De stekker eruit bij het IOL

Op 18 juni werden studenten opgeschrikt met de mededeling van de onderwijsminister Lilian Ferrier dat “voor het komende schooljaar 2018-2019 geen nieuwe inschrijvingen meer zullen plaatsvinden op het Instituut van Opleiding van Leraren (IOL)”. Deze onderwijsinstelling houdt op te bestaan want het wordt geïncorporeerd in de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS). De studenten zijn bezorgd want er zijn onduidelijkheden over het alternatief dat er geboden wordt.

Iedereen wil kwaliteitsonderwijs
Er is geen verschil van mening dat er serieuze pogingen moeten worden ondernomen om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Suriname is gebaat bij professionele leerkrachten die beter toegerust zijn om de onderwijstaak naar behoren te vervullen. De minister zal veel personen aan haar zijde krijgen als zij tracht om innovatie te plegen die leidt tot verbetering van de onderwijsresultaten. Dat verdient alle ondersteuning.

Wat is dan het probleem?
De weerstand die van verschillende zijde ontstaat vindt zijn oorsprong in:
1. De bezorgdheid voor een goede afloop van de ingrijpende transformatie.

Als de stekker uit het IOL wordt getrokken moet er ook een gedegen uitvoeringsplan zijn met een realistisch tijdsschema. Is er een nieuw beroepsprofiel waarop het opleidingsprofiel moet worden afgestemd?
Er is grote bezorgdheid want het curriculum en de programma’s van de universitaire leraren opleiding zijn nog niet geschreven. Bovendien kan de vraag gesteld worden hoe wetenschappelijk een lerarenopleiding moet zijn. De leraar moet in de eerste plaats beschikken over voldoende vaktechnische- en onderwijskundige competenties. Dat is richtinggevend voor innovatie van een lerarenopleiding. Er kan ernaar gestreefd worden om de leraar een wetenschappelijke basis te geven, maar wetenschapsbeoefening behoort niet tot de taakstelling van de leraar.

2. Maatschappelijk draagvlak
Het getuigt van verstandig bestuur om stakeholders in een vroeg stadium te betrekken bij veranderingsprocessen. De docenten van het IOL, de studenten, de onderwijsvakorganisatie, maar ook het maatschappelijk middenveld dienen bij deze hervorming betrokken te worden. Onderwijs is van maatschappelijke allure en het is geen zaak die slechts is voorbehouden aan politici en het bestuur van onderwijsinstituten. Elke burger heeft het recht om kritische vragen te stellen en opvattingen kenbaar te maken.

Er wordt eerst een besluit genomen over de incorporatie van het IOL in ADEKUS en dan worden er informatie sessies gehouden. Het ware beter geweest om de docenten actief te betrekken bij de voorbereiding.

Donkere wolken pakken zich samen boven het IOL
Tot nog toe is er geen overleg geweest tussen het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (MinOWC) en de vakorganisatie. Dit heeft kwaad bloed gezet bij de vakorganisaties die zichzelf positioneren als gelijkwaardige gesprekspartners van de minister. Zij zijn immers de legitieme vertegenwoordigers van de leden als het gaat om rechtspositionele aangelegenheden. De Bond van Leraren (BvL) en Alliantie van Leerkrachten in Suriname (ALS) betichten de onderwijsminister zelfs van dictatoriaal optreden. De prikactie op 6 juli waarbij de toegangspoort van het IOL-ADEK-complex is gebarricadeerd, is een reactie op het gevoel van miskenning die de vakorganisatie kennelijk ervaart.

Wilgo Valies, voorzitter van de BvL en ALS, is gebelgd over de wijze waarop de minister het IOL wil overhevelen naar de universiteit. “De transformatie moet op deugdelijke wijze plaatsvinden”. “Minister Ferrier moet weten dat zij bezig is het onderwijs kapot te maken,” laat Valies zich ontvallen.
Op de persconferentie van 5 juli 2018 geeft de minister aan dat “de slechte schoolresultaten en de lage slagingspercentages waarmee ons land in de afgelopen veertig jaar te maken heeft gehad, te wijten zijn aan de onbevoegde leerkrachten en niet gekwalificeerde leerkrachten in het onderwijs”.

Goed overleg
Het onderwijs worstelt met grote problemen. Professionalisering van de leraar wordt alom nodig geacht, maar de wijze waarop dit plaatsvindt moet onderwerp van gesprek worden. Indien de voorbereiding nog niet volledig in kaart is gebracht, dan zal de uitvoering op praktische en inhoudelijke bezwaren stuiten. In overweging wordt gegeven om de transformatie van IOL het volgende jaar door te voeren, nadat het programma in detail is uitgewerkt. Een goed begin is het halve werk.

Ivan Fernald