Column: 'Persstilte!'
16 Jul 2019, 00:59
foto
'Persstilte?!' Wat is dat?! (Illustratie: René Gompers)


Persstilte! Dit woord dat niet voorkomt in het woordenboek van een journalist, maakt dat ik de 'lange stilte' van mijn columns ophef. Het is de laatste tijd een trend geworden dat overheid én maatschappelijke organisaties de vrije nieuwsgaring ondermijnen. De bevolking wordt op stang gejaagd met acties, zoals die van de Vereniging van Medici in Suriname. Daarna volgen er gesprekken tussen de regering - vaak ook met de president - om vervolgens mee te delen dat er 'een persstilte in acht wordt genomen'.  

Het is begrijpelijk dat, terwijl er gesproken wordt om een oplossing te vinden, er geen inhoudelijke mededelingen worden gedaan over sommige cruciale vraagstukken. Dit betekent niet dat er niks gezegd moet worden aan de samenleving, die recht op informatie heeft. Recht op informatie over hoe de besprekingen lopen en welke knelpunten nog nadere bestudering nodig hebben. Om botweg mee te delen dat 'een persstilte in acht wordt genomen' is tegen de zo met de mond beleden 'transparantie' die ook al is verworden tot een inhoudsloos modewoord. 

In de jaren tachtig van de vorige eeuw, tijdens de militaire periode, zijn de drukpersen inderdaad letterlijk stilgelegd. De drukkerij van dagblad 'De Vrije Stem' werd in brand geschoten! De tijd van het stilleggen van de persen, heeft Suriname gelukkig achter zich gelaten. De persen zullen niet worden stilgelegd, ook al besluiten regering én maatschappelijke organisaties om geen informatie te geven aan de vrije pers. Die zal haar werk blijven doen en laat zich geen 'persstilte' opleggen. De persen zullen blijven draaien en echte journalisten zullen hun taak om het publiek te informeren niet verzaken, hoe moeilijk het ook is om aan informatie te komen over bepaalde onderwerpen. 

Opvallend is dat de regering nauwelijks persconferenties houdt. Deze trend is ook te zien bij maatschappelijke organisaties. De regering volstaat vaak met persberichten of preekt voor eigen parochie via de vele programma's van het Nationaal Informatie Instituut. Persconferenties worden liever gemeden om kritische vragen te ontwijken. Het liefst willen regering én maatschappelijke organisaties dat hun persberichten integraal worden opgenomen, zoals door hen opgesteld. De media worden het liefst gebruikt als doorgeefluik waarbij organisaties zelfs ervoor kiezen om hun standpunten via advertenties kenbaar te maken. 

Een persbericht met mededelingen vanuit de regering, instellingen, organisaties en personen is niet automatisch een nieuwsfeit. Voor een nieuwsmedium heeft een persbericht pas waarde als het nieuws bevat. PR-berichten zijn geen synoniem voor nieuwsberichten. Het is het recht van het medium om berichten in een bepaalde stijl te gieten en op te nemen, of ze compleet te negeren. Journalistiek is een vak waar ook respect voor dient te worden opgebracht. Net zoals een journalist niet gaat bepalen hoe een chirurg een operatie moet uitvoeren, is er ook geen ingreep van derden gewenst in hoe een nieuwsbericht eruit moet zien. Een medium is er om het publiek zo goed mogelijk te informeren over nieuwsfeiten en niet om het personen die een persbericht sturen naar hun zin te maken. 

Intussen leven wij in het jaar 2019, waar de technologische ontwikkeling overuren maakt. In deze moderne tijd, waar er meer mobiele telefoons met internet zijn, dan mensen in het land, is het gelukkig niet meer mogelijk om de persen stil te leggen. Met social media wordt binnen een oogwenk informatie gedeeld, al dan niet correct. Machthebbers en organisaties met macht hollen achter de feiten aan. Zij maken dat 'mi yere' als de belangrijkste informatiebron van Suriname blijft bestaan, want mensen die werkelijk wat weten over de kwestie, werken eraan mee hun mond te houden. Zo ontstaat vals nieuws; om in de termen van de Amerikaanse president te blijven 'fake news'. Overheid en organisaties die een 'persstilte' inlassen, leggen alleen zichzelf een zwijgverbod op, want het nieuws laat zich geen censuur opleggen. 'Persstilte' - een gruwelwoord - is een keiharde aanslag op de persvrijheid

Nita Ramcharan
Advertenties

Tuesday 19 March
Monday 18 March
Sunday 17 March
Saturday 16 March