Een luchtfoto toont een ontbost gebied in het Amazonewoud nabij Porto Velho, in de deelstaat Rondonia, Brazilië. (Foto: Reuters)
Ontbossing in de Braziliaanse Amazone is voor de vijfde opeenvolgende maand in september gestegen ten opzichte van vorig jaar. Volgens voorlopige overheidsgegevens die vrijdag zijn gepubliceerd is er in de eerste negen maanden van het jaar sprake van een vernietiging van 93%. De vernietiging van 's werelds grootste tropische regenwoud bedroeg in totaal 7.854 vierkante kilometer voor januari tot september, volgens het onderzoeksbureau INPE. Dat is 10 keer het gebied van New York City.

Alleen al voor september toonden de INPE-gegevens aan dat de ontbossing met 96% was gestegen ten opzichte van een jaar geleden, een versoepeling ten opzichte van de meer dan 200% jaar-op-jaar stijging in juli en augustus. In termen van oppervlakte was de maand september goed voor 1.447 vierkante km bos, gedaald van een piek van 2.255 vierkante km in juli.

Onderzoekers en milieuactivisten geven de rechtse president Jair Bolsonaro de schuld van het aanmoedigen van houthakkers door te pleiten voor de ontwikkeling van het Amazonegebied en het verzwakken van het milieuagentschap Ibama. “De ontbossing zet zich voort in een tempo dat het dubbele is van dat van de afgelopen jaren. Ik denk dat dit komt door de berichten die de president blijft verzenden," zei Tasso Azevedo, coördinator voor het in kaart brengen van ontbossingsinitiatieven MapBiomas.

Bolsonaro en milieuminister Ricardo Salles hebben gezegd dat eerdere regeringen de boosdoeners zijn voor de toename van ontbossing. Ze zeiden dat het beleid, inclusief bezuinigingen op agentschappen zoals Ibama, al lang voor de nieuwe regering op 1 januari aantrad, in gang waren gezet.

Een reeks van branden die in augustus door het Amazonegebied trok met de hoogste snelheid sinds 2010, ontlokte een wereldwijd protest. Wereldleiders vroegen zich af waarom Brazilië niet meer deed om het regenwoud te beschermen. Afzonderlijke INPE-gegevens die vorige week werden vrijgegeven, toonden aan dat de branden in september zijn afgenomen.

Wetenschappers zeggen dat de branden verband houden met ontbossing, waarbij mensen vaak het bos ruimen met waardevol hout en vervolgens de resten in brand steken om het land vrij te maken voor veeteelt of landbouw. Ontbossing bereikt over het algemeen een piek in het droge seizoen, dat loopt van ongeveer mei tot september, maar kan elk jaar enkele weken variëren. Dit jaar is het regenseizoen een beetje laat en begint het deze maand in de hele regio. De regen zal op de korte termijn wat verlichting brengen, maar experts kijken al uit naar verdere ontbossing volgend jaar. "De grote vraag is nu wat er volgend jaar zal worden gedaan om dit te voorkomen", zegt Paulo Barreto, een onderzoeker verbonden aan de niet-gouvernementele organisatie Imazon.