Deze conclusie heeft hij getrokken door een database te maken van de immigranten voor Fiji over hun plaats van herkomst (woonplaats), leeftijd, kaste, en de plaats van rekrutering. Hij concludeerde ook dat lang niet iedereen bij de werving misleid of gedwongen (ontvoerd) zou zijn, maar dat velen een welbewuste keus hadden gemaakt om te migreren naar het buitenland, teneinde een betere toekomst voor zichzelf en hun kinderen op te bouwen.

Hij heeft ook studie gemaakt naar de economische en sociale aspecten van het leven op de plantages Waarvan hij zegt dat de immigranten het zwaar hadden op de plantages. Zo heeft hij geschreven over de positie van vrouwen. Bekende artikelen hierover zijn: Kunti’s cry, Veil of Dishonour; en over zelfdoding tijdens contractarbeid.

Een ander aspect dat hij heeft beschreven is de behandeling van de arbeiders en hun reactie op deze behandeling. Hij spreekt van non-resistance op de plantages, waarmee hij bedoelt, dat er weinig gewelddadige opstanden zijn geweest en dat de arbeiders ervoor kozen om op verborgen wijze verzet te plegen of zelfs helemaal geen verzet te plegen. Hiermee was hij zijn tijd vooruit en heeft hij aan de arbeiders een zekere mate van eigen wil toegekend om over hun leven te beslissen. Dit was in overeenstemming met wat later bekend is geworden als de subalterne benadering van de geschiedenis en de postkoloniale kritiek in de geschiedschrijving. Ook was zijn conclusie dat de immigranten uit alle kasten, van hoog naar laag afkomstig waren.

Brij Lal heeft zich ook bezig gehouden met de politieke ontwikkeling van zijn land en heeft een aantal boeken en artikelen daarover geschreven. Net als de meeste burgers van Fiji was hij niet blij met de verschillende staatsgrepen die in zijn land werden gepleegd. Hij was in 1996-1997 betrokken bij het samenstellen van een nieuwe grondwet gebaseerd op het principe van consensusdemocratie.

Toen in 2006 de zoveelste coup plaatsvond en hij kritiek leverde op de ontwikkelingen en het regeringsbeleid, is hij uit het land verbannen, omdat hij geen staatsburger van Fiji was (hij had de Australische nationaliteit) en hij volgens de regering de veiligheid van het land in gevaar bracht. Hij heeft de laatste decennia gewoond en gewerkt in Australië.

Brij Lal wordt als een van de meest eminente historici beschouwd op het gebied van indentured labour en hij was een welkome gast op internationale conferenties. Volgens hem zijn de nakomelingen van de contractarbeiders de moderne jahaji bhais die heel veel met elkaar gemeen hebben op het gebied van taal, cultuur, godsdienst, gerechten, culinaire gewoonten, medicinale planten, muziek etc. In dit verband is het interessant te vermelden dat ik hem voor het eerst op de internationale conferentie in verband met 125 jaar Hindoestaanse immigratie in 1998 heb ontmoet en hij noemde me meteen broer en het leek alsof wij elkaar al decennia kenden. Op deze conferentie was hij de key-note spreker. Op de conferentie van2013, bij de herdenking van 140 jaar Hindoestaanse immigratie sprak hij over de identiteit van de girmit diaspora, dat wil zeggen de identiteit van de nakomelingen van de contractarbeiders wereldwijd. Zij vormen tegenwoordig de PIOs’s voor India, terwijl zij staatsburgers zijn van hun respectieve landen van vestiging.

Brij Lal was een veelzijdig mens. Hij heeft vele verhalen geschreven waarin hij wetenschap en kunst integreert en die hij faction noemde, een combinatie van facts (feiten) en fictie. Hij kon heel gezellig zijn en na de panelsessie hield hij ervan om met zijn vrienden gezellig te drinken en te zingen. Zo’n onvergetelijk moment heb ik meegemaakt in december 2011 op een conferentie in Mauritius.

Voor zijn vele werk op het gebied van onderzoek en publicaties met betrekking tot contractarbeid, werd hij in 2014 onderscheiden door de International Association of Indentured Migrationstudies. Dat geschiedde op een vergadering die werd gehouden in Mauritius. Hij was ook lid van de International Scientific Committee van het Indentured Labour Route project en wel als vertegenwoordiger van Australië.