie en dat burgers die opkomen tegen schendingen, ook daadwerkelijk het gevoel en zekerheid krijgen van de nodige rechtsbescherming.  Er is ongetwijfeld een lange weg nog te gaan!

Sardhanand Panchoe, Jurist Internationaal Recht
10 december 2022
Advertenties

Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May