EU-gasmarkten zetten zich schrap voor prijsstijging

De druk op Europese gaskopers die al worstelen met recordhoge prijzen, wordt zwaarder als de markten maandag, vandaag opengaan, nadat Rusland had gezegd dat een van zijn belangrijkste toevoerpijpleidingen naar Europa voor onbepaalde tijd gesloten zou blijven. Die uitspraak wekte de angst voor rantsoenering van energie.

Lagere gasstromen uit Rusland voor en na de invasie in Oekraïne in februari, hebben de Europese prijzen het afgelopen jaar al met bijna 400% opgedreven, waardoor de elektriciteitskosten enorm zijn gestegen.

Europa heeft Rusland beschuldigd van het bewapenen van de energievoorziening in wat Moskou een "economische oorlog" met het Westen heeft genoemd, vanwege de gevolgen van het Oekraïne-conflict. Moskou geeft westerse sancties en technische problemen de schuld van verstoringen van de levering.

De Nord Stream-pijpleiding, die onder de Oostzee naar Duitsland loopt, leverde historisch gezien ongeveer een derde van het gas dat uit Rusland naar Europa werd geëxporteerd, maar liep al op slechts 20% van de capaciteit, voordat de stromen vorige week werden stopgezet voor onderhoud.

De verwachtingen waren hooggespannen dat de Russische staatsgecontroleerde energiereus Gazprom na de laatste stopzetting de gasstromen zou herstarten met 20%, wat ertoe leidt dat de Nederlandse benchmark-gasprijzen voor TTF met ongeveer 40% zijn terugvallen vanaf het recordhoogte van 26 augustus om te sluiten op iets meer dan 200 euro per megawattuur op vrijdag.

Maar nadat Rusland een deadline op zaterdag voor hervatting van de stromen had geschrapt en zei dat het een fout tijdens het onderhoud had ontdekt, zullen de prijzen waarschijnlijk weer stijgen, zeiden analisten.

"Op vrijdag... was de markt al bezig met het inprijzen van Nord Stream 1-stromen die terugkomen", zei gasanalist Leon Izbicki van Energy Aspects. "We verwachten maandag een aanzienlijk sterkere opening voor de TTF."

Torenhoge stroomkosten in verband met stijgende gasprijzen hebben sommige energieverslindende industrieën, waaronder kunstmest- en aluminiumproducenten, al gedwongen om de productie terug te schroeven, en hebben ertoe geleid dat EU-regeringen miljarden hebben gestoken in regelingen om huishoudens te helpen.

De impact van de laatste verlaging zou afhangen van het vermogen van Europa om gas uit andere bronnen aan te trekken, zei Jacob Mandel, senior medewerker voor grondstoffen bij Aurora Energy Research. "Het is moeilijk om aan te komen en het wordt steeds moeilijker om elk beetje gas dat niet uit Rusland komt te vervangen", zei hij.

Totale stop
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zei zondag dat zijn land zich voorbereidde op een totale stopzetting van de gasleveringen vanuit Duitsland.

Duitsland, de grootste gasverbruiker van Europa, bevindt zich in de tweede fase van een noodplan in drie fasen om een ​​lager aanbod aan te pakken. Een overstap naar fase drie zou leiden tot een rantsoenering van gas aan de industrie.

Na de Russische invasie in Oekraïne lanceerde Europa snel plannen om zijn afhankelijkheid van Russische brandstoffen te verminderen, over te stappen op alternatieve leveranciers van gas en andere brandstoffen en een snellere inzet van schone energievoorziening te stimuleren.

Duitsland is begonnen met de ontwikkeling van terminals voor vloeibaar aardgas (LNG) om gas van wereldwijde leveranciers te kunnen ontvangen en af ​​te stappen van de invoer van Russisch gas.

"Er is voorlopig voldoende ruimte om dat Russische gas te vervangen door LNG-import, maar als het weer koud wordt en de vraag in de winter begint aan te trekken in Europa en Azië, is er maar zoveel LNG dat Europa kan importeren, ' zei Mandel.

Klaus Mueller, voorzitter van de energieregulator van Federal Network Agency, zei in augustus dat zelfs als de Duitse gasvoorraden 100% vol zouden zijn, ze binnen 2,5 maand leeg zouden zijn als de Russische gasstromen volledig zouden worden stopgezet.

Europa heeft vorige week al vroeg een doelstelling gehaald om zijn gasvoorraden tegen november met 80% te vullen. Volgens gegevens van Gas Infrastructure Europe zijn de EU-voorraden momenteel voor 81% vol, terwijl de Duitse winkels voor 85% vol zijn.

Izbicki zei dat de prijzen tussen september 2022 en eind oktober 2023 gemiddeld 400 euro per MWh zouden moeten bereiken om voldoende verkopers aan te moedigen om gas naar de EU te sturen om de doelstellingen voor volgend jaar voor de winter van 2023 te halen.

Momenteel stroomt Russisch gas nog steeds via pijpleidingen via Oekraïne naar Europa, maar er wordt steeds meer gespeculeerd of ook dat een halt kan worden toegeroepen.

"We verleggen de focus naar het gas ... dat via Oekraïne naar Europa blijft stromen", zei James Huckstepp, gasanalist EMEA bij S&P Global Platts, in een Twitter-bericht. "Slechts een kwestie van tijd..."