Chili: Protesten vertragen inauguratie vergadering nieuwe grondwet

De beëdiging van de architecten van de nieuwe grondwet van Chili, had een ongunstige start op zondag na protesten buiten en in de zaal. Het evenement werd uitgesteld na botsingen met de politie.

Er ontstonden problemen nadat betogingen, georganiseerd door onafhankelijke, linkse en inheemse groepen die afgevaardigden voor het constitutionele lichaam hadden, en andere belangengroepen, zwaarbewapende politie-barricades tegenkwamen buiten het voormalige congresgebouw van Santiago, waar de ceremonie wordt gehouden. Er braken schermutselingen uit nadat sommige deelnemers probeerden de barrières te overschrijden, waardoor de politie reageerde met traangas en waterkanonnen.

Afgevaardigden binnen in de zaal waar het evenement zou worden gehouden, protesteerden vervolgens bij de organisatoren over hardhandige politietactieken, bonzende drums en schreeuwend over een klassiek jeugdorkest dat het volkslied speelde. Te midden van verzoeken van afgevaardigden om de "repressieve" politie van de speciale eenheden terug te trekken, stemde de ambtenaar van het kiesgerechtshof die de ceremonie voorzat, ermee in het evenement enkele uren op te schorten.

De ruzie onderstreept de intense uitdagingen voor het opstellen van een nieuwe magna carta tegen een achtergrond van diepe verdeeldheid die nog steeds sluimert, nadat Chili werd verscheurd door massale protesten die in oktober 2019 begonnen over ongelijkheid en elitisme en werden aangewakkerd door een felle reactie van de politie.

Het constitutionele orgaan bestaat uit 155 afgevaardigden, waaronder 17 inheemse kandidaten, zo gelijk mogelijk verdeeld tussen mannen en vrouwen. Het werd in mei gekozen door een stemming. Het wordt gedomineerd door onafhankelijke en linkse kandidaten, sommigen met wortels in de protestbeweging. Een kleiner deel van de meer conservatieve kandidaten wordt gesteund door de huidige centrumrechtse regering.

Vale Miranda, met haar 20 jaar de jongste constitutionele afgevaardigde, schreef op Twitter dat zij en andere afgevaardigden probeerden hardhandige veiligheidstroepen die demonstranten blokkeerden, te stoppen. "Nu slaan ze ons en splijten ze gewoon mijn lip!" zei ze. "Laat de hele wereld weten dat er geen democratie is in Chili."

Marcela Cubillos, een kandidaat die de regeringscoalitie vertegenwoordigt, zei dat de impasse "een slecht teken" was. "Vandaag zou de dag moeten zijn waarop ons belangrijke werk begint, om te voldoen aan het mandaat dat ons door de Chilenen is gegeven", zei ze.

De Chilenen stemden vorig jaar in een referendum met een overweldigende meerderheid om de huidige grondwet, opgesteld tijdens de dictatuur van Augusto Pinochet van 1973-1990, te verscheuren.

De afgevaardigden hebben gezworen om onderwerpen aan de orde te stellen zoals water- en eigendomsrechten, onafhankelijkheid van de centrale bank en arbeidspraktijken, wat bij investeerders de zenuwen oproept over mogelijk significante veranderingen in het vrijemarktsysteem van 's werelds grootste koperproducent.

Voordat de ceremonie begon, hielden afgevaardigden van Aymara en Mapuche spirituele ceremonies met zang en dans in de straten van het centrum rondom het nieuwe hoofdkwartier van het lichaam en op een nabijgelegen heuvel. Ze worden niet erkend in de huidige grondwet en hopen dat een nieuwe tekst hun land nieuwe culturele, politieke en sociale rechten zal geven.

"We wandelen met onze mensen en onze geschiedenis om de poorten te openen die ze voor ons hebben geplaatst", zegt Elisa Loncon, een Mapuche-afgevaardigde en universiteitsprofessor die wordt gezien als kandidaat voor het presidentschap van het lichaam.

Stilte overheid
De regering van de centrumrechtse president Sebastian Pinera bleef stil terwijl de gebeurtenissen zich ontvouwden. Zijn coalitie slaagde er niet in om de benodigde een derde van de zetels in het lichaam te bemachtigen, om drastische veranderingen af ​​te weren.

De inauguratie is niet het eerste teken van spanningen in het proces. Toen Pinera vorige maand de afgevaardigden wilde herinneren aan de noodzaak om hun opdracht niet te overschrijden, werd hij teruggefloten door enkele afgevaardigden die zeiden dat ze hun eigen regels zouden bepalen.

In de afgelopen weken zijn er boze afwijzingen van de regering geweest door afgevaardigden over budgetten, Covid-19-regels rond het samenscholingsverbod en wie de ceremonie zou voorzitten.

De commissie heeft tot een jaar de tijd om overeenstemming te bereiken over een gemeenschappelijk reglement, commissies op te richten en een nieuwe tekst op te stellen.

Leandro Lima, een Southern Cone-analist voor controlerisico's, zei dat de onafhankelijken "legitimiteit" aan het proces gaven, gezien het diepe wantrouwen van de Chilenen in de gevestigde politiek, maar een gebrek aan beleidservaring en een diepe ideologische verdeeldheid zou kritische vertragingen kunnen veroorzaken bij het opstellen van de tekst zelf.