Dijksteel, lid van de vaste parlementaire commissie van Volksgezondheid, onderkent dat er een constant, ethisch dilemma is in de beheersing van Covid-19. Niet alleen voor Suriname, maar wereldwijd. Overheden maken per coronagolf afwegingen; wat is nu het minst slechte te doen? “Er zijn altijd risico’s en je moet die afwegen tegen de voordelen.” De kunst is hoe laveer je, hoe maak je een balans.” Er is geen vaste formule. “Er is geen juist antwoord, er is alleen een risicobeoordeling”, geeft zij aan.

“De huidige situatie is catastrofaal; wat heeft prioriteit?” Zij schetst dat het zorgpersoneel in de ziekenhuizen uitgeput is en uitvalt (IC-verpleegkundigen zijn positief getest). Ziekenhuizen hebben geen plek, niet eens voor de monitoring van redelijk stabiele mensen. “En de aard van de variant die woedt in Suriname (voor 90% van de gevallen) noopt tot indringendere vrijheidsbeperking”, legt zij uit. Contact tussen mensen is het grootste gevaar, vanwege de hogere virulentie (besmettelijker en ziekmakender) en de onbeheersbaarheid van de situatie. “Iedereen kan een potentiële besmetter zijn, er is geen contact-tracing meer mogelijk.”

Elke noodzakelijke, maar tijdelijke manier om contact te verminderen zoals de lockdowns, geniet haar ondersteuning, maar niet onvoorwaardelijk. Er moet zoveel mogelijk rekening worden gehouden met tal van sociaal bepalende factoren, zoals voedselvoorziening. Veel Surinamers worden met de maatregels hard getroffen. “Er zal pijn zijn, de maatschappij, economie, samenleving, individuen zullen pijn voelen. En daarom is het prioriteit om het contact tussen burgers te verminderen en hen te vaccineren, anders stop je niets.”

Dijksteel pleit daarom voor vaccineren op outreach-locaties: naar de mensen toegaan in de wijken en uithoeken. “Burgers moeten goed verstaan en begrijpen waarom vaccinatie onze enige uitweg is”. Aanscherpen van het beleid is afhankelijk van de beschikbaarheid van vaccins en ze kijkt daarom uit naar de nieuwe voorraad. Er zijn volgens haar wat lichtpunten in het vaccinatiebeleid. Stapsgewijs wordt het aangepast. Zo worden personen die al een eerste prik hebben gehad, gevraagd om zich nobel op te stellen, zodat andere hun eerste prik kunnen krijgen. De voorgeschreven tijd tussen de eerste en de tweede prik wordt opgeschroefd van acht naar twaalf weken om dit te bevorderen, legt Dijksteel uit. “Dat is evidence-based en dus verantwoord. Ik ben content met deze actie.”

Over de vingerwijzing van de regering naar de samenleving voor het niet naleven van de regels, zegt Dijksteel: “Lead by example is nu meer dan ooit vereist”. Zelfreflectie maakt je scherper en transparanter, “en ik moet bekennen dat onze regering daar onvoldoende van heeft laten zien. Dit mag meer en moet indringender.” Ook de handhaving laat vaak te wensen over. Ze verwijst naar het pakketten-incident en de (aangekondigde) stakingen, “er moest strenger zijn opgetreden in naam van bescherming van onze volksgezondheid”.

Het argument dat ‘er niet bewezen kan worden dat de gevallen zijn toegenomen vanwege die staking dan wel die pakkettenactie’, veegt Dijksteel dan ook van tafel. “Dat bewijs is onnodig omdat wij praten over community spreading. Elke activiteit waar veel mensen bij elkaar komen (zonder Mohana) is een potentieel mass spread event, dus de schuldvraag is niet relevant.”