De Grondkamer als oplossing voor perikelen grondbeleid
03 Jul 2022, 10:40
foto
Mr. dr. A.C. Akkal-Ramautar


In de achter ons liggende jaren hebben wij meerdere perikelen bij het gronduitgiftebeleid gehad. De meest recentste is die van Sabaku Village, maar denk ook aan de vele Surinamers die in afwachting van hun gronduitgiftebeschikking op de één of andere dag geconfronteerd worden met een bezoek van een derde die zich eigenaar van die grond noemt (omdat die een gronduitgiftebeschikking in de hand heeft). Denk ook aan de Surinamers die jarenlang wachten op een gronduitgifteschikking tot zij wachtende in hun graf belanden, denk ook aan gronduitgiften in de afgelopen 40-tal jaren door opeenvolgende ministers/beleidsmakers aan loyalisten. Denk aan de verkavelaars die onder een stichting dan wel onder eigen naam optreden en zich niet houden aan afspraken, denk maar aan verkavelaars die kavels verkopen (obligatoir, zonder overdracht) zonder de hypotheken op deze delen te laten royeren (koper wordt pas bij de executie van de totale grond van het verkavelingsproject geconfronteerd met het niet zijn van de eigenaar van de grond, terwijl deze ondertussen met pijn en moeite die kavel  heeft 'gekocht' en bebouwd) , enz. enz.

Het voeren van politiek met de grond is overigens een fenomeen dat reeds vanaf de koloniale tijd in ons land is diepgeworteld. Het zijn slechts de belangen en behoeften van regeerders en personen die door de eeuwen en decennia heen zijn veranderd. Tegelijkertijd worden burgers bewust van hun rechten van bescherming en gelijke behandeling, zoals neergelegd in onze Grondwet, overige wetten en andere internationale verdragen waaraan Suriname zich geeft gecommitteerd. Gelukkig worden in het kader van de bescherming ook maatregelen getroffen door regeerders, denk hierbij bijvoorbeeld aan de Anticorruptiewet.
 
Is het nu geen noodzaak om de Grondkamer te operationaliseren die bevordering van richtig gebruik van de grond kan bewerkstelligen?
In 1981, bijkans 41 jaar terug, is het grondbeleid bij de Landhervormingsdecreten drastisch gewijzigd. Één van de uitgangspunten van dit nieuwe grondbeleid was dat domeingrond gemeenschapsbezit is en dat elke Surinamer die in Suriname woont, recht heeft om een stuk domeingrond te verkrijgen onder een zakelijke titel..

Volgens onze grondwet heeft de regering tot taak om de nationale landsgrenzen en de gronden binnen de landsgrenzen te beschermen. De bescherming van de gronden binnen de landsgrenzen kan op verschillende manieren geschieden. Één hiervan is een goed grondbeleid hebben en toezichthoudende instituten inbouwen.

Op dit moment zijn er in de wettelijke regels die de gronduitgifte regelen, procedurele voorschriften opgenomen ter borging van de richtige gronduitgifte. Hierbij zijn de districtscommissarissen, vakministeries e.a. organen/instituten betrokken in het proces tot aan de daadwerkelijke uitgifte van de grondbeschikking door de minister belast met gronduitgifte. De Anticorruptiewet die onder andere sancties oplegt bij niet naleven van wettelijke (procedurele) regels, is in dit proces een belangrijk instrument.

De makers van het nieuwe grondbeleid in 1981 hebben voor het oplossen van geschillen ter bevordering van richtig gebruik van de grond, in de Landhervormingsdecreten een Grondkamer ingesteld. Hierbij heeft de Grondkamer adviserende bevoegdheden en bevoegdheden ter beslechting van geschillen over de in het Decreet Grondkamer genoemde gevallen. Helaas is deze Grondkamer tot op heden niet operationeel en kan gesteld worden dat het in 1982 ingevoerde nieuwe grondbeleid op dit gebied niet operationeel is geworden en is aan deze belangrijke randvoorwaarde voor de bevordering van richtig gebruik van de grond niet voldaan.

Voor de bevordering van richtig gebruik van de grond en ter  voorkoming van de in de inleiding genoemde problemen pleit ik vanaf 2015 voor een Grondinstituut. Het wordt naar mijn mening tijd om de Grondkamer te operationaliseren. Aangezien de Grondkamer reeds in 1982 bij het Decreet Grondkamer is ingesteld, is het raadzaam om invulling te geven aan dit Decreet, bij voorkeur met een kleine aanpassing ervan.

Mr. dr. A.C. Akkal-Ramautar,
Email: cheqram24@gmail.com
Advertenties