El Salvador: Noodtoestand na golf van bendegerelateerde moorden

El Salvadoraanse wetgevers hebben zondag de noodtoestand uitgeroepen, zei de voorzitter van de Wetgevende Vergadering, waarbij de burgerlijke vrijheden zijn ingeperkt en de politiemacht is uitgebreid. De stap komt terwijl het land wordt geconfronteerd met een golf van bendegerelateerd bloedvergieten waarbij in slechts twee dagen tientallen doden zijn gevallen.

Het geweld tussen bendes is enorm toegenomen in El Salvador, en de politie meldt dat alleen al zaterdag 62 mensen zijn omgekomen.

Volgens officiële cijfers vonden 12 van de moorden plaats in het centrale departement La Libertad, terwijl de hoofdstad San Salvador en het westelijke departement Ahuachapan er elk negen registreerden. De rest werd verdeeld over de overige departementen van het land.

Uren eerder hadden politie en het leger verschillende leiders van de bende Mara Salvatrucha (MS-13) gearresteerd vanwege de golf van moorden. "We zullen niet terugdeinzen in deze oorlog tegen bendes, we zullen niet rusten voordat de criminelen die verantwoordelijk zijn voor deze daden zijn opgepakt en voor het gerecht zijn gebracht", schreef de nationale civiele politie van het land op Twitter.

Als reactie op de golf van geweld heeft president Nayib Bukele de wetgevende macht - gecontroleerd door zijn regerende partij - gevraagd om een ​​noodtoestand goed te keuren, waaronder bepaalde vrijheden worden ingeperkt.

Wetgevers deden dat zondagochtend vroeg, in een decreet dat "een noodregime afkondigt op het hele nationale grondgebied dat is afgeleid van ernstige verstoringen van de openbare orde door criminele groepen".

De verklaring - goedgekeurd door een grote meerderheid - beperkt de vrije vergadering, de onschendbaarheid van correspondentie en communicatie, en maakt arrestaties zonder bevel mogelijk.

"We keuren het #emergencyregime goed dat onze regering in staat zal stellen de levens van Salvadoranen te beschermen en de criminaliteit frontaal het hoofd te bieden", zei Ernesto Castro, voorzitter van de Wetgevende Vergadering, in een tweet.

'Laat de agenten hun werk doen'
"Sinds gisteren hebben we een nieuwe piek in moorden gehad, iets waar we zo hard aan hebben gewerkt om het te verminderen", zei Bukele in een verklaring op Twitter die door congresvoorzitter Ernesto Castro was geplaatst.

"Terwijl we criminelen op straat bestrijden, moeten we proberen te achterhalen wat er gebeurt en wie dit financiert."

Bukele zei dat het land "de agenten en soldaten hun werk moet laten doen en hen moet verdedigen tegen de beschuldigingen van degenen die de bendeleden beschermen."

Hij vroeg het parket ook om "effectief te zijn met alle" zaken van bendeleden die het behandelt, en waarschuwde hij dat hij "rechters die criminelen bevoordelen" in de gaten zou houden.

De hoogste mensenrechtenadvocaat van de regering, Ricardo Martinez, vroeg de bevolking om "kalm te blijven" en bij te dragen aan de bevordering van "een cultuur van vrede" in het land.

Afgelopen november kreeg El Salvador opnieuw een piek in het aantal moorden waarbij in drie dagen tijd zo'n 45 mensen om het leven kwamen.

Onder andere de bendes Mara Salvatrucha en Barrio-18 hebben volgens de autoriteiten ongeveer 70.000 leden in El Salvador, en hun operaties omvatten moorden, afpersing en drugshandel.

Het land registreerde in 2021 1.140 moorden - een gemiddelde van 18 doden per 100.000 inwoners - minder dan de 1.341 die het jaar daarvoor werden geregistreerd en het laagste aantal sinds het einde van de burgeroorlog in 1992, volgens officiële gegevens.

Bukele, verkozen in 2019, geniet brede steun in El Salvador voor zijn beloften om de georganiseerde misdaad te bestrijden en de veiligheid in het door geweld geteisterde land te verbeteren.

Zijn bondgenoten hebben ook een grote meerderheid in het Congres van het land - een situatie die niet meer is voorgekomen sinds een vredesakkoord in 1992 een einde maakte aan 12 jaar bloedige burgeroorlog.

Maar Bukele wordt ook al lang beschuldigd van autoritaire neigingen.