Wederom ons kiesstelsel
11 Jun, 08:33
foto
Raymond Sapoen


(Ingezonden)

Terwijl Ruben Ravenberg wijziging van ons kiesstelsel op basis van een stukje real politiek in deze regeerperiode maar wishful thinking vindt, blijft Hans Breeveld erbij dat desondanks het kiesstelsel dringend op de operatietafel moet. Wat mij betreft hebben beide auteurs gelijk en rust op ons de verantwoordelijkheid om het traject af te lopen naar een kiesstelsel dat meer aansluit bij de aspiraties en behoeften van alle Surinamers. Waar het huidige stelsel door praktisch alle politieke partijen voorafgaand aan de verkiezingen ter discussie wordt gesteld, verstomt deze
oprisping terstond na de verkiezingen. Dan komen wij steeds weer tot de conclusie "dat het met deze coalitiepartijen niet realistisch is, want geen enkele partij zal vrijwillig meewerken aan haar verlies".

Ondertussen beseffen we vaak onvoldoende hoe belangrijk en cruciaal een kiesstelsel is voor het functioneren van onze democratie, voor de verhoudingen tussen het parlement en de regering en bovenal voor de politieke verhoudingen in het land (wie wint en verliest de verkiezingen). Zonder nu inhoudelijk de pro's en con's van het huidige stelsel te bespreken mag worden verondersteld dat er in ieder geval brede consensus bestaat over het onrechtvaardig of onredelijk resultaat van ons kiesstelsel met evenredige vertegenwoordiging. Ter illustratie verwijs ik naar de recente verkiezingsuitslagen waar bijvoorbeeld de NPS met 32.395 stemmen 3 zetels veroverde tegenover de ABOP die liefst 8 zetels in de wacht sleepte in ruil voor 24.9566 stemmen. Zo ook mocht de HVB met lege handen naar huis voor 7.423 stemmen terwijl de BEP met 6.835 stemmen in aanmerking kwam voor 2 zetels.

Voormalig president Desi Bouterse deed ruim drie jaren terug de aftrap middels de Presidentiële Commissie Evaluatie Kiesstelsel die onder voorzitterschap van Jules Wijdenbosch in 2018 haar eindrapport uitbracht. Dit was “mede naar aanleiding van ernstige inhoudelijke bedenkingen van politieke partijen en maatschappelijke organisaties over bepaalde bepalingen in het kiesstelsel van Suriname”, zoals dat werd gemotiveerd. Van de 35 voorgestelde wijzigingsvoorstellen in het rapport werd slechts Kiesregeling gewijzigd op het punt van het pre-electoraal verbod en de verplichte waarborgsom ingesteld als kiesdrempel; overigens geen onbelangrijke verkiezingsaspecten. Over het stelsel an sich werd begrijpelijkerwijs geadviseerd dit over te laten aan een breed gedragen politiek-maatschappelijke discussie. Het is misschien interessant de visie van de geconsulteerde partijen te vernemen die nu in het parlement vertegenwoordigd zijn.

VHP
De VHP onderkent de onder en overtoebedeling van zetels en pleit voor behoud van het huidige districtenstelsel met enkele aanpassingen:
-de verdeling van de 51 zetels per district op basis van aantal kiesgerechtigden (geen inwoners) zoals bij de RR-verkiezingen;
- de verdeling van het aantal zetels wordt bepaald op grond van periodieke telling van aantal kiesgerechtigden (geen inwoners) zoals bij de RR-verkiezingen.

NPS
De NPS erkent eveneens de onder en oververtegenwoordiging van enkele districten op DNA-niveau en is voorstander van een gemengd stelsel voor DNA. Behoud van 51 DNA zetels: 41 zetels via Landelijke Evenredige Vertenwoordiging en 10 zetels via een Districts Evenredige Vertegenwoordiging: elk district krijgt 1 zetel.

ABOP
De ABOP is niet inhoudelijk ingegaan op eventuele wijzigingen van het kiesstelsel maar benadrukt de positie van minderheden in een representatieve democratie en het belang van vertegenwoordigers uit alle uithoeken van het land. Verder is de partij van mening dat "de huidige zetelverdeling districten als Paramaribo, Wanica en Nickerie die qua ontwikkeling relatief ver vooruit zijn, in een voordelige positie plaatst ten opzichte van de overige districten."

BEP
De BEP geeft aan dat afgezien van kleine wijzigingen zij over het algemeen geen bezwaar heeft tegen het huidige kiesstelsel. Op alle volksvertegenwoordigende niveaus is de partij voor handhaving van de bestaande methode vanwege de goede verkiezingsreputatie van het land. Zij vindt het landelijk systeem het beste: “ongeacht waar je woont kan je op de lijst worden geplaatst”.

NDP
De NDP heeft in haar reactie aangegeven slechts voorstander te zijn van het zogenaamd verbod van pre electorale samenwerkingsverbanden. Eerder in 2017 liet de voorzitter van de partij zich ontvallen dat zijn partij geen enkele behoefte heeft om het kiesstelsel te wijzigen. Over al deze en ook andere argumenten valt er wat te zeggen hetgeen een open, brede en eerlijke dialoog tussen alle (politieke) actoren vereist. Immers, er bestaat geen perfect kiesstelsel. Het zal al zeer moeilijk zijn om op een absolute en neutrale manier te bepalen welk kiesstelsel 'het beste' is voor Suriname. Voor de geloofwaardigheid van alle partijen en de politiek in het algemeen is het echter geboden dat het traject wordt voortgezet naar een kiesstelsel dat representatief en rechtvaardig is, het land een stabiele regering geeft en competente volksvertegenwoordigers aflevert.

Raymond S.Sapoen
Advertenties