Hoe te komen tot een breed gedragen sociaal vangnet?

Vooral de armen in de Surinaamse samenleving zullen de pijn voelen. “De Rijken krijgen de leningen, de Armen de schulden”, heb ik eerder samengevat als het nabije lot van Suriname in deze crisis. De regering heeft toegezegd de toekomstige pijn te verzachten door een sociaal vangnet op te zetten. Maar hoe zou dit vangnet eruit moeten zien? Hoe dit aan te pakken? Is de solidariteitsheffing de juiste manier? Wat zou de regering anders kunnen doen? Suriname redden uit een crisis betekent ten eerste slechte politieke gewoonten doorbreken, onnodige protocollen en bureaucratie negeren, en vooral creatief durven en denken om tot radicale acties te komen. Denkt u met mij mee.

De solidariteitsheffing is niet de oplossing. De intentie is goed maar de uitwerking onvolledig. De aanpak moet anders, niet straffend maar stimulerend, zeker in Corona-tijd. Staat u stil bij het volgende: recent heeft de Europese Unie aangegeven 730 miljard euro te lenen voor de reddingsoperatie die noodzakelijk is in Europa. Dit naast de vele triljoenen die gereserveerd zijn om in Europese economieën te pompen. Wat we zien is dat de radicale actie juist is om veel geld te pompen in de economie om zo de investeringen en uitgaven te stimuleren en de economieën weer aan de praat te krijgen. Duitsland heeft onder andere de BTW enorm verlaagd en ook andere Europese landen bestuderen de mogelijkheid om andere belastingen te verlagen om de economie weer te laten groeien.

Met andere woorden, belastingverlaging is de route en niet belastingheffing. Juist geld pompen in de crisistijd, ondernemers stimuleren, is de oplossing en niet ondernemers belasten en kapot maken of afstraffen.

De Surinaamse situatie
Wat heeft dit allemaal te maken met Suriname? Door nu belastingen te heffen bij de “rijke” Surinaamse ondernemers (de solidariteitsheffing) doet men het juist verkeerd. Je pakt als overheid geld weg bij hen die de economie voeden, investeren, lonen betalen en dus werkgelegenheid creëren en vooral groei creëren in een economie.

Laat het geld bij deze rijken en ga met ze in gesprek. Zakenlui weten beter hoe je geld maakt en uitgeeft dan de overheid (zie de slechte deals die de overheid heeft gemaakt met de buitenlandse goudaasgieren). Concreet; nodig Kuldipsingh, Kirpalani, Fernandes, en andere midden tot grote bedrijven uit voor een goed gesprek. Biedt ze een realistische keus. Of kiezen voor (disfunctionele) solidariteitsbelastingheffing of een (functionele) samenwerking om banen te creëren. Dit kan door bijvoorbeeld afgezwaaide ex-ambtenaren bij hen in dienst te laten treden voor kleinere prijs dan gewoonlijk. Allemaal met behoud van ziekenfonds (betaald door de overheid) en zonder dat er loonbelasting betaald hoeft te worden (want 10% loonbelasting verhoging is eenvoudig 10% prijsinflatie, niet wenselijk). Met andere woorden durf NU de overheid af te slanken op een creatieve en daadkrachtige manier.

Ga NU in gesprek met de Goudaasgieren. Suriname heeft geen geld om te pompen in de economie, ik begrijp dit. Maar Suriname laat ook geld liggen. Het is NU de tijd om een constructief gesprek te hebben met de buitenlandse Goud-aasgieren. Zij moeten nu solidair zijn met Suriname. Doen wat ze prediken in hun Corporate Responsibility Charters (zie hun websites), hoeveel arme mensen ze helpen, hoeveel ze doneren en andere leugens. Het is dus nu tijd om ook met de Newmonts van deze wereld een goed gesprek te hebben. Het gezin waar ze hun slechte tafel manieren hebben getoond, eist nu van hen dat ze wel bloemen meenemen.

Wat nog meer te doen?
Geld uitstrooien over de armen, Helicopter Money (zoals de vp). Dit is geen grap. De VN en de UNDP hebben rond 23 juli een voorstel gedaan om gratis geld uit te delen in arme landen. Hun conclusie: door de Corona crisis worden vooral de armen het zwaarst geraakt, het zou gaan om 2.7 miljard mensen in de wereld, om ongeveer 132 arme landen en het advies is om ongeveer 1% van de BBP te reserveren voor dergelijke overheidsdonatie aan de armen. Het advies is; geef het vooral aan vrouwen, want dan komt het geld vaker beter terecht.

Het is dus een ideaal moment om een Basic Human Income in te voeren en te institutionaliseren in Suriname, gratis geld voor de armen, want de VN en UNDP zeggen het. Ik voeg er nog wat aan toe. Zorg voor 1 warme maaltijd op alle lagere scholen voor hen die dat willen nuttigen. Draal niet, toon durf, wees creatief, aan protocollen hebben de armen niets. Deze crisis vraagt om een radicale oplossingen.

Dr. Ashwin Ramcharan RO