Hoewel er reeds kort is gereageerd op de protestactie tegen TUI en tegelijkertijd voor het behoud van de SLM, wil ik hier toch even nader op ingaan. De beweegreden achter de actie komt voort uit het feit dat door het nu zelfstandig opereren van TUI, op de route Paramaribo-Amsterdam, SLM er nu een concurrent bij heeft. Een stevige concurrent, zo meent het handjevol actievoerders, op de voor de SLM zeer belangrijke route en met deze concurrentie wordt onze natonal carrier in een nog moeilijkere positie gebracht. De actievoerders eisen dan ook met klem om bescherming van de SLM.

En inderdaad geeft de actiegroep aan dat het protest ook een signaal is naar de SLM toe; echter wordt dit laatste onderbelicht in hun boodschap (en dus in de media). Immers, toenemende concurrentie zou moeten leiden tot een lager prijsniveau, een verbeterde dienstverlening, een verbreding van het productassortiment, een betere service en een toegenomen betrouwbaarheid. Denk maar aan de prijs van SIM kaarten bij Telesur voor- en na de komst van Digicel, en er zijn tal van andere voorbeelden te noemen. Zo heeft concurrentie ervoor gezorgd dat het Singaporese staatsbedrijf Singapore Airlines nu tot 1 van de topspelers in de internationale branche behoort.

De SLM (i.h.b. haar directie en het door de overheid aangewezen bestuur) is er jaren achtereen niet in geslaagd om significant kosten te besparen, reisarrangementen te introduceren, gestrande passagiers op een consistente en vooral fatsoenlijke manier te behandelen, de voorzieningen in hun vliegtuigen op peil te houden en de frequentie van ongeplande uitval van vliegtuigen te verlagen. Zijn deze ernstige tekortkomingen van de SLM niet juist het resultaat van het uitblijven van voldoende concurrentie, naast de alom bekende en zeer stremmende politieke inmenging (o.a. het faciliteren van onkundig personeel)?

Nu is er (eindelijk) eens een internationaal vermaard bedrijf dat interesse heeft voor Suriname, niet om voor een habbekrats onze natuurlijke hulpbronnen te exploiteren, maar om bij te dragen aan de toerismesector. Het is juist deze sector die in staat is om aardig wat sociaal-economisch acceptabel emplooi te creëren, waarbij er voldoende ruimte bestaat voor medewerkers om binnen die sector omhoog te groeien. Daarnaast biedt de sector ook nog eens veel ruimte aan lokale ondernemers (dat doet de lokale goudsector ook, maar we weten wat de desastreuze consequenties daarvan zijn). Echter krijgt Suriname aan echte toeristen (dus niet slechts familie- en vriendenbezoekers) slechts een fractie in vergelijking met bijvoorbeeld Aruba of Curaçao en geven zij minder dan de helft uit in Suriname in vergelijking met datgene dat internationaal gangbaar is. Dit heeft voornamelijk te maken met het onvoldoende aanwezig zijn van gebundelde concentraties van kwalitatief goede activiteiten en voorzieningen voor toeristen. 

TUI kan hierin een rol spelen; anders dan de SLM en KLM focust TUI zich meer op echte toeristen en het aanbieden van reisarrangementen (ticket plus accommodatie) en kan zodoende meer momentum geven om de realisatie van gebundelde concentraties van activiteiten en voorzieningen te bewerkstelligen. Hiertoe is er niet zo lang geleden een compleet uitgewerkt plan (dat internationaal furore heeft gemaakt) aangeboden aan de regering... de regering die er niets mee heeft gedaan. 

Het is dus niet fair om TUI aan te vallen, omdat “het bestaansrecht van de SLM” in het gedrang zou zijn. We moeten eerst naar onszelf kijken en ons ervan vergewissen dat onder meer vanwege jarenlange politieke inmenging de SLM die efficiëntie-, productinnovatie-, betrouwbaarheids-, en marketingslag niet heeft kunnen maken. We zagen dat recent nog met de aankoop van een vliegtuig en het is publiek geheim dat bij de SLM personen gefaciliteerd worden hetzij in een functie hetzij in het verschaffen van voordelige reisaanbiedingen. Uiteindelijk ga je dan inderdaad het onderspit delven wanneer er serieuze spelers het veld op komen. Gaan we straks ook protesteren bij Copa Airlines of Caribbean Airlines wanneer die een route van de SLM dreigen te concurreren? Laten we eens ophouden met ons eigen falen toeschrijven aan anderen die daar niets mee te maken hebben.