Seizoen van onvrede: protesten over de hele wereld
24 Oct 2019, 08:38
Een demonstrant rent tussen brandende banden tijdens een avondklok, twee dagen nadat landelijke anti-regeringsprotesten gewelddadig werden in Bagdad, Irak. (Foto's: Reuters)
Nog een dag,
nog een protest.
Op maandag
was het Bolivia - boze mensen botsten met de politie, nadat de politieke
oppositie zei dat het was bedrogen in een verkiezing gewonnen door de zittende
president Evo Morales.
Vorige week
veranderden de straten van de Chileense hoofdstad Santiago in chaos, terwijl
demonstranten - woedend over een stijging van de tarieven van het openbaar
vervoer - winkels plunderden, een bus in brand staken en de president aanzetten
om een noodtoestand uit te roepen.
Eerder deze
maand deed de leider van Ecuador hetzelfde na gewelddadige onrust veroorzaakt
door het besluit om de brandstofsubsidies die al decennia lang bestaan, te
beëindigen.
En dat was
gewoon Zuid-Amerika.
Hong Kong is
al maanden in beroering, de hoofdstad van Libanon, Beiroet, stond stil, delen
van Barcelona leken vorige week op een slagveld en tienduizenden Britten
marcheerden in het weekend over Brexit door Londen.
De laatste
maanden zijn er protesten over de hele wereld opgekomen. Elk heeft zijn eigen
aanzet gehad, maar veel van de onderliggende frustraties zijn vergelijkbaar. Globalisering
en technologische vooruitgang hebben in het algemeen de verschillen binnen
landen vergroot, zei Sergei Guriev, voormalig hoofdeconoom van de Europese Bank
voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Hij merkte op dat niet alle huidige protesten werden aangedreven door
economische zorgen.
Digitale
media hebben mensen ook acuter bewust gemaakt van wereldwijde ongelijkheden,
zei Simon French, chief economist bij de Britse bank Panmure Gordon."We weten dat de economie van geluk
grotendeels wordt bepaald door een relatieve beoordeling van uw positie ten
opzichte van uw criterium," zei hij, een maatstaf die nu veel verder reikt
dan de lokale gemeenschap.
Economie
In minstens
vier landen die zijn getroffen door recente gewelddadige protesten, is de
belangrijkste reden voor de opstand economisch. Regeringen in Chili en Ecuador
hebben de toorn van hun mensen aangewakkerd, nadat ze probeerden tarieven te
verhogen en brandstofsubsidies te beëindigen.
Terwijl
botsingen Quito overspoelden, reikte de Ecuadoriaanse president Lenin Moreno de
hand aan inheemse leiders die mensen hadden gemobiliseerd om de straat op te
gaan. Binnen enkele minuten had Jaime Vargas, de belangrijkste
protestorganisator, die toenadering afgewezen. "We verdedigen de
mensen," zei Vargas in een live Facebook-video van de mars in Quito.
Zijn
reactie, zichtbaar voor miljoenen mensen, onderstreept een extra uitdaging die
autoriteiten hebben bij het proberen om meningsverschillen te onderdrukken. Sociale media hebben de communicatie tussen
demonstranten eenvoudiger dan ooit gemaakt.
Tienduizenden
mensen hebben Beiroet overspoeld in de grootste onvrede over de gevestigde orde
daar in decennia. Mensen van alle leeftijden en religies deden mee om te
protesteren tegen verslechtering van de economische omstandigheden en de
perceptie dat machthebbers corrupt zijn.
Soortgelijke
factoren waren begin oktober dodelijk voor burgerlijke onrust in Irak.Meer dan 100 mensen stierven in gewelddadige
protesten in een land waar veel Irakezen, vooral jongeren, vonden dat ze weinig
economische voordelen hadden gezien sinds militanten van de Islamitische Staat
in 2017 werden verslagen.Veiligheidstroepen
sloegen het protest neer met
sluipschutters die het vuur van daken openden en het internet werd gesloten om
de informatiestroom onder demonstranten tegen te houden.
Geef ons onze autonomie
Hong Kong is
gehavend door vijf maanden van vaak gewelddadige protesten over angsten.
Beijing verstrakt zijn greep op het grondgebied, de ergste politieke crisis
sinds de koloniale heerser Groot-Brittannië het in 1997 teruggaf aan China.
Er
zijn de afgelopen weken weinig grote bijeenkomsten geweest, maar het geweld is geëscaleerd tegen degenen die
vastgehouden hebben, waarbij militante activisten metrostations in brand staken
en winkels insloegen. De woede was vaak gericht op Chinese banken en winkels
met bindingen met het vasteland.De
politie heeft duizenden traangasbommen, honderden rubberen kogels en drie keer
met scherp geschoten op activisten die met bakstenen en brandbommen gooiden.
De
gebeurtenissen in Hong Kong hebben de afgelopen dagen vergelijkingen met
Catalonië getrokken. Ook daar zijn mensen boos op wat zij zien als pogingen om
hun verlangen naar grotere autonomie ten opzichte van de rest van Spanje, zo
niet regelrechte onafhankelijkheid, te dwarsbomen.
Demonstranten
staken auto's in brand en gooiden benzinebommen naar de politie in Barcelona.
De onrust wakkerde aan door de veroordeling van Catalaanse separatistische
leiders die een onafhankelijke staat wilden verklaren. Demonstranten richtten
zich ook op strategische doelen om maximale verstoring te veroorzaken,
waaronder de internationale luchthaven, die meer dan 100 vluchten aan de grond
hield.
Dat
gebeurde enkele dagen na soortgelijke acties in Hong Kong, wat suggereert dat
protestbewegingen elkaar volgen en zelfs kopiëren op sociale media en het
nieuws."In Hong Kong hebben
ze het goed gedaan, maar ze zijn gekker", zei Giuseppe Vayreda, een
22-jarige kunststudent bij een recent Catalaans separatistisch protest.
Op donderdag
plannen demonstranten uit Hong Kong een bijeenkomst om solidariteit te tonen
met degenen die in Spanje demonstreren.
Leider of geen leider
In sommige
gevallen lopen individuen voorop in protestbewegingen en gebruiken ze sociale
media om hun boodschap over te brengen. In Egypte,
waar de demonstraties vorige maand relatief klein waren en toch zeldzaam, was
de katalysator van het meningsverschil tegen president Abdel Fattah al-Sisi, een
Egyptisch filmpje uit Spanje.
Greta
Thunberg, een Zweedse tiener, inspireerde miljoenen mensen om in september door
steden over de hele wereld te marcheren om te eisen dat politieke leiders
optreden om de klimaatverandering te stoppen.Tienduizenden kwamen bijeen in een park in New York om naar haar
toespraak te luisteren.
"Als
je tot die kleine groep mensen behoort die zich door ons bedreigd voelen, dan
hebben we heel slecht nieuws voor je," zei ze. “Omdat dit nog maar het
begin is. Er komt verandering, of ze het nu leuk vinden of niet."