Gowricharn betoogt dat Hindostanen drie transformaties hebben gekend: van plattelander in Brits-Indië tot plantagearbeider in Suriname, van arbeider tot boer en van boer tot stedeling. Elk van deze transformaties was een pijnlijk proces, waarbij mensen vroegtijdig overleden, crepeerden en gebukt gingen onder aanhoudende armoede. Dit is een nieuw en confronterend geschiedbeeld voor Hindostanen. De drie transformaties worden in drie delen verder uitgewerkt. Elk deel bestaat weer uit verschillende hoofdstukken en elk hoofdstuk bespreekt een specifieke periode of een thema uit de geschiedenis.

Het boek bevat veel tabellen, foto’s en bijlagen. De periode van analyse is 1880-1980. De reden is dat officieel in 1895 het kolonisatiebeleid van start ging, maar dat daarvoor al ex-contractanten zich als boer hadden gevestigd. Rond 1980 bestond er geen boerenbevolking meer: die was verstedelijkt, had een kantoorbaan in de districten, of was naar Nederland getrokken. Wat restte waren enkele grote rijstondernemers in Nickerie en tuinbouwers om Paramaribo en de districtshoofdplaatsen.

Dit is een kritisch boek omdat het alle voorgaande auteurs weegt en beoordeelt op hun uitspraken. Het is ook een boek dat economische, politieke en culturele processen met elkaar in verbinding brengt. Daardoor is de auteur in staat om historische ontwikkelingen breder te trekken en nieuwe gezichtspunten in te brengen. Zo wijst hij erop dat de meeste Hindostanen zich niet in Suriname hebben gevestigd omdat zij een stuk land konden krijgen, maar om verschillende andere redenen zoals een nieuwe partner en kinderen, omdat zij waren vervreemd waren van India of omdat zij geen geld meer hadden. Een ander voorbeeld is gouverneur Kielstra wiens betekenis tot na de Tweede Wereldoorlog merkbaar was dan tot nu toe is beweerd. Ronduit verrassend vond ik Gowricharns bevinding dat de VHP in de begindagen een boerenpartij was, maar dat de partijtop een stedelijke oriëntatie bezat.

Het boek is gedisciplineerd geschreven, dus zonder irrelevante uitweidingen die sommige Surinaamse auteurs kenmerken. Dat gebeurde met behulp van theoretische lenzen die in elk hoofdstuk het perspectief bepaalde. Een voorbeeld is Gowricharns benadering van de vestiging van de plantagearbeiders na afloop van hun contract, dus de vestiging als boer. Dat analyseerde hij met het begrip homemaking. Dat is het creëren van een thuis in Suriname, met name door de vestiging van een groep, compleet met een taal, familieverhoudingen, gemeenschapsfestiviteiten, religieuze instituties, en uiteindelijk een politieke partij. Maar homemaking van boeren betekende ook dat zij de geografische omgeving moesten bewerken, een landbouwbedrijf moesten opzetten, producten moesten afzetten en dergelijke. Gowricharn heeft zich in dit boek zeer vaardig getoond om disciplines als economie, geografie, politicologie, geschiedenis en antropologie te combiberen.