Bolivia: Morales officieel winnaar, protesten laaien op
25 Oct 2019, 15:31
President Evo Morales van Bolivia spreekt tijdens een persconferentie in het presidentieel paleis La Casa Grade del Pueblo in La Paz, Bolivia. (Foto's: Reuters)
De
Boliviaanse president Evo Morales is uitgeroepen tot winnaar van de
verkiezingen van zondag, ondanks betwiste resultaten die tot rellen en
aanklachten van fraude hebben geleid. Kiesambtenaren zeiden dat Morales 47,1%
van de stemmen had gewonnen en zijn naaste rivaal met meer dan 10 procentpunten
had verslagen, waardoor een tweede ronde is vermeden.
Claims van
stemfraude werden ingediend nadat de telling 24 uur was onderbroken. De tweede
geplaatste kandidaat Carlos Mesa heeft opgeroepen tot een tweede ronde, evenals
de VS, Brazilië, Argentinië en Colombia. Maar Morales, de eerste inheemse
president van Bolivia en al de langst zittende leider van Latijns-Amerika, zal
het land nu regeren tot 2025.
De
politie vuurde traangas af op menigten die met duizenden protesteerden in de
hoofdstad La Paz. Er braken ook botsingen uit in Santa Cruz de la Sierra, de
grootste stad van het land en een bolwerk van de oppositie.Veel Bolivianen zeggen dat ze geen vertrouwen
meer hebben in de kiesautoriteiten en dat er meer protesten worden verwacht.
Volgens het
kiesgerechtshof, dat zei dat 99,9% van de stembiljetten was geteld, heeft Mesa
36,51% van de stemmen gewonnen. Dit geeft Morales een winstmarge van meer dan
10 procentpunten, wat betekent dat een tweede stemronde niet vereist is volgens
de kieswet.
De
resterende 0,01% van de stemmen werd geannuleerd in de regio Beni. Een nieuwe stemming daar is gepland voor
november. Deze stemmen zouden niet voldoende zijn om de uitkomst van de
verkiezingen te veranderen, zei een woordvoerster van het kiesgerechtshof.
In een video
die werd vrijgegeven nadat het tellen was geëindigd, zei Mesa: "Wat
zojuist enkele minuten geleden gebeurde, is iets dat we allemaal hadden
verwacht. We wisten hoe koppig de president is." Mesa berekende dat zijn
kansen om te winnen in een tweede ronde stemming groter zouden zijn, vooral als
geëlimineerde kandidaten hun steun aan hem gaven.
Onderbreking update telling
Uren
nadat de stemhokjes op zondag gesloten waren, gaven de
verkiezingsfunctionarissen de eerste resultaten van de snelle telling vrij die
suggereerde dat de race nipt was
en een tweedestemmingsronde zou moeten
worden gehouden. De officiële website is vervolgens 24 uur gestopt met updaten.
Toen het uiteindelijk werd hervat, had Morales een voorsprong van meer dan 10
procentpunten.
Op
donderdagavond zei het hoofd van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS),
Luis Almagro, dat Bolivia moest wachten op een onderzoek door het regionale
blok alvorens de resultaten bekend te maken. OAS-waarnemers toonden zich
bezorgd over de dramatische verschuiving van de telling en de Europese Unie
steunde hun oordeel dat een tweede ronde zou moeten worden gehouden "om
het vertrouwen te herstellen en de volledige eerbiediging van de democratische
keuze van het Boliviaanse volk te waarborgen".
Maar Morales
heeft de oproepen voor een tweede stemmingsronde genegeerd en heeft de kritiek
op de legitimiteit van de verkiezingen verworpen. Hij heeft ook ontkend dat hij
zich met de stemming heeft bemoeid. Hij beweerde dat de beschuldigingen deel
uitmaken van een oppositiecampagne om hem van de macht te verwijderen. Het
kiesgerechtshof heeft ook beweringen van de oppositie ontkend dat het de
telling heeft gemanipuleerd om Morales te helpen winnen.
Onrust
Sinds
maandag worden er in het hele land protesten gehouden, waarbij stemlocaties in
Sucre en Potosi in brand zijn gestoken. Woensdag begon een algemene staking en
Mesa heeft zijn aanhangers aangespoord om door te gaan met protestacties.
De
meningen over Morales die in 2006 aan de macht kwam, zijn
verdeeld. Aan de ene kant wordt hij geprezen om zijn sociale beleid, maar aan
de andere kant wordt hij bekritiseerd om het verleggen van de grenzen van de
presidentiële termijn. In een referendum in 2016 verwierpen Bolivianen zijn
voorstel om de grenzen te verleggen. Maar zijn partij Movement for Socialism bracht
de zaak naar het constitutionele hof, dat in het voordeel van de president
besliste, waardoor hij een vierde termijn kon innemen.
Hij
had al zijn vorige zittingen in de eerste ronde van de verkiezingen gewonnen en
zijn aandrang om weer deel te nemen aan de presidentiële race, maakte velen boos. Ondanks de
controverses blijven veel inheemse Bolivianen hem steunen en zeggen dat Mesa -
die voor de politieke gemeenschap (Comunidad
Ciudadana) meedeed - de witte Boliviaanse elite belichaamt. Ze twijfelen
ook aan zijn toewijding aan de armen.