Blog: Why nations fail

“Dank voor dit mooie project en de aandacht die u ons geeft; het leert ons dat hard werken loont”. Deze zin uit het dankwoord van een best geslaagde VOS scholier die namens de groep het dankwoord uitsprak aan het adres van de serviceclub die ze in het zonnetje had gezet, gonst sindsdien regelmatig door mijn hoofd. Vandaag de dag kan menig jongere, om zich heen kijkend, sterk de indruk hebben dat er andere routes naar succes zijn die ook ‘lonen’.

Deze jonge serieuze Surinamer die bedachtzaam zijn woorden koos, zal er met de getoonde drive en zelfdiscipline zeker komen. Veel bewondering heb ik voor jonge mensen die al heel vroeg in hun leven crises ervaren en desondanks in staat zijn te presteren en te excelleren. Dit al dan niet vanuit het besef dat hun prestaties de basis vormen voor een one-way ticket uit de omstandigheden waarin ze opgroeien.

Uitmuntendheid in schoolprestaties ook wanneer de huiselijke omstandigheden verre van perfect zijn, vraagt om veel meer dan een goed stel hersenen. Karakter en levenshouding worden sterk gevormd onder die omstandigheden waarbij het milieu niet als excuus wordt gezien voor een suboptimale inzet. Jongeren die geven en delen ook wanneer zij zelf voor grote uitdagingen staan, hebben in hun rugtas belangrijke ingrediënten waarmee zij een leven lang zichzelf en hun omgeving tot beloning zijn. Niet beloning in materiële zin alleen, maar vooral ook de voldoening en levensvreugde die nu eenmaal inherent is aan oprecht geven, delen en ontvangen.

Niet onbelangrijk daarbij is dat in elke jongere of die nu uitmuntend, middelmatig of benedenmaats presteert, in de kern een gigantische potentie zit. Je moet wel willen en geloven dat je het kan. En echt eenieder kan met de intrinsieke motivatie om voor zichzelf en de naasten een beter bestaan op te bouwen, bijdragen aan een beter Suriname. Geen zweepje dat knalt, geen bedreiging van buitenaf, maar gewoon zelf vooruit en beter willen is waar alle echte vooruitgang mee begint. Vleugels geeft het ook, wanneer dan de eenmaal vastgestelde ambities en doelen door anderen in twijfel worden getrokken. Juist dan gaan velen extra hard. Niet voor hen die aan je twijfelen, maar vooral jezelf.

In die context kan ik dan ook genieten van de zeer ongenuanceerde, lees domme uitlating van een minister van Buitenlandse Zaken in den vreemde. Zijn uitspraak als zou ons land een ‘falende staat’ zijn, zette mij aan tot reflectie vanuit meerdere invalshoeken. De eerste betreft de oprechte verbazing dat uitgerekend op een dergelijke post waar diplomatisch handelen wordt verwacht, een bewindsvoerder een dergelijke uitspraak doet.

Daar hangt dan ook direct het tweede aspect mee samen en dat is: wat drijft iemand tot een dergelijk slecht gefundeerde uitspraak? Of anders, hoe dankbaar moeten wij zijn dat door een dergelijke uitspraak duidelijk wordt hoe politiek Den Haag mogelijk over ons denkt. Dit, natuurlijk in afwachting van de mogelijke consequenties van de uitspraak voor de persoon in kwestie. De gewraakte uitspraak op zich geeft echter vleugels. Dit, als je beseft dat waar je oprecht in gelooft en voor gaat niet teniet gedaan wordt door anderen die door gebrek aan kennis, inzicht en tact en een totaal misplaatst superioriteitsgevoel, zich vergalopperen.

De veel besproken uitspraak van de Nederlandse minister Blok herinnerde mij echter ook aan een boek op mijn nachtkastje met als titel Why nations fail. Langer dan een jaar geleden aangeschaft, lees ik er met tussenpozen uit. De pakkende ondertitel welke tot aanschaf aanzette luidt the origins of power, prosperity and poverty. Vanuit een historische terugblik op ontwikkelingen in diverse regio’s in de wereld, onthullen de schrijvers van het boek hoe door de aanwezigheid van sterke en inclusieve instituten, economische expansie, innovatie en rijkdom tot stand komen. Of hoe juist door het ontbreken of zwak zijn van instituten, die groei en ontwikkeling achterblijft.

Historische, economische en politieke ontwikkelingen worden met elkaar in relatie gebracht om welvaart en armoede te verklaren. Verhelderend zijn de passages waarin de rol van goed functionerende publieke instituten wordt belicht. Instituten die prikkels geven en aanzetten tot innovatie- en groei-initiatieven van vooral buiten de publieke sector. Sterke(re) publieke instituten zijn ook in Suriname een belangrijke randvoorwaarde voor onder andere duurzame groei en een evenwichtige verdeling van het nationaal inkomen. Het boek is een aanrader voor iedereen die graag kritisch om zich heen kijkt en analytisch is ingesteld. Is aan alle randvoorwaarden voldaan om duurzame en inclusieve groei te garanderen voor Suriname? Een zeer retorische vraag! Het antwoord is echter erg relevant.

Hard werken loont; daar sta ik zelf volledig achter. Falen is geen optie en is niet aan de orde. Gelooft u dat zelf ook?

Helyante Mac-Donald

Schrijven doet zij om te reflecteren op wat zij ziet en ervaart vanuit een hele brede interesse. Bedrijfseconoom van beroep en vanaf 2006 als zelfstandig managementconsultant actief op het snijvlak van Organisatie-inrichting, Business planning en Marketing. Zie ook www.CrossedLinesadvisory.sr. Feedback op haar blog stelt zij erg op prijs en kan via het mailadres info@crossedlinesadvisory.sr.