Colombiaanse ex-soldaten zijn populaire huurlingen

Hoogopgeleide Colombiaanse soldaten die na hun pensionering aan hun lot worden overgelaten, zijn vaak in de verleiding gekomen om hun expertise in het buitenland uit te oefenen als particuliere militaire contractanten. Ze zitten overal  van Irak tot Jemen, zeiden militaire functionarissen en experts vrijdag.

Minstens 17 ex-leden van het Colombiaanse leger behoren tot de verdachten van de moord op de Haïtiaanse president Jovenel Moise, die woensdag vroeg in zijn huis werd neergeschoten door wat volgens functionarissen een groep buitenlandse huursoldaten was. De moord heeft Haïti dieper in de politieke onrust gestort te midden van wijdverbreid bendegeweld. Het motief voor de moord - en de breinen erachter  - blijven onbekend.

Maar voor degenen die huurlingen willen inhuren, is Colombia een populaire keuze. De bijna 60 jaar durende interne conflicten van het Zuid-Amerikaanse land hebben een vruchtbaar oefenterrein voor soldaten opgeleverd. Voor degenen die zijn opgeleid als onderdeel van elite-eenheden voor terrorismebestrijding, kan het pensioen al in de veertig komen, waardoor velen slechts een bescheiden pensioen hebben en hun natraject onduidelijk is.

"Het rekruteren van Colombiaanse soldaten om als huursoldaten naar andere delen van de wereld te gaan, is een probleem dat al heel lang bestaat, omdat er geen wet is die het verbiedt", zei legercommandant-generaal Luis Fernando Navarro tegen journalisten. "Er is bijvoorbeeld een aanzienlijk aantal Colombiaanse soldaten in Dubai."

De Verenigde Arabische Emiraten zijn een belangrijke klant geweest van Colombiaanse ex-soldaten en hebben hen gestuurd om de door Iran gesteunde Houthi's in Jemen te bestrijden, samen met strijders uit Panama, El Salvador en Chili, volgens Sean McFate, een senior fellow bij de denktank van de Atlantic Council en professor aan de Georgetown en National Defense University. Latijns-Amerikanen rekenen een fractie van wat Amerikaanse of Britse ex-soldaten doen, zelfs als ze tot vier keer hun oude militaire salarissen verdienen, schreef McFate in een rapport uit 2019.

Navarro zei dat gepensioneerde soldaten de kans kregen om lessen te volgen bij het Colombiaanse technische collegesysteem, maar het leger houdt gepensioneerden niet in de gaten.

Colombianen worden vaak gerekruteerd als huurlingen "vanwege hun ervaring", vertelde legerleider generaal Eduardo Zapateiro aan Reuters. "Het is jammer, want we trainen ze voor andere dingen", zei hij.

Colombiaanse soldaten met ervaring in het bestrijden van opstandelingen en stedelijke antiterrorisme of die training hebben gevolgd in landen als de Verenigde Staten en Israël, zijn over het algemeen het doelwit van rekrutering, vertelde een militaire bron aan Reuters.

Alle jonge Colombiaanse mannen zijn verplicht om ten minste een jaar dienst te doen bij het leger of de politie, maar degenen die naar de universiteit gaan en een vergoeding kunnen betalen, zijn vrijgesteld. Blijven om fulltime soldaat te worden, is misschien een van de weinige formele banen die beschikbaar zijn voor mensen met een arme achtergrond, vooral in plattelandsgebieden die zwaar zijn getroffen door het conflict.

Het werk levert weinig op, is gevaarlijk en houdt in dat je weg bent van dierbaren, en dat je het wantrouwen jegens de strijdkrachten moet confronteren op plaatsen waar soldaten zijn beschuldigd en soms veroordeeld voor mensenrechtenschendingen.

McFate zei dat, hoewel Amerikaanse bedrijven zoals Blackwater de bekendste particuliere militaire aannemers blijven, tientallen ex-strijders uit andere landen nu Amerikaanse leveranciers imiteerden. "Elke dag komen er nieuwe particuliere militaire groepen uit landen als Rusland, Oeganda, Irak, Afghanistan en Colombia. Hun diensten zijn robuuster dan Blackwater, bieden meer gevechtskracht en de bereidheid om te werken voor de hoogste bieder met weinig respect voor mensenrechten," McFate schreef in het rapport. "Ze zijn huursoldaten in elke zin van het woord."